تبیان، دستیار زندگی
امروز بیست و ششم خرداد ماه 1386 هجری شمسی ، برابراست با 1 جمادی الثانی1428 قمری و 16ژوئن 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، به وقوع پیوسته از این قرارند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امروز در تاریخ(26 خرداد )

امروزدرتاریخ(26 خرداد 86 )

امروز بیست و ششم خرداد ماه 1386 هجری شمسی ، برابراست با 1 جمادی الثانی1428 قمری و 16ژوئن   2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، به وقوع پیوسته از این قرارند:

***

سالروز درگذشت همورابی

تاریخ

3693 سال پیش در چنین روزی در سال 1686 پیش از میلاد ، همورابی پدر قانونگذاری در جهان ، در بابل ( عراق امروز) درگذشت، ولی سیصد ماده از قوانین او كه بر سنگ حك شده است، در دست است. البته در گذشته ، سال درگذشت همورابی را 1750 پیش از میلاد ذكر كرده بودند.

پیش از همورابی، قانون وجود داشت، ولی مدون نبود و با رسوم و عادات تفاوت نداشت و ضمانت اجرایی آنها هم مشخص نبود. قوانین همورابی ، همه جنبه های زندگی را در بر می گیرند از ازدواج تا مالكیت، كسب و كار، دستمزد، مالیات و حتی خدمت در ارتش. همورابی، نخستین دولتمردی در جهان بود كه تعیین حداقل دستمزد را كه امروزه در كشورهای صنعتی رعایت می شود به صورت قانون درآورد و تکلیف دولت قرار داد. از همورابی كه رئیس كشور بابل بود دو ابتكار دیگر باقی مانده است . یكی برنامه ریزی از قبل، برای انجام امور و دیگری اصلاح زبان و ساده سازی آن و تأمین وحدت تلفظ واژه ها.

سنگنبشته های حاوی قوانین همورابی در سال 1901 ( یك قرن پیش) در ایران، در شهر شوش به دست آمد كه ایرانیان درجریان تصرف بابل، آنها را برای مطالعه و استفاده با خود به شوش آورده بودند. «قانون» پایه تمدن را تشكیل می دهد كه به این ترتیب مدل آن از منطقه ما (شرق- خاورمیانه) بوده است.

***

تصرف كرمان توسط یعقوب لیث و دستور مهم او مبنی بر استفاده از زبان پارسی

تاریخ

1139 سال پیش در چنین روزی در سال 868 میلادی ، یعقوب لیث صفار، قهرمان ملی ایرانیان كه تصمیم به پایان دادن به حكومت عرب بر میهن گرفته بود، شهر كرمان را آزاد كرد.

در كرمان بود كه یعقوب دستور اكید داد به زبانی كه او نمی فهمد (عربی)، مكاتبه نكنند. در منابع كهن نیز از این رویداد نام برده شده است. نویسنده «تاریخ سیستان» چنین روایت كرده است:

"یعقوب فرا رسید و بعضی از خوارج كه مانده بودند ایشان را بكشت و مال‌های ایشان بر‌گرفت. پس شعرا او را شعر گفتندی به تازی:

قد اكرم الله اهل المصر و البلد

بملك یعقوب ذی الافضال و العدد

چون این شعر بر‌خواندند او عالم نبود، در نیافت، محمد‌بن وصیف حاضر بود و دبیر رسایل او بود و بدان روزگار نامه پارسی نبود، پس یعقوب گفت: «چیزی كه من اندر نیابم چرا باید گفت؟»  محمد وصیف پس شعر پارسی گفتن گرفت و اول شعر پارسی اندر عجم او گفت. "

از زمان تصرف ایران به دست اعراب ، تا آن زمان مكاتبات اداری به زبان عربی صورت می گرفت. از زمان صدور دستور یعقوب لیث بود كه «فارسی» بار دیگر زبان رسمی شد و رونق گرفت.

یعقوب بود كه خواست كه برای حروفی كه در عربی نیست و در فارسی تلفظ می شود، جانشین بیابند تا خط الرسم تكمیل شود و سال ها طول كشید تا ادیبان با هم به توافق رسیدند كه «پ، چ، ژ، گ» را با افزودن نقطه و سركش بر حروف عربی مشابه، به وجود آورند تا تركیب حروف تغییر نكند و مقرر داشتند كه از به كار بردن حروف خاص زبان عربی از جمله «ص، ض، ط، ظ، ث، ح، ع و ء » در واژه ها و اسامی فارسی خودداری شود. تكمیل این تغییرات هشتاد سال وقت گرفت و این اصلاحات حروف و تبدیل واژه ها در سال 950 میلادی به پایان رسید و خط الرسم فارسی امروز به دست آمد. ایرانیان تنها مسلمانان آن زمان بودند كه زبان ملی خود را از دست ندادند.

یعقوب كه پرچم استقلال طلبی را در سیستان برافراشته بود در سال 862 میلادی هرات و سال بعد سراسر شمال شرقی ایران و تا كابل را از دست عمال خلیفه بغداد بیرون آورده بود. یعقوب پس از آزاد كردن كرمان، با همان هدف، فارس و خوزستان را پس گرفت و با خلیفه عباسی مستقیماً وارد جنگ شد، ولی اندكی پس از رد پیشنهاد صلح خلیفه در سال 878 میلادی‏، در خوزستان از بیماری قولنج درگذشت و برادرش «عمرو» بر جای او نشست و مصلحت در آن دید كه با خلیفه از در آشتی درآید و خلیفه هم حكومت وی را بر فارس، اصفهان، كرمان، سیستان، مكران (بلوچستان)، سند (ایالت جنوبی پاكستان امروز به مركزیت شهر كراچی) و خراسان به رسمیت شناخت.

***

زادروز استن لورل

تاریخ

112 سال پیش در چنین روزی در سال 1895 میلادی ، استن لورل کمدین مشهور آمریکایی به دنیا آمد . او به همراه همکارش " هاردی" ، مجموعه آثار زیبایی را خلق کرده است که در جهان طنز بی نظیر تلقی می شود .

نام واقعی استن لورل ، آرتور استنلی جفرسن بود . پدرش ، بازیگر، نمایشنامه نویس و مدیر تئاتری مشهور بود كه طبعا استن نیز به این راه كشیده شد. او نخستین نقشش را در شانزده سالگی در گلاسكو با نام استن جفرسن بازی كرد، شاید به این منظور كه از پدرش كه نام او هم آرتور بود، بازشناخته شود. اما در همان اوایل به دلیل طولانی بودن این نام ، لورل را برگزید و بعدها گفت : «نمی دانم چرا لورل . به نظرم خنده دار آمد، آهنگ خوبی داشت و تصورم درست بود. شهرتم با این نام بیشتر شد و بعدها نام رسمی من در سینما نیز همین شد.»

نحوه پیوستنش به سینما نیز جالب است . او در انگلستان به گروه فرد كارنو پیوست و در 1910 با آنها و در معیت چاپلین به امریكا سفر كرد . او بعدها درباره نخستین دیدگاهش از چاپلین گفت :

«در نگاه اول ، شخصیت غریبی داشت . بداخلاق و ژنده پوش بود اما ناگهان تمام لباس هایش را عوض می كرد. پیوسته كتاب می خواند و از ویولونش جدا نمی شد. می توانست از هر دو دستش بهره ببرد و بنابراین ساعت ها با دست چپ ویولن می زد». چاپلین و لورل هیچ گاه با هم دوست نشدند، اما لورل بعدها ستایش خود را نسبت به چاپلین ابراز كرد: «او بزرگترین است» لورل در سفر دوم گروه كارنو به امریكا در 1912 كماكان با همراهی چاپلین تصمیم گرفت در آنجا بماند. آغاز بازی او در سینما از 1917 و با فیلم دو حلقه یی مفقود «سگ خوشبخت» بود كه در آن نقش كوتاهی داشت و نقش مقابلش را هم هاردی بازی نمی كرد.

در واقع پیوستن آنها به یكدیگر مدتی بعد اتفاق افتاد و امروز كمتر كسی می داند كه لورل پیش از تشكیل زوج با هاردی در 76 فیلم بازی كرده بود و برای خود، كمدینی موفق به شمار می رفت.

لورل و هاردی نخستین زوج موفق كمدی بودند كه رابطه شان بارها مورد تقلید قرار گرفت ، اما هیچ گاه با آن كیفیت تكرار نشد. دامنه تنوع آثار آنها حیرت آور است. مخاطبان آنها از كودك تا بزرگ را در بر می گیرد و فیلم هایشان بر فرهیخته و عامی تاثیرگذار است. آن دو از هر نظر یكدیگر را كامل می كردند: چاق و لاغر، خودنما و ابله ، بالغ و كودك ، برتری طلب و دون پایه . برخلاف بیشتر گروه های كمدی ، لورل و هاردی هر دو به یك اندازه خنده دار بودند به طوری كه به قول هال روچ ، تهیه كننده موفق ترین آثار آنها، این مساله دستاوردی بسیار مهم بود زیرا ظرفیت هر شوخی را تشدید می كرد. روچ مثال می زند: «اگر كمدینی در گودال بیفتد، احتمال یك خنده وجود دارد. اما اگر لورل و هاردی (معمولا هاردی ) بیفتد، احتمال سه خنده وجود دارد، به خود موقعیت ، به چهره درد كشیده هاردی و به چهره بی گناه لورل .»

***

تولد جویس کارول اوتس

69 سال پیش در چنین روزی در سال 1938 میلادی ، جویس کارول اوتس یکی از مشهورترین نویسندگان آمریکایی به دنیا آمد .

وی در نیویورک بزرگ شد. زمانی که او دانشجوی  دانشگاه سیراکوس  بود، توانست جایزه مهم مادموزال را در رشته داستان از آن خود سازد . او دانشنامه فوق لیسانس خود رادر رشته ادبیات  با درجه ممتاز از دانشگاه ویسکانسون اخذ کرد و در سال 1968 تدریس در دانشگاه وینسدور را آغاز نمود . اوتس  در سال 1978 برای تدریس رشته ادبیات خلاقه در دانشگاه پریننستون راهی نیوجرسی شد و در همان جا به عنوان استاد ممتاز در علوم انسانی معرفی گردید.  جویس کارول اوتس یکی از درخشان ترین چهره های ادبیات معاصر آمریکا به حساب می آید .

ظرافت های زبانی و پیچیدگی های منحصر به فرد روایت در داستان ها و رمان های این نویسنده  او را از بسیاری از هم نسلانش متمایز می سازد . هرچند که این نویسنده در عرصه رمان نویسی و نقد ادبی نیز  بسیار ستایش شده است اما شاید بتوان او را اسطوره داستان کوتاه معاصر امریکا به حساب آورد .به عبارت دیگر این نویسنده در عرصه داستان کوتاه بیش از هر نویسنده معاصر آمریکایی دیگری مورد توجه و ستایش قرار گرفته است . بیست و نه باربرنده شدن جایزه ادبی او هنری در یک دوره زمانی 38 ساله (1963 – 2001 ) یکی از دلایل قدرت بی نظیر این نویسنده در عرصه داستان کوتاه می باشد. رکوردی که هیچ نویسنده آمریکایی دیگری تا کنون به آن دست نیافته است . یکی دیگر از ویژگی های خاص و منحصر به فرد این نویسنده پرکاری باورنکردنی اوست . اوتس در فاصله بین سالهای 1963 تا 2004 چهل و هشت رمان و داستان بلند، 27 مجموعه داستان ( فراموشمان نشود که مثلا مجموعه داستانی مانند  " گرما و دیگر داستان ها " خود شامل 25 داستان کوتاه است )، هشت مجموعه شعر ، پنج مجموعه نمایشنامه ، ده اثر غیر داستانی و مجموعه مقالات ، سه رمان  و یک مجموعه داستان برای نوجوانان و دو کتاب برای کودکان نوشته است .

جویس کارول اوتس به عنوان نویسنده  شناخته شده عصر ما ، بسیاری از مهم ترین و بحث انگیز ترین داستانهای سال های پایانی قرن بیستم را  نگاشته است .

رمان "آنها را " در سال 1970 جایزه کتاب ملی آمریکا را از  آن خود کرد . رمان "تلخ است چراکه قلب من است " نیز داستانی است عاشقانه  برای  جوان تر ها . "آب سیاه " داستانی ست که بر اساس رسوایی کندی چاپاک دیک نگاشته شده است. این کتاب در فهرست نامزد های جایزه معتبر پولیتزر ادبی قرار گرفت .

" ایمان یک نویسنده : زندگی ، مهارت هنر "، ( غیر داستانی ) ، "رینارد کوچولو کجاست "(داستان کودکان ) ، "چشمان سبز "( رمان ) ، "دختر خال کوبی شده" ( رمان ) ، "باغی از شادمانی های زمینی "( رمان ) و " آوارهای کوچک و دیگر داستان ها" ( مجموعه داستان ) از جمله آخرین کتاب های منتشره او در سال جاری میلادی است .

***

آزمایش نخستین بمب اتمی توسط آمریکا

تاریخ

62 سال پیش در چنین روزی در سال 1945 میلادی ، آمریکا برای نخستین بار در تاریخ نخستین بمب اتمی را در کشور خود آزمایش کرد . بعدها آمریکا از این وسیله هسته ای در جنگ استفاده کردند .

در هشتم دسامبر سال 1941 آمریکا و انگلستان به ژاپن اعلان جنگ دادند و از آنجا که آلمان ، ایتالیا و ژاپن در سپتامبر 1940 پیمان سه جانبه ای در مورد همکاری در نبرد در صورت حمله دشمن به هریک از سه کشور امضا کرده بودند ، هیتلر نیز در 11 دسامبر به آمریکا اعلان جنگ کرد . بین سال های 1940 و1941، ژاپن با انجام یک سری اعمال نظامی، بر خی کشورهای منطقه را به اشغال خود در آورد . اما در همین زمان تجاوز وسیع ژاپن در خاور دور در ماه مه سال 1942 ، به وسیله ناوگان متفقین در هم شکسته شد . نیروی در یایی آمریکا هم در هفتم اوت 1942 در کانال "گودال " واقع در سالومون پیاده شدند . در هشتم آوریل 1942 نخستین حمله هوایی ناگهانی به  شهر توکیو به وسیله بمب افکن های متوسط آمریکایی صورت گرفت . در بین  سال های 1943و 1944 نیروهای آمریکایی با تفوق بر ژاپن این کشور را به دو نیم تقسیم کردند. درهمین زمان و در  حین جنگ جهانی دوم دانشمندان آلمانی از جمله انیشتن ، تحقیقات گسترده ای را درباره انرژی هسته ای آغاز کرده بودند.

در این زمان، آلبرت انیشتین طی نامه معروف خود به روزولت رئیس جمهور وقت آمریکا خطر دستیابی آلمان به تولید بمب اتمی را گوشزد کرد. متعاقب این اخطار روزولت دستور ایجاد پروژه منهتن با هدف تحقیق در این رابطه و تولید بمب اتمی را با همکاری کشور انگلستان صادر کرد.

انریکو فرمی و آلبرت انیشتن  با احتمال خطر بکار گیری انرژی هسته ای توسط هیتلر،  با فرار از دست نازی ها در آلمان ، در آمریکا تحقیقات اتمی خود را پایه ریزی کردند . تحقیقات این دو دانشمند در زمینه انرژی هسته نتایج علمی فراوانی را در پی داشت ، اما جنگ افروزان نه تنها به یافته های علمی آنان توجهی نکردند بلکه این انرژی عظیم را صرف تولید سلاح های  کشتار جمعی کردند .

سرانجام در ژوییه سال 1945 پس از پنج سال تلاش شبانه روزی نخستین بمب در حضور یکصد نفر از دانشمندان در صحرای آلاموگودور در جنوب غربی ایات متحده آزمایش شد . پس از آزمایش موفقیت آمیز این بمب،  بمب اتمی اصلی بر روی مردم  شهر هیروشیما  در ساعت هشت و پانزده دقیقه صبح چنین روزی در سال 1945 میلادی منفجر شد. این بمب دارای قدرتی معادل بیست هزار تن ماده منفجری تی ان تی بود و مستقیما شصت هزار نفر را کشت و صد هزار نفر را زخمی کرد و تمام شهر هیروشمیا را با خاک یکسان نمود .

دو روز بعد بر اساس  کنوانسوین یالتا شوروی به ژاپن اعلان جنگ داد و به مرز های منچوری حمله برد و در نهم اوت نیز دومین بمب بر روی ناکازاکی منفجر شد. ژاپنی ها پس از این اتفاقات مهیب در چهاردهم اوت همان سال شرایط پیشنهادی متفقین را پذیرفتند و در دوم دسامبر سال 1945 سند تسلیم بلا شرط را امضا کردند .

آثار زیانبار یک انفجار اتمی حتی تا شعاع پنجاه کیلومتری وجود دارد و موج انفجار آن که حامل انرژی زیادی است می‌تواند میلیون‌ها دلار تجهیزات الکترونیکی پیشرفته نظیر ماهواره‌ها و یا سیستم‌های مخابراتی را به مشتی آهن پاره تبدیل کند و همه آنها را از کار بیندازد.

اینها همه آثار ظاهری و فوری بمب‌های هسته‌ای است. پس از انفجار تا سال‌های طولانی تشعشعات زیانبار رادیواکتیو مانع ادامه حیات موجودات زنده در محل‌های نزدیک به انفجار می‌شود. چیزی که به واسطه جنایت ایالات متحده امریکا در دو شهر مورد اشاره در ژاپن ، روی داد.

***

شهادت سربازان دلیر اسلام

تاریخ

42 سال پیش در چنین روزی در سال 1344 شمسی ، محمد بخارایی، صادق امانی ، صفارهرندی و مرتضی نیك نژاد از اعضای هیئت مؤتلفه اسلامی ، به دست نیروهای حکومت پهلوی ، به شهادت رسیدند.

پس از قیام خونین 15 خرداد و كشتار بی رحمانه مردم مسلمان از سوی عوامل مزدور آمریكا و رژیم سفاك پهلوی مجاهدان و مبارزان جبهه توحید بیش از پیش بر ضرورت یك حركت انقلابی علیه جباران رژیم آمریكایی شاه تأكید كردند و بر این اساس هسته های اولیه یك گروه مبارز به نام هیئت های مؤتلفه اسلامی را بنیان نهادند.

از اقدامات مهم این گروه اسلامی اعدام انقلابی حسینعلی منصور عامل اجرای كاپیتولاسیون بود. منصور از اسفند ماه سال 1342 شمسی تا بهمن ماه سال 1343 در دوران انقلاب سفید شاه دومین نخست وزیر عصر انقلاب سفید شد. در همین دوره بود که طرح لایحه کاپیتولاسیون (حق قضاوت کنسولی) به اتباع آمریکایی مطرح شد . حسنعلی منصور با جدیت  تمام ننگین ترین لایحه تاریخ ایران را به مجلس برد تا آن را به تصویب برساند. وی علیرغم مخالفت های مردمی و همچنین بیانات حضرت امام خمینی( ره)  در این زمینه تلاش های بسیاری کرد و سرانجام آن را به تصویب رساند . همچنین مجری طرح تبعید حضرت امام (ره) در سال 1343 شمسی، بود.

به همین دلیل در روز اول بهمن ماه سال  1343 در مقابل مجلس شورای ملی مورد هدف گلوله انقلابی مسلمان محمد بخارایی قرار گرفت و به هلاكت رسید.  انجام این طرح را شاخه اجرایی هیئت مؤتلفه اسلامی به عهده گرفت.

و جرم این جان باختگان مكتب امام حسین(ع) و نهضت امام خمینی(ره) آن بود كه به عمر ننگین منصور مهره سرسپرده شاه و شیطان بزرگ خاتمه داده بودند .

***

لیونید برژنف رئیس شوروی شد

30 سال پیش در چنین روزی در سال 1977 میلادی ، لیونید برژنف كه از مدتی پیش رهبری حزب كمونیست اتحاد شوروی را بر عهده داشت ، خود را رئیس جمهور این اتحادیه نیز اعلام كرد .

برژنف كه در سال 1906 به دنیا آمده بود از كمونیست های نسل دوم ( بعد از بلشویك های زمان انقلاب سال 1917 ) بود. وی از سال 1960 تا 1964 ریاست شورای عالی شوروی را بر عهده داشت.

برژنف طوری رفتار كرده بود كه در دوران استالین مورد توجه او و در زمان خروشچف طرف عنایت وی قرار داشت ؛ حال آن كه این دو فرد روش و سیاست متفاوت از هم داشتند. از اشتباهات برژنف، عملا ( نه در فرضیه ) تبدیل مدیریت گروهی اتحادیه ( شوروی ) به مدیریت فردی و نادیده گرفتن پیشنهاد تبدیل اتحاد شوروی به فدراسیونی نظیر « ایالات متحده » بود كه امر فروپاشی را دشوار می ساخت.

به علاوه، افراط در الكل، بیماری طولانی و ضعف جسمانی برژنف باعث افتادن امور به دست كسانی شده بود كه وفاداری استواری به سوسیالیسم و شوروی نداشتند و تنها منافع و رفاه خود را طالب بودند و همین وضعیت زمینه را برای فروپاشی نظمی كه گمان می رفت پا برجای بماند آماده ساخت ، زیرا مقامات منصوب از جانب برژنف نتوانستند نظام سوسیالیستی را به صورت یك الگو و نمونه خوب در جهان درآورند و به رفع دشواری های رفاهی مردم خود برسند. آنان به تدریج خود را از توده مردم جدا، و اشرافیت را در پیش گرفته بودند كه مغایر هدف های انقلاب 1917 بود. این طبقه تازه (مقامات) روش مهم و موثری را كه پس از انقلاب بكار گرفته شده بود و با جاری بودن آن ، توده ها خود را در حكومت شریك می دانستند كه همانا خواندن و ترتیب اثر دادن فوری به نامه ها و پیشنهاد های مردم بود كنار گذارده و به همه چیز جز خودشان بی اعتنا شده بودند و به راهی ادامه دادند كه به فروپاشی شوروی و شكست سوسیالیسم در اروپای شرقی انجامید.

***

مبدا تقویم یزدگردی

تقویم نگاران ایرانی روز 16 ژوئن سال 632 میلادی را مبدا تقویم یزدگردی قراردادند تا به این وسیله میهن دوستی خود را نشان دهند و ایرانیان امپراتوری خود در عهد ساسانیان را فراموش نكنند. این سال، آغاز پایان امپراتوری ایرانیان به عنوان یكی از دو ابر قدرت جهان بود. ایرانیان بعدا (درقرون وسطا، عصر ظلمت در اروپا) از طریق اندیشه، دانش و ادبیات وطن را ابر قدرت جهان كردند.

البته پیدایش این تقویم را به دوره جمشید، چهارمین شاه سلسله پیشدادی و حتی قبل از آن نسبت می‌دهند. سال تقویم یزدگردی باستانی‌، شمسی بود شامل 12ماه 30 شبانه ‌روزی و 5 شبانه‌روز اضافی.

پس از تقویم یزدگردی باستانی،‌ تقویم پارسی باستان یا تقویم هخامنشی در ایران متداول شد. سال آن شمسی شامل دوازده ماه 30شبانه‌روزی و 5 شبانه‌روز اضافی بود و با آغاز پاییز شروع می‌شد.

در حدود سال 1100 هجری شمسی پیش از هجرت، تقویم اوستایی جایگزین تقویم پارسی باستان شد. سال این تقویم نیز شمسی بود شامل دوازده ماه 30 شبانه‌روزی و 5 شبانه‌روز اضافی. نام ماه‌های این تقویم عبارت بودند از: فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، امرداد، شهریور، مهر، آبان، آذر، دی، بهمن و اسپندارمذ.

در دوره ساسانیان، تقویم‌ اوستایی با مبدأ تاریخ‌گذاری و سال جلوس به سلطنت شاهان ساسانی و با نام تقویم پارسی متداول بود. پس از یزدگرد سوم و ساسانیان، ایرانیان استفاده از همان تقویم را ادامه دادند .

در آن ایام، و پس از ورود اسلام به ایران ، استفاده از تقویم هجری قمری در كنار تقویم یزدگردی، در ایران متداول شد و از آن زمان به تدریج ثبت رویدادهای مذهبی و ملی و تاریخی به تاریخ هجری قمری نیز آغاز شد. ماه قمری با دیدن هلال ماه نو با چشم غیرمسلح و از لحظه غروب خورشید روز دیدن هلال ماه نو آغاز می‌شود و 29 یا 30 روز می‌باشد. مبدأ تاریخ‌گذاری تقویم هجری قمری، یكم محرم سال هجرت پیامبر (ص)  از مكه به مدینه است .

در سال 274 هجری شمسی، فرمانروایان عرب وقتی به نقص تقویم قمری از بابت گرفتن مالیات از مردم آگاه شدند،‌ تقویم یزدگردی را متداول كردند كه به نام تقویم خراجی معروف شد. با اجرای 60شبانه‌روز كبیسه و انتقال 5شبانه‌روز اضافی سال از آخر آبان ماه به آخر اسفند و به منظور یكسان شدن عدد سال تقویم خراجی و هجری قمری، مقرر شد هر 33 یا 34 سال، یك سال خراجی حذف شده و عدد سال بعد انتخاب گردد كه این عمل را "ازدلاق" نامیدند.

عدم اجرای كبیسه‌های درست تقویم یزدگردی، در نتیجه نابرابری آغاز سال تقویم ایران با آغاز بهار، سبب شد تا سلطان جلال‌الدین ملكشاه سلجوقی، با فرمان 14 اسفند 453 هجری شمسی هیأتی را مأمور اصلاح تقویم كند. این هیأت كه خیام جوان هم در آن حضور داشت پس از چهار سال رصد و محاسبه تعداد شبانه‌روز كبیسه مورد نیاز تقویم یزدگردی را تعیین و اجرا نمود و به‌منظور برابری دقیق‌تر و درازمدت آغاز سال تقویمی با آغاز بهار نجومی، قاعده جدیدی برای تعیین نخستین روز تقویم، موسوم به نوروز ، در نتیجه برای تعیین سال‌های كبیسه وضع كرد. این تقویم را تقویم‌جلالی نامیدند.

مبدأ تاریخ‌گذاری آن سال آغاز رواج آن بود. همچنین نام ماه‌های تقویم‌ جلالی همان نام ماه‌های تقویم یزدگردی است. در این تقویم‌، نوروز به كمك لحظه تحویل سال نو تعیین می‌شود. بدین ترتیب كه اگر لحظه تحویل، قبل از ظهر باشد همان روز لحظه تحویل، به‌عنوان نوروز پذیرفته می‌شود و اگر لحظه تحویل‌، بعد از لحظه ظهر باشد فردای روز لحظه تحویل، نوروز است. سال‌های كبیسه این تقویم‌ (جلالی) با مقایسه تاریخ نوروز یا 29 اسفند سال قبل مشخص می‌شود. بدین‌گونه كه در صورت 29 شبانه‌روزی بودن اسفند، سال قبل سال عادی و در صورت 30شبانه‌روزی بودن، سال قبل سال كبیسه است. این تقویم دوازده ماه 30 شبانه‌روزی و 5 یا 6 شبانه‌روز اضافی داشت كه شبانه‌روزهای اضافی به آخر اسفند اضافه می‌شده است .

سرانجام به تقویم هجری شمسی می‌رسیم. دقت تقویم امروزی ما به گونه ای است که هر ده میلیون سال یك‌روز عقب می‌افتد، درصورتی‌كه تقویم میلادی هر 2500 سال یك‌روز عقب می‌افتد یعنی آنها باید هر 2500 سال یك‌روز از تقویم خود را حذف نمایند كه یكبار در سال 1582 این‌كار را انجام دادند.

***

روزهمبستگی با آفریقای جنوبی علیه نژاد پرستی

همه ساله چنین روزی به عنوان روز همبستگی جهانی با مبارزات مردم آفریقای جنوبی علیه نژاد پرستان  گرامی داشته می شود .

نژاد پرستی امروزه به حالتی اطلاق می گردد که طی آن یک گروه خود را به لحاظ نژاد ، زبان، و یا رنگ پوست بر سایر اقوام برتر بدانند. سیاست آپارتاید اگر به کنه معنا  مورد بررسی قرار گیرد، به اندازه دوران بشریت عمر دارد چرا که از دیر باز سیاهان تنها به دلیل تیره بودن رنگ پوستشان برده سفید پوستان بوده اند . دین اسلام از همان ابتدا با این شیوه مبارزه کرد و متقی ترین مردم نزد پروردگار را گرامی ترین  آنان می دانست. بلال حبشی در صدر اسلام موید این مطلب است . اما سیاست آپارتاید به معنای جدید آن از  سال 1947 میلادی از سوی حزب ناسیونالیست آفریقای جنوبی آغاز شد . برتری نژادی از سوی هیتلر هم موجبات دو جنگ جهانی را فراهم آورد. امروزه مساله نژاد پرستی به عنوان رایج ترین بحث در میان اقوام اروپایی و آمریکایی مطرح است. نظام آپارتاید به مفهوم جداسازی سیاه پوستان از سفید پوستان در آفریقای جنوبی ، سرانجام پس از سال ها مبارزه در هفدهم ژوئن 1991 میلادی از سوی پارلمان آفریقای جنوبی لغو شد .

***

منابع:

1- مهر

2- روزنامک

3- صداوسیما

4- وبلاگ اداجیو

5- روزنامه اعتماد

6- ایرانگار

7- سایت نورو نار

8- میراث خبر

9- ویکی پدیا