نماز و تعقیبات بعد از آن، تمرینی برای تولی و تبری

شاید یکی از سوالاتی که به ذهن می آید اینکه چرا باید انسان حال خوش معنوی که بعد از نماز ایجاد می شود را با شعارهای توام با لعن و مرگ خراب کند و اصلا فلسفه‌ی این شعارها بعد از نماز چیست؟
آنچه که در اسلام مهم به نظر می رسد و از جمله پایه‌های دین بحساب می آید و بر اساس فرمایشات معصومین(علیهم السلام) دین غیر از آن نمی باشد، حب به جبهه‌ی حق و بغض به جبهه‌ی باطل است. همانطور که امام باقر(علیه السلام) می فرمایند: «آیا دین غیر از حب و بغض می‌باشد؟» [مستدرک، ج12، ص227] لذا دو بال اساسی و محکم برای دین، تولی و تبری است و می توان پویایی و ترقی و تحولات مهم در دین اسلام را همین تولی و تبری دانست.
علت اینکه می گوییم تولی و تبری موجب پویایی دین اسلام می شود بدان خاطر است که وقتی انسان به این نتیجه می‌رسد که می‌تواند در همین دنیا به کمال و رشد معنوی برسد برای رسیدن به این رشد باید تلاش کند و خودش را ترقی دهد و در این میان موانع را هم باید از میان بردارد. دقیقا همان کاری که امام حسین(علیه السلام) در کربلا انجام داده است. ایشان وقتی به این نتیجه می‌رسد که خلیفه‌ی وقت مانع رشد و ترقی مومنین است آنچه را مهم تلقی می کند، برداشتن مانع و مبارزه با آن است.
با این توصیفات یکی از مهمترین زمانها برای تمرین تبری جستن از موانع کمال، آنجایی است که یک حب و علقه با جبهه‌ی حق ایجاد شده است و آن نماز است و وقتی که این علقه نسبت به جبهه‌ی حق ایجاد شد، باید تمرین تبری از دشمنان هم در کنار این حب، تمرین شود که با شعارهای بعد از تسبیحات تمرینی برای تبری از دشمنان جبهه ی حق ایجاد می شود تا پویایی و حرکت هم در حب به جبهه‌ی حق و هم بغض به جبهه‌ی باطل باشد. و چون نماز در طول روز چندین بار اتفاق می افتد، می توان نماز را مامنی مهم برای تمرین تولی و تبری دانست.
البته باید خاطر نشان کرد که طلب مرگ برای افراد گمراه و کفاری که قابل هدایت نیستند برگرفته از متن قرآن کریم است که خداوند در قرآن به آنها اشاره می‌فرماید:
لعن بر كافران: «إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ کُفَّارٌ أُولئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعینَ [بقره/162] کسانی که کافر شدند و در حالِ کفر از دنیا رفتند ، لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آنها خواهد بود!»
لعن بر مشركان: «وَ لَمَّا جاءَهُمْ کِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ کانُوا مِنْ قَبْلُ یَسْتَفْتِحُونَ عَلَی الَّذینَ کَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الْکافِرینَ [بقره/89] و هنگامی که از طرف خداوند، کتابی برای آنها آمد که موافق نشانه هایی بود که با خود داشتند و پیش از این به خود نوید پیروزی بر کافران می دادند (که با کمک آن، بر دشمنان پیروز گردند.) با این همه، هنگامی که این کتاب و پیامبری را که از قبل شناخته بودند نزد آنها آمد به او کافر شدند لعنت خدا بر کافران باد!»
از طرفی دشمنان دین اسلام آنچه برای آنها مهم تلقی می شود، اسلام سکولار و منهای سیاست است و برای ایجاد این نگرش سعی در ایجاد اخلاق منهای مبارزه طلبی و کشاندن دین به یک برنامه عبادی در مسجد و عبادتگاهها بدون اینکه در کنار تبری باشد است. همان بلایی که بر سر مسیحیت آوردند و دین را به حاشیه کشانده و تنها به رفتن به کلیسا در یک روز معین اکتفا کردند. لذا بهترین زمان برای مبارزه با این افکار و تمرین تولی و تبری نماز و بالاخص در اجتماعات و نمازهای جماعت است.

پی نوشت:
نورى، حسین بن محمد تقى، مستدرك الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1408ق، ج12، ص227.
 

---

منبع : رهروان ولایت