موسسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان

نام واکنش فریدل- کرفتس از کاشفانش، چارلز فریدل و جیمز م. کرفتس، گرفته شده است. این دو در سال 1877 پس از انجام آزمایشی در آزمایشگاه فریدل در پاریس نتیجه نامنتظره ای مشاهده کردند. فریدل و کرفتس به اهمیت کاربردی بالقوه ای که م...

در حکم اهدای جایزه نوبل سال 1979 شیمی نوشته شده است: "نیمی به پروفسور هربرت س. براون از لافایت غربی ایندیانا و نیمی به پروفسور گیورگ ویتیگ ازهایدلبرگ، به ترتیب به افتخار توسعه به کارگیری ترکیبات بور و فسفر به عنوان عوامل مه...

سردرک هـ. ر. بارتون جایزه نوبل سال 1969 شیمی را مشترکاً با اودهاسل از نروژ برد. بارتون متخصص شیمی آلی در کالج سلطنتی علوم و تکنولوژی لندن، و هاسل استاد بازنشسته شیمی فیزیک در دانشگاه اسلو بود؛ این دو به سبب پژوهشهایشان در ز...

در مقاله ی پیش خواندیم که ... کشف پرتوزایی طبیعی به دست بکرل منجر به عصر جدیدی شد – عصر اتمی و هسته ای – اما نه بی درنگ. پرتوزایی طبیعی تا سالها بعد به درستی شناخته نشد. پژوهشها و نبوغ راذرفورد، سادی و دیگران لازم بود تا به...

در سال 1895 فیزیکدان آلمانی ویلهلم کنراد رونتگن پرتوهای ایکس را بر حسب تصادف کشف کرد. رونتگن مشغول تکرار آزمایشهای فیزیکدانان دیگری بود که در آنها الکتریسیته با ولتاژ زیاد به هوا یا گازهای دیگری که در لامپ شیشه ای نیمه خلأیی...

در مقاله ی پیش خواندیم که ... تولید تصادفی پلی اتیلن به دست شیمیدانان صنایع شیمیایی امپریال در 1933 نخستین باری نبود که چنین اتفاقی می افتاد. حدود سه سال پیش از آنها هم این پلیمر به عنوان یکی از فراورده های جانبی ناخواسته و...

تفلون (پلی تترا فلوئورواتیلن) درست قبل از جنگ جهانی دوم کشف شد و به سبب کاربردش در تولید بمب اتمی مورد استفاده قرار گرفت. پلیمر دیگری نیز بود که در دهه 1930 کشف شد و برای متفقین در جنگ اهمیت بسیار پیدا کرد؛ این ماده پلی اتیل...

بخت از راههای گوناگونی در پژوهشهای شیمی وارد می شود و امکان انجام اکتشافات را فراهم می آورد. گاه وجود پیش بینی نشده ناخالصی در مواد اولیه است، نظیر آنچه در کشف اترهای تاجی اتفاق افتاد و در سال 1987 جایزه نوبل را برای چارلزج،...

مایع اتیل جست و جو برای ماده ای که به بنزین افزوده شود و از کوبش آن جلوگیری کند، موقعی آغاز شد که چارلز ف. کترینگ (ملقب به "رئیس") از صدای تق تقی که از موتور کادیلاکهای سالهای 1912 تا 1916 بلند می شد، خسته شد. نخستین موفقیت...

چگونه در باستان شناسی موفق شوید بی آنکه واقعاً تلاش کنید (4) در مقاله ی پیش خواندیم که ... کشتیهایی که قرنها پیش غرق شده اند، مدارکی درباره ی دورانی که در آن بادبان می کشیدند در اختیار گذارده اند. تا همین اواخر که ابزارهای ...

چگونه در باستان شناسی موفق شوید بی آنکه واقعاً تلاش کنید (3) در مقاله ی پیش خواندیم که ... در فرهنگ عامه ی امریکایی قانونی است به نام قانون مورفی بدین مضمون که هر اتفاق ناگواری که امکان وقوعش باشد، روی خواهد داد. از حالات د...

چگونه در باستان شناسی موفق شوید بی آنکه واقعاً تلاش کنید (2) در مقاله ی پیش خواندیم که ... دهکده ی بیسکوپین. در سال 1933 در لهستان، آموزگاری که شاگردان کلاسش را به گردش علمی برده بود متوجه تیرکهای چوبینی شد که با فواصل منظم...

مری لیکی، باستان شناس، همسر باستان شناس و مادر باستان شناس، گفته بود: «در باستان شناسی تقریباً هیچ گاه آنچه را که قصد پیدا کردنش را دارید، نمی یابید.» واقعاً هم بسیاری از اکتشافات مشهور باستان شناختی به دست کسانی صورت گرفته ...

دو دارو از مهمترین داروهای امروزی در فاضلاب و خاک کشف شدند!!!! آنتی بیوتیک هایی که به سفالوسپورین ها موسوم اند و نمایانگر شکل جدیدی از پنی سیلین هستند و سیکلوسپورین، که آنتی بیوتیکی است برای تسهیل پیوند اعضای انسان . درهر دو...

ایع ولکانیزاسیون در اوایل سده شانزدهم، کلمب و دیگر کاوشگران اسپانیایی مشاهده کردند که سرخپوستان آمریکایی جنوبی با توپی که از شیره گیاهی یا شیرابه ی انواع خاصی از درختان درست شده بود بازی می کردند. یکی از نام هایی که...

( قسمت دوم ) شرحی در باره باروتی كه باید در توپ ریخت و مقدار آن شوره گوگرد، ده درم. ذغال دو درم. گوگرد، یكدرم و نیم. اینها را چنان بسایند كه مانند گرد شود. آنگاه ثلثی از مخزن توپ را با آن پر كنند و زیادتر از ثلث نریزند زیرا...

می شوند به احتمال زیاد متوجه شده اید كه در هر نمونه از اكتشاف های تصادفی كه تاكنون در این منو شرح داده شده اند، علت این كه تصادف ها به اكتشاف تبدیل شدند ذكاوتی بود ( به قول والپول ) كه در كسانی كه با آن تصادف مواجه می شدند و...

زادی اكتشافات تصادفی در پزشكی ( قسمت هفتم ) اكتشافات تصادفی در پزشكی آلرژی، آنافیلاكسی و آنتی هیستامین ها خردل نیتروژن و شیمی درمانی سرطان قرص ضدبارداری L S D چیست؟ آزمون پاپ چیست ؟ نیلس فین...

ست ؟ اكتشافات تصادفی در پزشكی ( قسمت ششم ) " بیست و پنج سال پیش سرطان رحم عمده ترین قاتل زنان آمریكا بود؛ امروزه طبق آمار انجمن سرطان آمریكا، 180000 زن تا پنج سال پس از درمان در درجه اول به سبب كاربرد آزمون گستره...

ست؟ اکتشافات تصادفی در پزشکی ( قسمت پنجم ) کشف ماده ی توهم زای اسید دی اتیلک آمید لایسرژیک LSD از وحشتناک ترین سرگذشت هایی است که در تاریخ پزشکی ثبت شده است. LSD از اسید لایسرژیک، به دست می آید. این اسید به همراه ...