دراین یاداشت پایگاه فرهنگ مالیاتی کشور، قصد دارد ضمن تعریفی اجمالی از عدالت مالیاتی و عدالت اجتماعی ؛به نقش مالیات درتوسعه عدالت اجتماعی بپردازد . باشد که این یاداشت در راه اشاعه فرهنگ مالیاتی کشور تاثیری هرچند کوچک داشته باشد.
دراین بین طبق تعریف تحلیلگران اقتصادی،مالیات تابعی از نرخ بازگشت سرمایه است و در تعریف عدالت مالیاتی به این نکته اشاره دارد که ، هر کس که قدرت توانائى بیشترى در پرداخت انواع مالیات داشته باشد بایستى مالیات بپردازد. صاحب نظران دربحث عدالت مالیاتی نظریه ای دارند با عنوان عدالت مالیاتی در راستای عدالت اجتماعی که طبق این نظریه،قدرت مالیاتبندى بر توزیع مجدد درآمد از طبقات بالاتر به طبقات پائینتر اجتماع است و تقریباً همهٔ بار مالیاتى را بر دوش طبقات ثروتمند جامعه تحمیل مىنماید.
حال آنکه یکی از مواردی که اکثر مؤدیان مالیاتی در اعتراض به مالیات خود عنوان میکنند، این است که مالیاتهای آنان با سایر مشاغل همصنف خود نابرابر و تبعیضآمیز است. از اینرو در زمینه تشخیص و تعیین مالیات باید توجه خاص و ویژه به این مسأله داشت و سازمان مالیاتی حتیالمقدور باید با در اختیار گذاشتن امکانات و تجهیزات و بهویژه برقراری سیستم جامع اطلاعات مؤدیان، از بروز هرگونه عامل تبعیض و احساس بیعدالتی در این سیستم جلوگیری کند، زیرا اگر نگرش مردم نسبت به مالیات عادلانه و منصفانه باشد، در پرداخت مالیات احساس رضایت و خشنودی خواهند کرد و این خود در توسعه و گسترش فرهنگ پرداخت مالیات مؤثر خواهد بود.
دراین بین سازمان امورمالیاتی کشور معتقداست مردم و نظام حکومتی(قوه مقننه، مجریه و قضاییه) هر یک مسولیتی در قبال یکی از والاترین ارزشهای انسانی یعنی عدالت دارند. قوه مققنه با وضع قوانین جدید و اصلاح قوانین مالیاتی، قوه مجریه با اصلاح و رفع تبعیض در ساختار و اجرای نظام جامع اطلاعات مالیاتی و قوه قضاییه با عملکرد قاطع در برخورد با خطاکارن و مجرمان مالیاتی و مفسدان اداری و مردم با ایمان و اعتماد به نظام مالیاتی و تمکین مالیاتی می توانند جامعه را به سوی رفاه و عدالت هدایت کنند.
درپایان و به نظر نگارنده" مهدی حیدرپور "مالیات تابعی از نرخ بازگشت سرمایه است و نباید برای همه شهرها و استانهای کشور به طور یکسان وضع شود . چنانچه از ایرانشهر تا پیرانشهر یک نرخ ثابت و همان 25 درصد درنظر گرفته شود، عدالت مالیاتی رعایت نشده است.لازم است نرخ مالیات براى افراد با درآمدهاى مختلف یکسان نباشد و با افزایش درآمد، نرخ مالیات افزایش یابد.
پس با توجه به این موضوع که ،مالیات یک فریضه دینی و ملی است،بایددر کشور عدالت مالیاتی وجود داشته باشدتا در راستای آن عدالت اجتماعی توسعه یابد.
تهیه وتنظیم: مهدی حیدرپور
خبرنگارحوزه اقتصاد
مدیرپایگاه فرهنگ مالیاتی کشور
منابع :
پرتال وزارت تعاون ،رفاه و تامین اجتماعی