تبیان، دستیار زندگی

حرفه ای که هیچ کس از آن بی نیاز نیست

یکم شهریور ماه، منسوب است به دانشمند بزرگ و طبیب نامدار جهان اسلام، شیخ الرئیس بوعلی سینا است  که به "روز پزشک" نام گرفته ، در این فرصت بر آن شده ایم تا مروری داشته باشیم بر اهمیت این حرفه ارزشمند در نگاه اسلام ...  با ما همراه باشید
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

 

پزشکی

هر کس پزشکی پیشه کند، باید خداترس باشد و به دیگران پند بدهد» و ترس از خدا، همان تقوای الهی است که در رفتار انسان های خودساخته جاری است.
اعجاز دست های تو کم از مسیح نیست            بی معجزه تو با خود عیسی برابری
رنگ و رویش پریده بود و اضطراب و دلهره را می توانستیم از چشم هایش متوجه شویم ... تعداد رفت و آمد و قدم زدنش در راهرو از شمارش خارج شده بود ... 

آن طرف تر،خانمی میان سال که در چهره اش عشق و محبت مادرانه موج می زد، تسبیح به دست با گفتن اذکاری برای سلامتی بیماری که در اتاق عمل داشتند، خودش را آرام می کرد ...

در روایت است رسول خدا صلی الله علیه و آله به یکى از پزشکان فرمود: إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ الطَّبیبُ، وَلکِنَّکَ رَجُلٌ رَفیقٌ (میزان الحکمة، ج 5، ص 532) طبیب واقعى، خداست و تو رفیقى دلسوز براى بیمار هستى که شفا از جانب خدا به سبب تو، به او می رسد.

چند لحظه بعد درب اتاق عمل باز شد ... دکتر معالج با برقی که در چشمانش خودنمایی می کرد خارج شد و همین طور که داشت عرق پیشانی اش را پاک می کرد و ماسک را از روی صورتش بر می داشت، با لبخندی که سرشار از توکل، ایمان،آرامش و امید بود گفت: نگران نباشید، به خواست خدا عمل موفق آمیز بود ، خدا کمک کرد و خطر رفع شد ...

آن لحظه به واقع توصیف نکردنی است؛ لحظه ای که مرد و آن بانو از خوشحالی تنها کاری که می توانستند انجام دهند گریه و دعا برای پزشک بود ... پزشک هم با دیدن این صحنه و شنیدن دعای خیر این عزیزان با صلابت گفت: من کاره ای نیستم و انگشت اشاره اش را به سمت آسمان گرفت و گفت: همه کاره او است ....

ناخود آگاه اشک در چشمان من هم جمع شده بود، از دیدن این صحنه و صلابت و ایمانی که آن پزشک داشت به وجد آمده بودم و ناخودآگاه گفتم: خدایا شکرت ....

طبابت درس خداشناسی است

دلهره آورترین لحظات و تنها زمانی كه انسانها، ازهمه قدرت و مظاهر دنیوی قطع امید كرده اند و فقط از راه توسل به خدا كه بزرگترین شافی است ، دست نیاز به سوی یك پزشك دراز می کنند ... این جاست که اهمیت و جایگاه ارزشممند این حرفه مشخص می شود

به واقع می توان گفت طبابت درس خداشناسی است و مكان بیمارستان یك مکان مقدس است و باید هم خود پزشکان و هم دیگران به لباس سفید این حرفه و عزیزان مشغول در این حرفه احترام بگذارند.

در حقیقت دانشجویی که وارد عرصه پزشکی می شود، در حقیقت باید خود را در عرصه درد و درمان ، سرزمین مهر و محبت ، دنیای عاطفه ها ، از خود گذشتگی و سرشار از عشق و ایمان و تعهد بداند و از این باب به خود ببالد.

در فرهنگ اسلامی، ارزش دانش گرانقدر پزشکی و فعالیت حرفه ای طبیب، تا بدان اندازه والا و عظیم است که طبیب، مَظهر اسم شریف مُحیی و حیات بخش خدای متعال معرفی شده است؛ بدین منظور که حیات دهنده و شفابخش خداست و طبیب، مظهر اوست؛ 

در روایت است رسول خدا صلی الله علیه و آله به یکى از پزشکان فرمود: إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ الطَّبیبُ، وَلکِنَّکَ رَجُلٌ رَفیقٌ (میزان الحکمة، ج 5، ص 532) طبیب واقعى، خداست و تو رفیقى دلسوز براى بیمار هستى که شفا از جانب خدا به سبب تو، به او می رسد.

من چه دانم کان طبیب اندر کجاست؟               می شناسم یک طبیب، آن هم خداست

طبیب، اندوه را از دل بیمار بر می دارد

واژه ی "طبّ" به معنای وِفق و مُدارا در کار و لطف ورزیدن است. (طریحی ج 2 ص 108)، و طبیب را از آن رو طبیب نامیده اند که با مدارا و با تدبیر لطیف خود، اندوه را از دل بیمار برمی‌گیرد. 

از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند: کَانَ‏ یُسَمَّى‏ الطَّبِیبُ‏ الْمُعَالِجَ فَقَالَ مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ یَا رَبِّ مِمَّنِ الدَّاءُ قَالَ مِنِّی قَالَ فَمِمَّنِ الدَّوَاءُ قَالَ مِنِّی قَالَ فَمَا یَصْنَعُ النَّاسُ بِالْمُعَالِجِ قَالَ یَطِیبُ بِذَلِکَ أَنْفُسُهُمْ فَسُمِّیَ الطَّبِیبَ لِذَلِک‏ (بحار الأنوار؛ ج‏59؛ ص 62)

(موسی بن عمران علیه‌السلام به خدای متعال عرض کرد: خداوندا، درد از کیست؟ فرمود: از من؛ عرض کرد: دوا از کیست؟ فرمود: از من؛ عرض کرد: پس بندگان تو با معالجه چه کار دارند؟ فرمود: به وسیله‌ی آنها دل های بیماران را پاکیزه و خُرسند می سازد و به همین خاطر مُعالج را طبیب نامیدند)

گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم             چه بگویم چو بیایی برود غم ز دلم

طبیب باید متخصص باشد

رسول خدا صلی الله علیه و آله می‏فرماید: مَنْ تَطَبَّبَ وَلَمْ یُعْلَمْ مِنْه طِبٌّ قَبْلَ ذَلِکَ، فَهُوَ ضَامِنٌ (دانشنامه احادیث پزشکی ج 1 ص 68)

(کسی که بدون تخصص و  تجربۀ در درمان، به طبابت بپردازد، ضامن است)

از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند: کَانَ‏ یُسَمَّى‏ الطَّبِیبُ‏ الْمُعَالِجَ فَقَالَ مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ یَا رَبِّ مِمَّنِ الدَّاءُ قَالَ مِنِّی قَالَ فَمِمَّنِ الدَّوَاءُ قَالَ مِنِّی قَالَ فَمَا یَصْنَعُ النَّاسُ بِالْمُعَالِجِ قَالَ یَطِیبُ بِذَلِکَ أَنْفُسُهُمْ فَسُمِّیَ الطَّبِیبَ لِذَلِک‏ (بحار الأنوار؛ ج‏59؛ ص 62)

تعهّد پزشکان به پیمانى است که با خداوند می‌بندند

این پیمان، به طور معمول، در قالب سوگند نامه‌‌هاى پزشکى تنظیم شده است که به وسیله آن با خداوند پیمان می ‌بندند که در طبابت خویش، اصول اخلاقى و انسانى را مراعات کنند. قرآن کریم، پای‌بندى به عهد و پیمان را از ویژگی‌هاى مؤمنان شمرده است: «وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ‏» (مؤمنون، 8: «و آنها که امانت‌ ها و عهد خود را رعایت می ‌کنند».)

امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) می‌‌فرماید: «وفاى به عهد و پیمان از نشانه‌هاى مردم متدیّن است» (ابن همام اسکافی، محمد بن همام بن سهیل، التمحیص، ص 68.)

به امید آنکه هم مردم قدر پزشکان متخصّص و متعهد کشور ا بیش از پیش بدانند و هم خود پزشکان در راستای تعهد و تخصص، در مسیر این راه ارزشمندی که می تواند آن ها را به کمال و رستگاری برساند، قدر و منزلت این مسیر و جایگاه را بیش از پیش بدانند و هوی و هوس و شهرت‌طلبی، و مال‌پرستی و دنیاخواهی را مانع آخرت و سعادت ماندگار نکنند ...  ان‌شاءالله
منابع:
سایت فارس
مطلب عبدالله حکم ‌آبادی
سلسله مقالات تالیف حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی
سایت حوزه
سایت گوهر معرفت

 

 

 

 

 

 

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.