تبیان، دستیار زندگی
امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ در وصیت به فرزندش فرمود: از محل تهمت بر حذر باش و دوری كن، همچنین از مجلسی كه به آن گمان بد برده می شود. (وسائل الشیعه، ج8. ص423) و به همین جهت است كه در اخبار و روایات تأكید شده كه مؤمنان باید از دوستی و هم نشینی با فساق و گنا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حق الناسی که دو گناه را شامل می شود!!

امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ در وصیت به فرزندش فرمود: از محل تهمت بر حذر باش و دوری كن، همچنین از مجلسی كه به آن گمان بد برده می‌شود.(وسائل الشیعه، ج8، ص423) و به همین جهت است كه در اخبار و روایات تأكید شده كه مؤمنان باید از دوستی و هم نشینی با فساق و گناهكاران بپرهیزند زیرا رابطه داشتن با آنان موجب می‌شود كه مردم نسبت به مؤمنان بدبین و در نتیجه به آن‌ها تهمت بزنند.

فرآوری: آمنه اسفندیاری ـ بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

تهمت

نسبت ناروا به دیگران که ما بیشتر با تهمت آن را می شناسیم معصیت بزرگی است که در جامعه ی امروز ما متاسفانه رواج داشته و نقل محافل و مجالس است. اصلا یکی از موانع مهم عاقبت بخیری همین تهمت زدن و ارزش قائل نشدن برای آبروی دیگران است .

بردن آبروی دیگران و هتک حرمت و اهانت به شخصیت سایر انسان ها، حقّ النّاس است و اگر انسان نتواند جبران حقّ النّاس خویش را بکند، عاقبت سوئی در انتظار او خواهد بود.

با تأسف باید گفت: بسیاری از رسانه های گروهی، روزنامه ها و سایت های اینترنتی، امروزه تبدیل به تهمت نامه، غیبت نامه و فحش نامه شده اند. مطلبی منتشر می کنند و خودشان هم می دانند که تهمت است، ولی منتظر می مانند تا تکذیب شود. اما وقتی آبروی کسی رفت و شخصیّت او در اذهان عمومی خدشه دار شد، تکذیب مطلب سودی به حال وی نمی بخشد و جبران آبروی رفته را نمی نماید.

گناه کسانی که تهمت می زنند و اهانت می کنند بسیار بزرگ است و افرادی که آن تهمت و اهانت را می شنوند و از مظلوم دفاع نمی کنند نیز گناهکارند. اهمیّت این مطلب به قدری است که چهار امام بزرگوار آن را بیان فرموده اند و نیز در روز عاشورا، آخرین گفتگوی دو انسان کامل، دو امام معصوم، در حساس ترین مواقع، راجع به پرهیز از ظلم به کسی است که یاوری ندارد.

پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ فرمود: هر كس به مرد یا زن با ایمانی بهتان بزند یا درباره‎ی كسی چیزی بگوید كه در او نیست خداوند در قیامت او را بر تلی از آتش قرار می‌دهد تا از آنچه گفته است خارج شود. و از عهده‎ ی‌ گفته ‎ی خود بیرون آید. (وسائل الشیعه، ج8، ص603؛ عیون اخبار الرضا، ب 30)

اینکه حضرت ابا عبدالله الحسین«سلام الله علیه» در روز عاشورا و موقعی که همۀ اصحاب و یاران به شهادت رسیده بوده اند، یعنی در آن موقعیت حساس، که لازم است مهم ترین و حساس ترین مطالب بیان شود، آخرین وصیت خود به فرزند برومندشان که در حقیقت آخرین وصیت ایشان به شیعیان و بلکه بشریت است را چنین بیان می فرمایند: «یا بُنَیَّ إِیَّاکَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا یَجِدُ عَلَیْکَ نَاصِراً إِلَّا اللَّهَ» ای فرزندم، از ظلم به کسی که در برابر تو، هیچ یاری کننده ای به جز خداوند ندارد، بر حذر باش. (کافی،ج 2 ، ص 331)

روایت امام حسین «علیه السلام» همیشه مصداق دارد!!

روایت نورانی امام حسین«سلام الله علیه» صرفاً مربوط به زمان خودشان نیست. این روایت زنده است و همواره مصداق دارد. بنابراین ذهن ما نباید فقط برود روی ظلمی که شمرابن ذی الجوشن و عمر سعد و ابن زیاد به اهل بیت «سلام الله علیهم» روا داشتند. بلکه باید مراقب باشیم خود ما مصداق سخن و هشدار حضرت سید الشهدا«سلام الله علیه» واقع نشویم. دفاع از مسلمانان، از اوجب واجبات است و کوتاهی از دفاع کسی که یاوری ندارد، گناه بزرگی است.

بعضی اوقات گرفتاری های دنیوی افراد صالح و شایسته، ناشی از عدم دفاع آنان از مظلومین است. یعنی غیبت یا تهمتی شنیده اند و نتوانسته اند یا نخواسته اند، دفاع کنند و ناخودآگاه و ناخواسته، ظالم شده اند. خداوند متعال نیز که مظهر رحمت و رأفت است و بنا دارد افراد نیکوکار و پرهیزکار را به بهشت ببرد، آنان را گرفتار می کند یا قبل از مرگ به بیماری سختی مبتلا می کند تا پاک شوند و از این دنیا بروند و این لطف از الطاف خفیّه خداست. البته این مطلب کلیّت ندارد و گرفتاری های دنیوی عوامل بسیار دیگری نیز دارد.

عالم برزخ و قیامت نیز برای افرادی که به دیگران اهانت کرده اند یا تهمت زده اند یا غیبت آنان را کرده اند و حتی برای کسانی که شاهد این گناهان بزرگ بوده اند و از مظلوم، دفاع نکرده اند، بسیار مشکل است. بنابر این توبه از این گناهان بزرگ، از اوجب واجبات است و باید یه آن اهمیّت داده شود.

بردن آبروی دیگران و هتک حرمت و اهانت به شخصیت سایر انسان ها، حقّ النّاس است و اگر انسان نتواند جبران حقّ النّاس خویش را بکند، عاقبت سوئی در انتظار او خواهد بود.

تهمت بدترین نوع دروغ!!

در حقیقت بهتان بدترین نوع دروغ است و چنانچه اتهام شخص در غیاب وی باشد غیبت هم بشمار می‌آید و انسان در واقع مرتكب دو گناه شده است یكی دروغ و دیگری غیبت و بزرگترین ظلم در حق برادر مؤمن آنست كه او را متهم به ارتكاب گناهی كنی كه هرگز آنرا انجام نداده است. بهتان به اصطلاح همین برچسب زدن به این و آن است كه متاسفانه همواره در جوامع بشری مطرح بوده و امروزه نیز بزرگترین ابزار دشمنان و مخالفان است.

کلام آخر:

وقتی می بینیم حاصل نسبت ناروا به دیگران از بین رفتن عدالتها و جابجا شدن حق و باطل است و ممکن است در این میان بی گناهانی مورد اتهام قرار بگیرند و بجای آن گناهکارانی قابل احترام شوند پس بیاییم هر کدام به اندازه ی وسعمان از رذیله ی اخلاقی دوری کنیم تا حسن ظنها به سوء ظن تبدیل نشود و دوستی ها جایش را به کینه ها ندهد. که امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: هرگاه مؤمنی برادر مؤمن خویش را متهم سازد و به او تهمت بزند ایمان از قلب او محو می‌شود همچنانكه نمك در آب ذوب می‌گردد. (كافی، ج2، ص361؛ البرهان، 4/208) و وقتی ایمان مؤمن ذوب شد و دیگر اثری از ایمان در قلبش باقی نماند جایگاهش دوزخ است چنانكه پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ فرمود: هر كس به مرد یا زن با ایمانی بهتان بزند یا درباره‎ی كسی چیزی بگوید كه در او نیست خداوند در قیامت او را بر تلی از آتش قرار می‌دهد تا از آنچه گفته است خارج شود. و از عهده‎ ی‌ گفته ‎ی خود بیرون آید. (وسائل الشیعه، ج8، ص603؛ عیون اخبار الرضا، ب 30)


منابع:

سایت حوزه

سایت اندیشه قم

وسائل الشیعه ج 8

كافی، ج2

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.