طعم جامانده از روزهای تهاجم و اشغال

نخستین گزارش استفاده از سلاح شیمیایی در جنگ تحمیلی مربوط به ٢٣ دی ماه ٥٩ در منطقه هلاله و نی خزر است که از آن روزها طعم تهوع آور شیمیایی به جا ماند.

روزهای تهاجم و اشغال

در جنگ تحمیلی ارتش رژیم بعثی عراق به طور گسترده از سلاح‌های شیمیایی علیه مردم شهرهای مختلف و نظامیان کشورمان استفاده کرد و حدودصد هزار نفر مرد، زن و کودک را به قتل رساند.

جنگ شیمیایی رژیم بعثی عراق علیه ایران را به سه بخش کلی می‌توان تقسیم کرد: بخش یک - دی ماه هزار و سیصد و پنجاه و نه تا تیر ماه هزار و سیصد و شصت و دو که به صورت حملات و مانورهای آزمایشی بود؛ بخش دو - مرداد ماه هزار و سیصد و شصت و دو تا بهمن ماه هزار و سیصد و شصت و دو نیز به صورت حملات و مانورهای آزمایشی بود؛ اما بخش سه - اسفند ماه هزار و سیصد و شصت و دو تا خاتمه جنگ استفاده از سلاح‌های شیمیایی به صورت حملات گسترده و سنگین بر علیه ایران صورت گرفت.

ارتش عراق در چهارمین ماه از تجاوز به خاک ایران در مقطعی که بعدها به «تهاجم و اشتغال» نامگذرای شد، با هدف درهم شکستن مقاومت‌های پراکنده مردمی به طور نامنظم از گازهای شیمیایی استفاده کرد.

طعم جامانده

نظامیان عراقی از ضعف آفند و پدافندی نیروهای ایرانی در زمینه جنگ افزارهای شیمیایی و از طرف دیگر از تاکتیک‌های نظامی ایران که بر نیروهای پیاده متکی بود، اطلاع داشتند.

آنان برای اولین بار با هدف آزمایش و سنجش تأثیر این بمب‌ها بر رزمندگان اسلام در محورهای «هلاله» و «نی خزر» مبادرت ورزیدند.

در جریان این حمله ناجوانمردانه که در واقع آغاز جنگ شیمیایی عراق علیه رزمندگان ایران بود در ده نفر از رزمندگان به شهادت رسیدند و بیش از پنجاه نفر به شدت مصدوم شدند

سی و شش سال پیش بود که در چنین روزی یعنی بیست و سه دی ماه هزار و سیصد و پنجاه و نه منطقه هلاله و نی خزر درحوالی میمک بود با گاز «تهوع آور» توسط رژیم خونخوار بعث شیمایی شد.

همکاری جهانی برای تداوم شمیایی

در تاریخ ۲۸ اکتبر ۱۹۸۳ وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران به دبیر کل سازمان ملل نامه‌ای نوشت و خواستار اعزام هیأتی جهت این تخلف شد.

بدین ترتیب به کارگیری سلاح‌های شیمیایی از جانب عراق به عنوان سلاحی راهبردی تا پایان جنگ علیه ایران ادامه یافت. به هر حال عدم قاطعیت سازمان ملل متحد در برخورد و محکوم کردن جنایات عراق در کاربرد تسلیحات شیمیایی که در واقع زیرپا گذاردن «پیمان ۱۹۲۵ ژنو» بود؛ موجب افزایش و مداومت کاربرد این جنگ افزار از جانب عراقی‌ها شد.

صد هزار یادگاری شیمایی

براساس آخرین آمار، تعداد رزمندگان کشورمان که در جنگ تحمیلی شرکت کرده‌اند پنج میلیون نفر اعلام شده. تعداد کل شهدای رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی، طی آخرین آمار حدود دویست و بیست هزار نفر اعلام شده است. در جنگ تحمیلی صد و هفتاد و دو هزار نفر در جبهه‌ها و در حدود شانزده هزار نفر در بمباران شهرها به شهادت رسیدند. همچنین، در طول هشت سال دفاع مقدس، سیصد و بیست هزار نفر از رزمندگان اسلام جانباز شدند که درحال حاضر صد هزار جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد. در این دوران، حدود چهل و پنج هزار نفر از رزمندگان اسلام به اسارت نیروهای عراقی درآمدند. علاوه بر این، حدود بیست و پنج هزار نفر نیز مفقودالاثر شدند که تاکنون پیکر 20 هزار تن از آنها در عملیات‌های متعدد تفحص پیدا شده است.

شرایط بحرانی شیمایی‌ها

در هر حال، با گذشت بیست و هشت سال از پایان جنگ تحمیلی مهاجران به خانه‌های خود بازگشته و زندگیشان را از سر گرفته‌اند، خسارت‌ها و خرابی شهرهای تحت حمله هم بازسازی شده و شهرهای جنوب و غرب کشورمان به حالت عادی خود بازگشته‌اند اما همچنان مشکلات و چالش‌هایی مانند رسیدگی به جانبازان و رزمندگان دوران دفاع مقدس باقی است به گونه‌ای که طبق آمار، حدود هشت هزار جانباز در کشورمان در شرایط بحرانی قرار دارند.

طعم‌های تلخ شیمیایی

عراق در طول جنگ سه هزار و پانصد‬ بار به ایران حمله شیمیایی کرد که ‪ سی مورد از آنها در مناطق مسکونی بوده است. نخستین نقطه جغرافیایی ایران که قربانی سلاح‌های شیمیایی عراق شد منطقه‌ای بین هلاله و نی‌خزر در ۵۰ ‪ ‬کیلومتری غرب ایلام بوده است. براساس گزارش‌ها، بنیاد شهید تخمین رسمی شهروندان غیرنظامی که به سلاح‌های شیمیایی آلوده شده‌اند و کودکانی را که بر اثر آن آلوده شده‌اند، در اختیار ندارد اما تعداد زیادی از افراد غیرنظامی در این حملات به بیماری‌های خونی، ریه و پوستی مبتلا شده‌اند. بمباران شیمیایی شهر سردشت توسط عراق در ۷ تیر ۱۳۶۶ فجیع‌ترین تهاجم از این نوع بود که سبب شهید و مجروح‌شدن عده بسیاری از مردم غیرنظامی شد.

طعم خردل را می دانی؟

آیا تا به حال بوی سیب کال و یا بادام تلخ را استشمام کرده‌ایم؟ ۳۰ حمله شیمیایی به مناطق مسکونی ایران در طول جنگ تحمیلی هشت ساله؛ و این تنها یک پانزدهم تمام حملات شیمیایی حزب بعث است. نگاهی به برخی از آمار مربوط به حملات شیمیایی خالی از لطف نیست.

منابع: قربانیان سلاح‌های شیمیایی/فرهنگ نیوز، وبلاگ مظلومان شیمیایی