زندگینامه و مبارزات انقلابی حجت الاسلام عباس پورمحمدی

حجت السلام پورمحمدی به همراه سایر علمای رفسنجان در امر تبلیغ دینی و سیاسی نیز تلاش می كرد. به همت وی و چند تن دیگر از علما، مرجعیت امام خمینی(ره) در رفسنجان پذیرفته شد و به قول خود او «بدون اغراق 99 درصد مردم رفسنجان مقلد امام بودند».

حجت الاسلام حاج شیخ  عباس پورمحمدی دار فانی را وداع گفت از علمداران انقلاب و از همراهان نهضت امام خمینی(ره) بود كه كارنامه مبارزاتی قطوری دارد.

ممنوع المنبر شدن، دستگیری و زندان های مكرر و تبعید به سیستان و بلوچستان، هرمزگان، زابل، سراوان و بندر لنگه بخشی از پرونده  مبارزاتی وی است. خودش درباره پرونده مبارزاتی اش می گوید: «شاید 500 صفحه در شهربانی پرونده  حقیر باشد. زندان رفتم؛ تبعید شدم.» او كه نقش سازنده ای در مبارزات با رژیم پهلوی در رفسنجان داشت به خاطر مبارزات مستمر، همواره از طرف ساواك زیر نظر بود و منبع اصلی توزیع اعلامیه های امام خمینی(ره) در رفسنجان به حساب می آمد.

حجت الاسلام شیخ عباس پورمحمدی در فروردین 1303شمسی، در یك خانواده   مذهبی در ماهونك رفسنجان به دنیا آمد. پدرش كه غلامحسین  نام داشت و جزو كسبه  شهر بود، در مراسم مذهبی فعالیت ویژه داشت. حجت الاسلام پورمحمدی در این رابطه می گوید: «پدر ما هر هفته روضه خوانی داشت و در ماه مبارك رمضان، محرم و صفر هم در ماهونك جلسات روضه خوانی داشت. از كودكی با روحانیون آشنا بودیم و خوب یادم هست حدود 5 یا 6 ساله بودم كه عصرهای پنجشنبه كه مرحوم آقا شیخ محمد محقق از كریم آباد می آمدند به ماهونك، چند نفر بودیم كه تا رودخانه كه حدود 1000 متری ماهونك بود، به استقبال ایشان می رفتیم و از بچه هایی [بودیم] كه در مجالس جدی خدمت می كردیم، چایی می دادیم و ناظم جلسه بودیم. به این كار عشق داشتیم...؛ لذا از كودكی با جلسه  تبلیغ و روحانیون آشنا بودم و استفاده می كردم و به مجالس عشق می ورزیم.»

شیخ عباس پورمحمدی در ابتدا به شغل خیاطی مشغول بود

شیخ عباس پورمحمدی در ابتدا به شغل خیاطی مشغول بود و در سال 1326 به زیّ طلبگی درآمد و تحصیلات حوزوی خود را ابتدا در رفسنجان و سپس در یزد ادامه داد. وی در این مقطع از محضر اساتیدی چون آقا شیخ  جواد تبریزی، آیت الله مشكینی و آقامیرزاحسین نوری  تلمذ كرد؛ او در یزد با آیت الله مصباح یزدی هم حجره و هم مباحثه بود و در سال 1331 راهی قم شد.

در دوره ای كه وی به تحصیل در قم اشتغال ورزید فضای سیاسی جامعه، كاملاً ملتهب و سیاسی بود. او در این دوره در درس امام خمینی(ره) و سایر فضلای بزرگ شركت كرد و با بسیاری از طلاب جوان كه بعدها هسته  اصلی هواداران و پیروان امام(ره) را تشكیل  دادند، آشنا شد. این آشنایی، خط سیر فعالیت های سیاسی وی را رقم زد. از سال 1333 به بعد كه خود وی در سلك روحانیت درآمد و به عنوان واعظ شناخته  شد و در مساجد شهر به منبر می رفت.

حجت الاسلام پورمحمدی از سال 1341 به بعد به عنوان امام جماعت مسجد سقاخانه رفسنجان به فعالیت مبارزاتی خود ادامه داد. اما نقطه  عطف رفتار سیاسی حاج شیخ عباس پورمحمدی در گام نهادن به نهضت تازه  تأسیس روحانیت، نامه  معروف آیت الله خزعلی بود كه خود حجت الاسلام پورمحمدی در این باره می گوید: «حدود 25 مهر 1341 آقای خزعلی كه از سال 35 به رفسنجان  آمد، نامه ای به حقیر نوشت كه آیت الله خمینی با دولت، سخت روبه رو هستند؛ در موضع لایحه  انجمن های ایالتی و ولایتی. حقیر نامه را مابین نماز مغرب و عشاء در مسجد سقاخانه خواندم و همه  مستمعین با صلوات بلند و بعد با گفته های خودشان حمایت خود را از امام نشان دادند. چند روز بعد، مقدار زیادی اعلامیه و عكس 12 نفر مجتهد از بزرگان حوزه فرستاده شد. مأمور پست بسته  سنگینی به حقیر داد. باز كردم عكس 12 نفر با فتوای آنها بود. مقداری برداشتم كه در مسجد پخش شود. در چهارراه امام و شهید بهشتی عده ای ایستاده بودند. نزدیك رفتم. فرماندار، آقای فال اسیری شیرازی بود با تمام روسای ادارت كه نوعاً شب ها منزل یك ارباب دعوت می شدند. حقیر از زیر عبا اعلامیه را بیرون آوردم و به هر كدام یك اعلامیه دادم. به هم نگاهی كردند و حقیر هم خداحافظی كردم. فردا صبح زود رئیس ژاندارمری آمد منزل ما و گفت: آقای پورمحمدی این طریق اعلامیه پخش كردن نیست. گفتم: بار اول بود كم كم یاد می گیرم.»

فعالیت های مبارزاتی وی در دهه 50 نیز به شدت ادامه داشت به طوری كه در سال 1350 وی ممنوع الخروج شد تا بدین ترتیب مانع ارتباط وی با علمای مبارزی كه خارج از ایران فعالیت می كردند شوند.

حجت السلام پورمحمدی به همراه سایر علمای رفسنجان در امر تبلیغ دینی و سیاسی نیز تلاش می كرد. به همت وی و چند تن دیگر از علما، مرجعیت امام خمینی(ره) در رفسنجان پذیرفته شد و به قول خود او «بدون اغراق 99 درصد مردم رفسنجان مقلد امام بودند». وی در همان سال از سوی آیت الله بروجردی و امام(ره)، وكالت جمع آوری وجوه شرعی را كسب كرده بود. در نتیجه  تلاش های سیاسی دینی وی و همراهانش، رفسنجان از سوی حكومت، لقب "قم ثانی" یافت. پورمحمدی ریشه  این عنوان را چنین توصیف می كند: «در مجموع اوضاع رفسنجان خیلی مطلوب بود و اغلب مردم با انقلاب بودند و رفسنجان معروف شده بود به قم ثانی. مطلب از این قرار بود كه شاه آمده بود كرمان، یكی از دكترهای شاه، اهل رفسنجان بود. دوسه مرتبه بحث رفسنجان پیش می آید. بار سوم شاه می گوید به این قم ثانی علاقه ای ندارم كه بعد معروف شد ]به[ قم ثانی».

ماه های محرم، صفر، رمضان و دیگر ماه ها، علما و وعاظ معروف تهران و قم برای وعظ و تبلیغ به رفسنجان دعوت می شدند. چنین اقداماتی در بالابردن آگاهی های دینی و سیاسی مردم شهر و روستا بسیار موثر بود. حجت الاسلام پورمحمدی در این زمینه می گوید: «برای تبلیغ بدون اغراق صدی نود و پنج (95 درصد) مبارزان را بارها به رفسنجان برای تبلیغ دعوت كردم؛ از این جهت رفسنجان در مملكت ممتاز بود... ؛ نوشتن این مطلب زیبا نیست كه راجع به خودم بگویم.»

ساواك كرمان در همین رابطه شیخ عباس پورمحمدی را چنین معرفی می كند: «همیشه سعی دارد از واعظی دعوت نماید كه آن واعظ دارای سوءسابقه باشد و این نیز خود از جمله مخالف بودن وی می باشد.» براساس اسناد موجود، وی در سال 1355 نیز تحت تعقیب شهربانی رفسنجان بوده است.

حجت الاسلام پورمحمدی پس از وقایع 19 دی قم بر شدت فعالیت های ضد رژیم خود افزود و همراه با مرحوم حاج سید احمد سادات خراسانی ممنوع المنبر شد؛ در طول این دوره نیز ایستاده در مسجد سخنرانی می كرد و استدلال می كرد كه منبر نمی رود؛ همین فعالیت های وی باعث شد كه او در سال 56 به دو سال تبعید در زابل محكوم شود.

حجت الاسلام پورمحمدی در آستانه پیروزی انقلاب به رفسنجان بازگشت و موقع بازگشت امام خمینی(ره) از پاریس به ایران، به همراه هیئتی به دیدار ایشان شتافت.

منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی