کند و کاو در رمز و راز یک زندگی خوشحال

شاد زیستن،یکی از مولفه های اساسی در سلامت و پویایی و بالندگی انسان به شمار می رود.

به واقع انسان هایی که از نعمت شادی و نشاط برخوردار نیستند،به مراتب با دشواری ها،موانع و مشکلات عدیده، جدی و عمیق تری در زندگی روبرو می شوند و در پیمایش مسیر پیشرفت و تعالی با انسدادها و بن بست های بسیاری مواجه خواهند بود.

اساسا وجود و حصول شادی پایدار و دائمی در انسان امری غیر ممکن به شمار می رود و به فراخور شرایط و رخدادهای تلخ و شیرینی که انسان در مسیر زندگی تجربه می کند و می آموزد،فراز و نشیب های روحی و روانی،جزء لاینفک از زیست آدمی محسوب می شود.

صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری با اشاره به وجود و بروز حالات روحی و روانی متعدد اعم از غم،شادی،افسردگی،نشاط، پویایی،انزوا، عصبانیت و...اظهار داشت:تفاوت میان انسان ها و اطلاق ویژگی شاد بودن یا یاس و رخوت و دلمردگی ، به میزان ضریب بروز این حالات در انسان باز می گردد.

وی افزود:شاد زیستن محصول مجموعه ای از عوامل روحی،روانی،محیطی است که در کنار یکدیگر باعث ساخته شدن انسانی پویا،پرانرژی و شاد و یا بالعکس فردی منفعل،رخوت زده،سست و مایوس می شود.

نوبهار عنوان کرد:شاد زیستن مستلزم حصول و تامین زنجیره ای از الزامات و پیش نیازهای مقتضی است که به فراخور ظرف زمانی،مکانی و نوع نگاه انسان ها به زندگی متغیر خواهد بود.

کارشناس علوم رفتاری گفت:مطالعات و بررسی های روانشناختی موید این واقعیت است که هدفمند شدن زندگی تعریف و پروراندن آرزوها و حتی رویا پردازی در ضریب برخورداری از شادی و نشاط موثر و تعیین کننده خواهد بود.

وی افزود:به واقع در این مثلث،داشتن هدف و مقصودی مشخص در زندگی،از ضروریاتی است که در فقدان آن، آدمی همچون موج های شناور بر روی آب به هر سمت و سویی کشیده و سوق پیدا می کنند و تاکید جامعه شناسان،علمای اخلاق و علوم تربیتی بر لزوم هدفدار و هدفمند شدن زندگی نیز از این حیث قابل بررسی است.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری گفت:انسان هدفمند در مقابل موانع و فراز و نشیب های روزگار مقاومت هر چه بیشتری نشان می دهد،دیرتر دچار یاس و شکست می شود و برای رسیدن به آنچه که برای خویش ترسیم کرده، انرژی بیشتری را خرج و صرف می کند و مجموعه این عوامل باعث می شود تا ثبات و انسجام هر چه بیشتری در زندگی اجتماعی فرد حاکم شود که وجود این مولفه همچون سدی آهنین بسیاری از آسیب ها،تهدیدها و انرژی های منفی را رفع و دفع می کند.

*نقش ژنتیک در شاد زیستن

کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در تشریح عوامل موثر در حصول شاد زیستن افراد در زندگی فردی و اجتماعی گفت:جایگاه اجتماعی مناسب،درآمد کافی،برخورداری از امکانات مکفی،محیط توام با آرامش،توانمندی مالی و اقتصادی، تعاملات مثبت و سازنده میان اعضای خانواده و...هر کدام از مولفه های برجسته و تاثیرگذار در شاد زیستن افراد به شمار می رود.

وی افزود:با همه این اوصاف،بعضا مشاهده می شود برخی افراد علیرغم برخورداری از تمامی مولفه های اشاره شده و یا دارا بودن شرایط و پیش نیازهای کافی برای زیستی آرام و به دور از تنش،باز هم اسیر و درگیر فشارهای روحی روانی و مشکلات  رفتاری می شوند که ریشه این نارسایی ها را باید در عوامل ژنتیکی جستجو کرد.

شرافتی گفت:به واقع همیشه نمی توان در این قالب و چارچوب به افراد نگریست که لزوما ناراحتی،افسردگی و یا عدم برخورداری از نعمت شادی در افراد،تابع و وابسته به اتفاق ناگوار خاصی است.

جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:در برخی موارد و مواقع،برای واکاوی و ریشه یابی عوامل موثر در ناهنجاری ها و مشکلات روحی و روانی افراد،باید به شخصیت و عوامل ژنتیکی رجوع کرد زیرا تحقیقات این و اقعیت را به اثبات رسانده که حصول شادی صرفا معطوف به عوامل بیرونی یا عینی نمی شود.

*از ورزش و تفریح تا برقراری ارتباط با افراد شاد و مثبت اندیش

نیلوفر  بیگی،روانشناس و مددکار اجتماعیدر پاسخ به سئوال خبرنگار ما در ارتباط با راهکارهای موثر برای حصول شادی در زندگی عنوان کرد:شاد زیستن افراد تا حدود بسیاری به خلقیات،روحیات،علایق و باورهای فرد،گره خورده است.

وی افزود:به واقع نمی توان با ارائه یک راهکار واحد،حصول شادی و پایداری آن در زندگی فرد را تضمین کرد، زیرا انسان مجموعه ای از پیچیدگی های درونی و بیرونی است که به فراخور و تناسب این لایه های پیچیده و نگرش او به زندگی،مسیر حرکت و سبک  و شیوه زندگی او تعریف و ترسیم می شود.

بیگی گفت:به واقع یک فعال اقتصادی،هنرمند،ورزشکار،کارگر واحد تولیدی،نویسنده،محقق،دانش پژوه و...هر کدام از مجموعه ای اهداف،باورها،آرمان ها و تمایلات خاص به خود برخوردارند که در قالب این داشته ها و آنچه که آرزوی داشتن آن را دارند،شاد یا ناشاد خواهند بود.

وی افزود:اما آنچه که تحت عنوان کلیات و الزامات شاد زیستن از سوی کارشناسان وصاحب نظران مطرح شده به مولفه هایی همچون ورزش کردن،غنی سازی اوقات فراغت،ارتباط با انسان های مثبت اندیش و برنامه ریزی مدون و اصولی برای لحاظ کردن تفریح سالم به مقتضیات شرایط،امکانات و بضاعت مالی فرد معطوف می شود.

این مددکار اجتماعی عنوان کرد:تجربه ثابت کرده،علیرغم تاثیر بسیار تعیین کننده شرایط و عوامل محیطی،اراده فرد در زندگی و همچنین تحلیل،برداشت و ارزیابی شخصی او از شرایط حال،آینده و حتی گذشته در ضریب شادی و کامیابی او اثرگذار است.

بیگی گفت:به عنوان نمونه،هستند افرادی که به دلیل هراس از چشم خوردن اطرافیان،خود را از بسیاری امکانات زندگی محروم می کنند که در دراز مدت،این شیوه نگرش به زندگی در کیفیت زیست آنها نیز تاثیرگذار خواهد بود.

وی افزود:غلبه بر ترس های بی مورد،کاذب و بعضا غیر واقعی و بهره وری حداکثری از داشته ها و پرهیز از تفکرات و اندیشه های منفی،یکی از عوامل بسیار تعیین کننده در حصول شادی در افراد می باشد.

روانشناس و مددکار اجتماعی در خاتمه یادآور شد:در جمع بندی نهایی می توان گفت،علیرغم تاثیرگذاری شرایط محیطی در ضریب و کیفیت ظهور و بروز شادی در زندگی،اما بخش قابل توجهی از این امر،منوط و وابسته به فرد و اندیشه های درونی او خواهد بود که یکی از مصادیق برجسته این ادعا به افرادی معطوف می شود که با وجود برخورداری از بسیاری امکانات،فرصت ها و داشته های برجسته در زندگی،به یاس،نا امیدی و رخوت دچار می شوند که در چنین شرایطی با تغییر نگرش و نگاه به زندگی،امکان غلبه بر بسیاری از نا امیدی ها و انرژی های منفی برای افراد اینچنینی میسر خواهد شد.

---