بازدید :

تاریخ : شنبه 1395/08/01

برای خلق اثر «کل یوم عاشورا» شهادت را تجربه کردم

یک استاد خوشنویسی با بیان اینکه برای خوشنویسی آیات و روایات محتوا را با فرم تطبیق می دهم، گفت: در خلق اثر «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» که در روز عاشورا به پایان رساندم، شهادت را تجربه کردم.

بخش هنری تبیان

استاد «اسماعیل رضایی» را به عنوان کاتب قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام می شناسیم؛ نقاشی خط هایی وی هر بیننده اهل دلی را از این روزگار جدا کرده و به فضای مذهبی و عرفانی سوق می دهد.
وی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی ایران در تهران به دنیا آمد؛ مقطع متوسطه را در هنرستان فنی و حرفه ای «حزب الله» پشت سر گذاشت. از ابتدای ورود به هنرستان و فعالیت در زمینه نقاشی خط در نمایشگاه ها و رخدادهای فرهنگی شرکت داشته که اولین آنها نمایشگاه های فرهنگی و هنری دانش آموزان سراسر کشور بود که در چند دوره رتبه های برتر آن را بدست آورده است.

وی با حضور در دوره های تخصصی انجمن خوشنویسان و همچنین بهره مندی از اساتیدی چون عین الدین صادق زاده، صادف جباری، اسدالله چهره پرداز و حسن یاقوتی تجربیات زیادی به دست آورده است و در تکمیل این تجربیات جهت شناخت و تجربه تکنیک های متنوع نقاشی خط از جمله به کارگیری حجم در این شیوه نزد استاد ایرج محمدی دوره کارآموزی را طی کرد و با گرایش های «گرافیک و نقاشی» وارد دانشگاه شد.

این استاد خوشنویسی «اسماعیل رضایی» حدود 20 سال فعالیت هنری با محوریت خوشنویسی و نقاشی خط در کارنامه سوابق خود دارد که می توان به برپایی چندین نمایشگاه گروهی و انفرادی همچون دوسالانه خوشنویسی جهان اسلام به میزبانی موزه هنرهای معاصر تهران در سال 76 اشاره کرد.

رضایی در استفاده از ترکیب مواد، آزمودن شیوه های ابداعی را نیز به تجربیات خود اندوخته است که در برخی موارد با طی فرآیندی پیچیده و بهره گیری همزمان از چند تکنیک در یک کار، مخاطب را نسبت به شیوه اجرای کار کنجکاو می سازد.

این استاد خوشنویسی تجربه های بدیعی در خط شکسته و ایجاد فرم های دوار و کشیدگی ها و اتصالات حروف با استفاده از ترکیب تکنیک های مختلف مانند ترافارد و ایربراش و نیز ترکیب مواد دارد و بیننده را با تابلوهایی مواجه می کند که در عین دریافت پیام و جملاتی انتخاب شده عمدتاً از مصحف شریف و یا از کلام معصومین و اهل بیت علیهم السلام مخاطب را نسبت به چگونگی فرآیند خلق اثر کنجکاو کرده و به تاملی هرچند کوتاه وا می دارد.

* از 9 سالگی به کارهای فرهنگی هنری علاقه داشتم

استاد «اسماعیل رضایی» اظهار داشت: من از 9 سالگی علاقه مند برای حضور در محافل هنری و کلاس های فرهنگی و هنری بودم؛ با استاد صادق جباری آغاز به مشق کردم. سال 1371 در آزمون هنرستان فنی و حرفه ای هنرستان «حزب الله» قبول و با اساتید صاحب سبک و بنامی همچون استاد عین الدین صادقزاده، استاد حسن یاقوتی، استاد اسدالله چهره پرداز، استاد حسین خسروجردی آشنا و در محضر ایشان به کسب تجربه پرداختم.

وی ادامه داد: پس از ورود به دانشگاه تمام هم و غم خود را در به دست آوردن تجارب و آزمودن فضاهای مختلف هنری پرداختم، ایجاد بسترها و پل های ارتباطی بین هنرهای تجسمی همواره دغدغه های ذهنی و روحی ام بود و علاقه به استفاده از فضای گرافیکی در خوشنویسی و فضای خوشنویسی در نقاشی بودم. زمینه اصلی را از درونم با ضمیر ناخود آگاهم وام گرفته و به مرحله ظهور برسانم.

* قبل از خوشنویسی آیات، با محتوای آن ارتباط روحی برقرار می کنم

این استاد خوشنویسی با اشاره به ارتباط با متن، فضا، رنگ وکمپوزیسیون در آثار خود، گفت: در ابتدا ترجیح می دهم آیات و روایات را بخوانم و ارتباط روحی با آنها بگیرم، فی نفسه همه انسانها پس از خواندن تصویری را در ذهن خود مصور سازی می کنند، در ابتدا مفهوم و منظور را بررسی و آنالیز می کنم و با یافته های ناخودآگاهم به صورت خالص تصویری که ایجاد شده شروع به مطالعه جدید و آنالیز مجدد با هسته و هدف متن برقرار می کنم، سپس شروع به گمانه زنی در مورد فرم ها و رنگها و تصویرهایی که در ذهن به صورت خام قرار دارد می پردازم و سعی در بالا بردن هماهنگی و تعامل بین موضوع و نوع اجرا و استفاده از مواد و متریال بسته به نوع متن و ارتباط فی ما بین آنها می پردازم.

وی بیان داشت: در نهایت آنها را از یک فیلتر و صافی که همه موارد در آن لحاظ شده باشد را به مرحله اجرا در می آورم؛ به این معنی که تمام تابلو قبل از اجرا را در ذهن خود ساخته و پرداخته ام و در نهایت فقط در زمان اجرا آنچه در ذهنم نقش بسته است بدون کم و کاستی به سطح مورد نظرم منتقل می کنم در حقیقت می بینم و می دانم که چه چیزی در حال خلق است.

وی درباره کتابت قرآن کریم، اضافه کرد: از روزی که آغاز به نوشتن کردم همواره آرزوی کتابت قرآن کریم را در سر می پروراندم، این مهم با یاری خداوند متعال و اهل بیت علیم السلام، دوبار به دو خط نستعلیق و شکسته نستعلیق به سرانجام رسید، که حاصل 3 سال کتابت از 1389 الی 1392 بود.

* چرایی انتخاب موضوع مذهبی در آثار هنری

استاد رضایی در خصوص چرایی انتخاب موضوع مذهبی در آثار هنری اش گفت: زیبایی بر خلاف آنچه در اندیشه غیردینی وجود دارد، به امور حسی و جسمانی محدود نیست. جامعه غربی از قرن هجدهم به بعد و پس از دکارت، برای زیباشناسی لفظ Aesthetic را به کار می برند که به معنای امور حسی است، ولی از دید حکمت و دین، این، مرتبه پایین زیبایی است.

وی یادآور شد: بالاتر از آن، زیبایی نفس است. افلاطون که در رساله میهمانی، منشأ زیبایی را بررسی کرده است، می گوید، امور حسی واقعاً زیبا نیستند؛ چون در کنار خودشان و از دید دیگر زشت هستند. همان طور نمی توان گفت واقعاً زنده هستند؛ چون برای آنها مرگ وجود دارد. امور حسی بهره مند از زیبایی و حیات هستند که در آنها تجلی یافته است، ولی حقیقت و اصیل نیستند. بالاتر از آنها زیبایی نفس به دانش و حکمت است و اصل زیبایی، صفت خداست. «ان الله جمیل و یحب الجمال».

* هنر غیردینی محصور و مادی است

این استاد خوشنویسی بیان داشت: هنر، ظهور، بیان و تجلی است که می تواند بیان حقیقت باشد و حکمت معنوی را بگوید که کامل ترین بیان است. اگر هنر در امور حسی و مادی محصور باشد هنر غیردینی به شمار می رود.

وی خاطرنشان کرد: بهترین راه برای شناخت یک دین، هنر آن بوده که آسان ترین راه نیز است. در واقع می توان با چشم، اسلام را در هنرش دید. در جهان بینی سنتی و وحیانی، استوارترین راه برای بیان، هنر و هنرمند است، ایمان و حکمت سبب می شود انسان، الهی بودن هستی را درک کند.

استاد رضایی یادآور شد: ایمان و حکمت، انسان را از دنیا روگردان می کنند. هنرمند باید این بازگشت و تحول درونی را داشته باشد و بداند که دنیا مظهر اسم های خداوند است و به سوی او رجعت کند: «وَ لِلّهِ اْلأَسْماءُ الْحُسْنی فَادْعُوهُ بِها وَ ذَرُوا الَّذینَ یلْحِدُونَ فی أَسْمائِهِ».

وی درباره تعداد نمایشگاه های انفرادی خود بیان داشت: تعداد نمایشگاه های انفرادی بنده سیزده مورد است، که آخرین نمایشگاه با عنوان" سوی بهشت" در گالری مرحوم ابوالفضل عالی به معرض نمایش عموم گذاشته شد.