تبیان، دستیار زندگی
معنای دقیق اللهم لک الحمد حمد الشاکرین على مصابهم که در سجده زیارت عاشورا می خوانیم چیست؟ چرا ما خداوند را برای این مصیبت فجیع شکر می کنیم و سر این سجده چیست؟ اگر شرح این عبارت های سجده زیارت عاشورا را از مبانی عرفان و حکمت متعالیه برای این موضوع استفا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پاسخ به چند سوال در مورد زیارت عاشورا

چرا ما در سجده زیارت عاشورا، خدا را به خاطر این مصیبت، شکر می کنیم؟

فراوری: حجت الاسلام تیموری - بخش احکام اسلامی تبیان

زیارت عاشورا، امام حسین، سجده عاشورا

معنای دقیق " اللهم لک الحمد حمد الشاکرین على مصابهم " که در سجده زیارت عاشورا می خوانیم چیست؟ چرا ما خداوند را برای این مصیبت فجیع شکر می کنیم و سر این سجده چیست؟ اگر شرح این عبارت های سجده زیارت عاشورا را از مبانی عرفان و حکمت متعالیه برای این موضوع استفاده بکنید بیشتر استفاده می برم به همراه احادیث اهل بیت (علیهم السلام).
شکر بر نعمت از موضوعاتی است که در منابع روایی ما دارای جایگاه خاصی است. انسان مؤمن و موحد به جهت معرفت و شناخت صحیحی که نسبت به خدا و آفریدگارش دارد، هرچه از سوی پروردگارش به او برسد، شکرگزار است؛ زیرا چنین انسانی، همواره وظیفه الاهی خود را انجام می دهد و در برابر حوادث - چه خوب باشد یا ناگوار- تسلیم است و آنها را در مسیر کمال و سیر الى الله به حساب می آورد.

امام حسین علیه الاسلام در عصر تاسوعا، در جمع اصحاب خود، حمد و ستایش الاهی را در حال خوبی و ناراحتی به جا می آورد: "احمده على السرّاء والضرّاء"؛ خدا را در حالی که در وضع مناسب و خوب یا در وضع ناراحتی هستم، حمد و ستایش می کنم. یاران حضرت، حمد و ستایش الاهی را به جا می آوردند، به جهت آن که توفیق یاری حضرت و شهادت همراه امامشان را پیدا کردند: "الحمد للّه الذی أکرمنا بنصرک وشرّفنا بالقتل معک"حمد و سپاس خدایی را که نصرت و یاریت را به ما کرامت فرمود، و ما را به شهادت در کنارت مشرف نمود.

برای خواندن زیارت عاشورا وضو واجب نیست (هرچند بهتر هست) و سجده حائض هنگام خواندن زیارت عاشورا اشکال ندارد، همچنانکه اگر خانمی در این هنگام آیه سجده قرآنی شنید نیز واجب هست سجده کند ولو حائض باشد

نهضت خونین کربلا اگرچه از یک زاویه، مصیبتی دردناک بود، اما از نگاه دیگر نعمتی بزرگ برای اسلام و مسلمانان بود؛ چرا که به برکت خون سیدالشهدا علیه الاسلام و یارانش، اسلام از مسیر انحراف نجات یافت. اسلامی که می رفت تا به دست بنی امیه و آل ابوسفیان به ویژه یزید، به انحراف کشیده شود و هر آنچه را که یزید و یزیدیان می خواستند به نام دین به خورد مردم و تحویل جامعه دهند. شهادت امام حسین علیه الاسلام از این انحراف بزرگ جلوگیری کرد و این جای شکر دارد.

بنابر این، از نگاه ما مصیبت، نعمتی است که از سوی خدا به انسان رسیده، و قیام کربلا از این جهت برای مسلمانان به ویژه شیعیان نعمت و لطف بزرگ الاهی است که در مسیر زندگی و دفاع از حق و مبارزه با دشمن، بهترین الگو است؛ از این نگاه جای شکر بر این نعمت وجود دارد.

آیا در قسمت سجده زیارت عاشورا، ذکرش را حتما باید در سجده بخوانیم؟

در زیارت عاشورا نوشته شده به سجده رفته و بخوانید، من به خاطر اینكه آن را حفظ نیستم وقتی به سجده می روم، مهر را با دستم به پیشانی می گذارم و به حالت سجده خم می شوم تا حدی كه بتوانم ذكرها را از روی كتاب بخوانم، آیا این كار من صحیح است یا نه چون می گویند در نماز واجبت هر طور كه سجده می كنی اینجا هم باید به همان صورت سجده كنی، من باید چه كنم؟ اگر می گویید كه كسی از رو كتاب بخواند و من به سجده بروم، این هم كه نمی شود چون اولا همیشه كه كسی نزد ما نیست. ثانیا پس سجده او چه می شود او هم كه باید سجده كند و او هم حفظ نیست و چطور حفظش كنیم چون بدین ترتیب باید در سجده باشیم و نمی توان هم با دست مهر را به پیشانی بگذاریم.

در پاسخ به این سوال به نكات ذیل توجه نمایید :

1-اصل زیارت عاشورا و سجده و نماز پس از آن مستحب است نه واجب .

از نگاه ما مصیبت، نعمتی است که از سوی خدا به انسان رسیده، و قیام کربلا از این جهت برای مسلمانان به ویژه شیعیان نعمت و لطف بزرگ الاهی است که در مسیر زندگی و دفاع از حق و مبارزه با دشمن، بهترین الگو است؛ از این نگاه جای شکر بر این نعمت وجود دارد

2-عبادت و دعا و زیارت مستحبی وقتی آثار مطلوب و ثواب های آن به طور كامل نصیب انسان می شود كه بر طبق دستور و برنامه خاص خود انجام گیرد .
3-دستور سجده در زیارت عاشورا ظاهرش این است كه مثل سجده معمول در نماز انجام شود .
4-ذكر سجده زیارت عاشورا كوتاه و مختصر است و حفظ كردن آن كار دشواری نیست .
5- می توانید ذكر سجده زیارت عاشورا را در گوشی همراه ضبط كرد و هنگام سجده از آن استفاده كرد .
6- ذكر سجده در زیارت عاشورا برای هیچ یك از خواننده و شنونده واجب نیست و بنا این اگر كسی این ذكر را برای شما بخواند سجده بر خود او واجب نمی شود .

آیا صحبت كردن وسط زیارت عاشورا ثواب آن زیارت را از بین می برد؟ آیا سجده آخر زیارت عاشورا واجب است؟

به طور کلی خواندن همه زیارات مستحب است مگر آن که با نذر و امثال آن بر انسان واجب شود. پس خواندن هیچ بخشی از این زیارات واجب نیست. اما اگر بخواهیم از آثار و برکات و ثواب هایی که برای خواندن این زیارات بیان شده بهره مند گردیم باید بر طبق دستوری که برای خواندن آن بیان شده عمل کنیم. مثلا گفتن 100 لعن و 100 سلام و انجام سجده در آخر زیارت عاشورا هیچکدام واجب نیست ولی بهره مند شدن از آثار و انوار و برکات این زیارت مشروط به رعایت این دستورات و انجام این اعمال است. از این بیان روشن می شود که صحبت کردن در میان زیارت عاشورا شرعا حرام نیست ولی کاری خلاف ادب دعا و زیارت است و چنین فردی از بهره کامل این زیارت بی نصیب می باشد.

1- برای خواندن زیارت عاشورا وضو واجبه؟ 2- زمان عذر شرعی خانمها برای خواندن زیارت عاشورا سجده حرام است؟

مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله):

جواب: سلام علیکم؛ دخترم، برای خواندن زیارت عاشورا وضو واجب نیست (هرچند بهتر هست) و سجده حائض هنگام خواندن زیارت عاشورا اشکال ندارد، همچنانکه اگر خانمی در این هنگام آیه سجده قرآنی شنید نیز واجب هست سجده کند ولو حائض باشد.

پی نوشت:
[1] ر. ک: کلینی، کافی، ج 2، ص 94، باب الشکر، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.
[2] . مقرم، عبد الرزاق، مقتل الحسین(ع)، ص 212، موسسة الخرسان للمطبوعات، بیروت، 1426.
[3] . همان، ص 215.


منبع:
اسلام کوئیست
پورتال انهار

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.