تبیان، دستیار زندگی
غلامعلی طاهری که پرتره های زیادی از شهدا ثبت کرده در حالیکه این روزها مشغول پرتره نگاری شخصیت های هنری و فرهنگی است معتقدست درباره نگهداری آثار هنری ثبت شده از شهدا سهل انگاری شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دوران طلایی پرتره نگاری در زمان جنگ بود

غلامعلی طاهری که پرتره های زیادی از شهدا ثبت کرده در حالی که این روزها مشغول پرتره نگاری شخصیت های هنری و فرهنگی است معتقد است درباره نگهداری آثار هنری ثبت شده از شهدا سهل انگاری شده است.

بخش هنری تبیان

غلامعلی طاهری

غلامعلی طاهری نقاش و استاد دانشگاه هنرهای زیبای دانشگاه تهران که یکی از هنرمندان نقاشی است که در سال های دفاع مقدس پرتره شهدای بسیاری را روی بوم ماندگار کرده است درباره آن روزها و خلق این آثار گفت: جوانان ما در آن روزگار با کمترین امکانات به جبهه ها می رفتند و از کشور دفاع می کردند و دیدن تصویر شهادتشان برای من بسیار تلخ بود. گرچه برای آنها شهادت نعمت بود ولی من با دیدن این شرایط به سمت نقاشی از شهدا کشیده شدم و به جرات می توانم بگویم درصد بسیار بالایی از باور همه ما به آرمان های انقلاب اسلامی به خاطر همین شهدا ماندگار شد که برای حفظ تمامیت ارضی و پاسداری از دیدن و کشور به جبهه ها رفتند.

وی با اشاره به اینکه از سال 1360 تا پایان دفاع مقدس تعدادی پرتره از شهدا کشیده که این پرتره ها تاثیر زیادی در کار و روحیه اش گذاشته است، ادامه داد: در همان روزگار احساسم این بود که باید به شکل ویژه ای در عرصه هنرهای تجسمی به این برهه از تاریخ معاصرمان پرداخته شود و این اتفاق نیز افتاد، اما متاسفانه در ادامه همانگونه که در برخی عرصه ها دچار کوتاهی شدیم در این عرصه نیز کوتاهی هایی صورت گرفت.

این هنرمند نقاش در پاسخ به اینکه چه کوتاهی هایی صورت گرفته است، تاکید کرد: موزه ای که به تمام معنا برای شهدا ساخته شده و باید موزه ای استاندارد برای آثار انقلاب و دفاع مقدس باشد در حال حاضر آثار را در شرایط نامطلوبی نگهداری می کند که عمده آثار من نیز در همین موزه است. ضمن اینکه این آثار باید نمایش دائمی داشته باشند و مدام در معرض دید باشند تا صاحبنظران و پژوهشگران بتوانند هر وقت اراده کردند برای پژوهش به این آثار دسترسی داشته باشند اما اینگونه نیست.

طاهری با انتقاد از اینکه در کشور ما موزه داری و نگهداری آثار موزه ای در شرایط استاندار صورت نمی گیرد، بیان کرد: در آن دوران علاوه بر اینکه هنرمندان زیادی به ثبت آثار مربوط به دفاع مقدس و شهدا پرداختند باید بگویم یک دوران طلایی برای پرتره نگاری در کشور رقم خورد اما این آثار که می تواند محل تحقیق بسیار باشد در انبارها نگهداری می شود و موزه داری ما در حد انبارداری است در حالیکه یک موزه باید پویا و دینامیک باشد.

پرتره نگاری هنرمندان تجسمی و سایر شاخه های هنری

طاهری که آخرین نمایشگاه انفرادی خود را دو سال پیش در شهر آنکارای ترکیه برپا کرد درباره فعالیت های این روزهای خود نیز بیان کرد: به طور معمول برخی نمایشگاه ها و جشنواره ها از ما یک سری کار می خواهند که ارائه می دهیم اما در حال حاضر روی دو مجموعه مجزا کار می کنم که هر کدام زودتر آماده شد آن را به نمایش عمومی می گذارم.

غلامعلی طاهری

وی با بیان اینکه هر دوی این مجموعه ها از آثار پیشینش متفاوت است درباره نخستین مجموعه ای که در حال کار روی آن است، توضیح داد: یکی از مجموعه هایی که در حال کار روی آن هستم و به نظرم تاکنون شاهد نمونه ای از آن نبوده ایم و وقتی به تعداد 20 الی 25 پرتره برسد نمایشگاهی از این آثار برپا می کنم. کشیدن پرتره شخصیت ها و هنرمندان معاصر و تاثیرگذار خصوصا در عرصه هنرهای تجسمی است اتفاق مهمی است و من هم سعی کرده ام این آثار قدرتمند و موزه ای خلق شوند.

طاهری که در زمینه نقاشی پرتره سابقه طولانی دارد و آثارش در این زمینه جایگاه ویژه ای دارد درباره تغییر رویکردش در مجموعه جدید نسبت به پرتره های قبلی گفت: من پیش از این از چهره های سیاسی و یا شهدا نقاشی پرتره می کشیدم ولی در حال حاضر رویکردم به سمت نقاشی از شخصیت های فرهنگی و هنری است؛ کسانی که به کارشان اعتقاد دارم و آدم های تاثیرگذاری در عرصه فرهنگ و هنر کشورم هستند. این آثار همگی در قطع 110*110 خلق شده اند و باید این را اضافه کنم اگر به این سمت حرکت کردم برای این است که به همکارانم بگویم ما باید روی فعالیت یکدیگر حساسیت داشته باشیم. باید نسبت به یکدیگر توجه داشته باشیم و تنها منتظر نباشیم مورد تشویق مردم قرار بگیریم. من تنها یک هنرمند را شنیدیم که از هنرمندان تجسمی ژاسی کرده است ولی نشنیدم هنرمندان نقاش تا امروز چنین حرکتی کرده باشند.

وی ادامه داد: ما تنها نباید به فکر سفارش و فروش کارهایمان باشیم و گاهی باید برای دل خودمان کار کنیم. من این مجموعه را برای دل خودم کار کردم.

غلامعلی طاهری

وی در پاسخ به اینکه چرا در حال حاضر کشیدن پرتره چندان مورد توجه هنرمندان نقاش نیست بیان کرد: این موضوع به بنیان ها و شیوه های آموزشی و دانشگاهی ما بر می گردد. دو سه دهه یک موج کارهای آبستره و انتزاعی وارد کشور شد. در این چند دهه مبانی آموزشی ما باعث شد ارزش های تجسمی به سمت فرمالیسم برود و آنچنان که می بینیم یک جامعه جوان چند 10 هزار نفری هنرمند امروز نه فضای مناسب کار دارند و نه آموزش درست دیده اند. مردم هم رغبت به خرید آثار ندارند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: البته من معتقدم در چند سال اخیر این فضا کمی تغییر کرده و همانطور که حدس می زدم نوعی اکسپرسیونیست رئالیستی که بیشتر مفهوم گراست رواج پیدا کرده است. اما شخصا معتقدم پرتره نگاری یکی از ژانرهای فوق العاده مهم در عرصه هنرهای تجسمی است و شما هیچ هنرمند نقاش و مجسمه سازی را در دنیا سراغ ندارید که پرتره نگاری نکرده باشد. پس از انقلاب یک سال هایی پرتره های خوبی کشیده شد اما ارزش های کاذب در زمینه هنر باعث شد هنرمندان از این عرصه فاصله بگیرند.

وی درباره سبک پرتره نگاری ها در این مجموعه به ضربه قلم ها، رنگ گذاری و تاش های متفاوتی که روی بوم آورده اشاره کرد و درباره چگونگی خلق پرتره هنرمندان نیز گفت: من قبل از هر چیز یک حس و ذهنیتی درباره هنرمندی که پرتره اش را خلق می کنم دارم. بعد به سراغ تصاویری که از هنرمند به جا مانده می روم و نزدیک ترین تصویر به آن ذهنیتم را انتخاب می کنم. البته از بسیاری از هنرمندان ژس های خوبی به جا نمانده و من بیشتر به شکل ذهنی سعی می کنم در فرم ها و خطوط آن افکار و گفته ها و نگاه هنرمند به هستی را منعکس کنم.

تضاد انسان موضوع نمایشگاه دوم

طاهری در پایان درباره مجموعه دومی که کندتر از مجموعه اولی جلو می رود اما با جدیت روی آن در حال کار کردن است نیز گفت: برای من همیشه انسان سوژه جذابی بوده است. امروزه نکته ای که دغدغه من شده است تضادی است که در انسان ها و جامعه می بینم. در واقع مجموعه ای که روی آن در حال کار کردن هستم و نیاز به تفکر و اتود بیشتری دارد و در فواصل مختلف سراغ آن می روم، قصد دارد ریشه تضادها را دریابد. مخاطب در نهایت با آثاری رو به رو خواهد شد که هم ظاهر و هم باطن واقعی انسان معاصر را می بیند و اینگونه تضادها عریان می شود. این آثار بیشتر مفهوم گرا هستند و از طریق نمادها و نشانه ها مخاطب حرف خالق اثر را در می یابد.

غلامعلی طاهری

طاهری نقاش و استاد هنر دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشکده هنر دانشگاه الزهرا و دانشکده هنر دانشگاه شاهد است. او که دارای مدرک فوق لیسانس نقاشی و دکترای هنر است، تاکنون چندین نمایشگاه انفرادی برگزار کرده و در بیش از 80 نمایشگاه گروهی در سطح ملی و بین المللی از جمله در کشورهای آلمان، آمریکا، فرانسه، ترکمنستان، بنگلادش، ارمنستان، سوریه ، تاجیکستان و قطر شرکت داشته است.

طاهری عضو گروه هنرمندان بخش خاورمیانه انستیتو عرب پاریس و عضو شورای راهبردی هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. او تاکنون شاگردان زیادی در عرصه هنرهای تجسمی تربیت کرده است.


منبع: مهر