عهدنامه خدا به بندگانش

قرآن عهدنامه مردم با خداست، چنانچه امام صادق(علیه السلام) درباره این عهدنامه و لزوم تلاوت بخشى آن در هر روز، چنین مى فرماید: قرآن عهد خداوند نسبت به بندگان اوست. سزاوار است که یک انسان مسلمان در این عهدنامه الهى بنگرد و هر روز پنجاه آیه از آن را بخواند.

قرآن کریم عهدنامه ای است که خداوند در آن قوانین و سنت هایی را برای انسان ذکر کرده است و نسبت به آنها متعهد می باشد و هرگز پیمان شکنی نکرده و خلف وعده نمی کند.
وفاء از ریشه «وفی» و به معنای چیزی را به تمام و كمال رساندن است. حفظ و نگهداری پی درپی از چیزی را نیز، عهد گویند. در نتیجه، وفای به عهد بدین معناست كه عهد بدون كم و كاست و مطابق وعده انجام شود. (المفردات فی غریب القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، ص 878، 591؛ قاموس قرآن، علی اكبر قرشی، ج8، ص230)
از حضرت  صادق(علیه  السلام) روایت  است كه فرمود: «الْقُرْءَانُ عَهْدُ اللهِ إلَی  خَلْقِهِ؛ ینْبَغِی  لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ ینْظُرَ فِی عَهْدِهِ، وَ أَنْ یقْرَأَ مِنْهُ فِی  كُلِّ یوْمٍ خَمْسِینَ ءَایةً  (اصول  كافی ، ج  2، ص  609 )؛ «قرآن  كریم  عهدنامه  و پیمان  نامه ای  است  از خدا به  سوی  بندگانش ؛ پس شایسته است  مسلمان  به این  عهدنامه  بنگرد و روزی پنجاه  آیه  از آن بخواند.»

در این پیمان نامه خدای سبحان دستورات و مواردی را فرموده که در صورت انجام و یا عدم انجام دچار وعده ها و عهد خداوند می شویم.
در این عهدنامه احکام بندگی ذکر شده و از طرفی اخلاقیات ایجابی و یا سلبی بیان شده است. که خداوند در مورد هر یک عهدی با انسان بسته است که مثلا "وبالوالدین احسانا " یا " ولا تجسسوا" یا "لا یغتب" و ... . اگر انسان از این اوامر تخطی کند بنابر عهد خداوند مستوجب عذاب خواهد شد و بالعکس اگر به این اوامر عامل باشد موجب رضایت خدا شده و پاداش الهی از آنِ او خواهد بود. اینها عهدهایی است که خداوند در قرآن برای انسان ذکر کرده است و نسبت به آنها هم وفادار می باشد و هیچ خلف وعده ای نخواهد داشت. و بدین وسیله با انسان پیمان بسته است.
حال لازم است که انسان این عهدنامه را درست و دقیق بخواند تا از مفاد آن باخبر شود تا مسیر را اشتباه نرود. و از این رو است که به تلاوت قرآن کریم توصیه شده ایم.
روشن است که مرور بر مفاد یک عهدنامه، براى یادآورى از آن قرار داد و رعایت آن درعمل است. میثاق خدا با بندگان بر شناختن احکام الهى و عبرت گرفتن از حکایات قرآن و عمل به اوامر او و تدبر در آیات است.
امام صادق(علیه السلام) وقتى مى خواست قرآن تلاوت کند قرآن را که به دست راست خویش مى گرفت دعایى مى خواند که به عهد بودن قرآن و تعهدات انسان در قبال این قرار داد، اشاره دارد. مضمون آن دعا چنین است:
خداوندا! من عهد و کتاب تو را گشودم. خدایا! نگاهم را در این کتاب ، عبادت قرار بده و قرأتم را تفکر، و تفکرم را عبرت آموزى .
خدایا ! مرا از آنان قرار بده که از مواعظ تو در این کتاب ، پند مى گیرند و از نا فرمانى ات پرهیز مى کنند. وقتى کتاب تو را مى خوانم، بر دل و گوشم مهر مزن و بر دیدگانم پرده میفکن و قرأت مرا خالى از تدبر مگردان، بلکه مرا چنان قرار بده که در آیات و احکامش ژرف بنگرم، دستورهاى دین تو را بگیرم و عمل کنم و نگاه مرا در این کتاب، غافلانه و قرأتم را بیهوده و بى ثمرمساز.

منابع:
صفیر هدایت، آیت الله ضیاء آبادی
سایت حوزه