عوارض جانبی داروهای معده
معده یکی از مهم ترین و در عین حال آسیب پذیرترین ارگان های بدن است. یک ضرب المثل چینی میگوید اگر مرضی در معده بیمار نباشد نمیمیرد. همین ضرب المثل ساده نشانگر اهمیت این عضو گوارشی است.
معمولا معده دچار مشکلاتی شده و بسیاری از افراد را به دردسر می اندازد. مشکلاتی مانند ریفلاکس معده (بازگشت اسید معده)، زخم معده و غیره جزو مشکلاتی است که خیلی ها را درگیر کرده است. بسیاری از این مشکلات با مصرف داروهایی که برای کاهش حالت اسیدیته معده تولید شدهاند قابل درمان است. اما در این بین افراد زیادی نیز هستند که خودسرانه انواع داروها را مصرف میکنند. متاسفانه این داروها عوارض جانبی نیز دارند که بویژه به فلور روده آسیب می زنند.
در این مطلب شما را بیشتر با عوارض این داروها آشنا کرده و در خواست میکنیم خودسرانه نسبت به مصرف آنها اقدام نکنید.
به عقیده برخی محققان داروهای IPP عامل عدم جذب صحیح کلسیم هستند و به این ترتیب خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهند
هر چه مصرف طولانی تر، خطرات آن نیز بیشتر
اکثر داروهایی که برای درمان سوزش و درد معده مورد استفاده قرار میگیرند حاوی ترکیبات ضداسیدی هستند که از مخاط محافظت کرده و حالت اسیدیته معده را کاهش میدهند، مانند داروهای مهارکننده گیرندههایH2 یا آنتی H2 و مهارکنندههای پمپ پروتون یا IPP ها.
این داروها مانند هر نوع داروی دیگری علاوه بر اثرات مثبت، عوارض جانبی نیز دارند.
بخصوص زمانی که به مدت طولانی مصرف میشوند، عوارض آنها نیز جدیتر میشوند که میتوان به اسهال یا یبوست اشاره کرد. خوشبختانه این عوارض با قطع مصرف دارو از بین می رود.
داروهای مهارکننده پمپ پروتون و خطر بروز عفونت های روده
مهارکنندههای پمپ پروتون جزو داروهای جدید برای برطرف کردن مشکلات معده هستند که عوارضی را برای فلور روده ایجاد کرده و باعث تغییر آن میشوند. در واقع این داروها حالت اسیدیته معده را کاهش داده و نقش خود را در نابودی باکتری ها ایفا میکنند. باکتری های زیادی هستند که معده، روده کوچک و بزرگ را تحت سلطه خود در آوردهاند.
به عقیده محققان مصرف زیاد داروهای IPP خطر بروز عفونت های گوارشی و غیره را افزایش میدهد. نتایج بررسیهای متعدد نشان داده است که بین عفونتهای روده بویژه کولیک عفونی با مصرف داروهای IPP ارتباط وجود دارد. خطر بروز عفونت رودهای در بین افرادی که تحت درمان با IPP هستند، دو برابر بیشتر از افرادی است که از این داروها استفاده نمیکنند. نتایج بررسیهای متعدد همچنین از ارتباط مصرف این داروها با بیماری ذات الریه حکایت دارند.
داروهای ضد اسید و خطر بروز کمبود آهن
از دیگر عوارض جانبی IPP ها میتوان به خطر کمبود ویتامینها و مواد معدنی اشاره کرد. دلیل آن نیز فقدان اسید معده است که باعث کاهش مواد مغذی در دستگاه گوارشی میشود.
نتایج بررسیها نشان میدهد افرادی که به مدت بیش از دو سال، داروهای IPP را مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که تحت درمان این داروها نیستند، بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین B12 قرار میگیرند. از دیگر کمبودهای ناشی از مصرف این داروها، میتوان به کمبود منیزیم و آهن اشاره کرد.
IPP ها و خطر بروز پوکی استخوان
به عقیده برخی محققان داروهای IPP عامل عدم جذب صحیح کلسیم هستند و به این ترتیب خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهند. بعد از مصرف طولانی مدت این داروها خطر بروز پوکی استخوان نیز افزایش می یابد.
از دیگر عوارض جانبی این داروها میتوان به تاثیر آنها در کاهش تاثیر آسپرین اشاره کرد. معمولا آسپیرین برای رقیق شدن خون و پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی تجویز میشود. به عقیده محققان مصرف همزمان این داروها ممکن است در روند جذب آسپرین اختلال ایجاد کند. البته این ادعا نیاز به بررسیهای بیشتری دارد.
از دیگر خطرات احتمالی مصرف زیاد داروهای IPP که به ندرت بروز میکند میتوان به نفریت(التهاب کلیه) و یا سرطان معده اشاره کرد.
اجازه ندهید کارتان به مصرف داروهای ضداسید برسد
گفتیم که داروهای IPP بویژه برای مقابله با سوزش معده تجویز و مصرف میشوند. با توجه به عوارضی که در بالا گفته شد برای مقابله با این عوارض بهتر است از مصرف خودسرانه این داروها بشدت پرهیز کرده و آنها را تحت نظر پزشک و به مدت کوتاه مصرف کنید.
باید بدانید که با مراقبت از تغذیه تا حد زیادی میشود از بالا آمدن اسید و سوزش معده پیشگیری کرد. در گام اول بهتر است از مصرف مواد غذایی آسیب رسان به مخاط مری مانند قهوه، آب پرتقال، محصولات لبنی و گوشت های قرمز به میزان زیاد پرهیز کرده و مصرف مواد غذایی محافظت کننده از این مخاط مانند میوهها و سبزیجات، پروتئین های گیاهی، روغن زیتون و روغن کلزا را افزایش دهید. تمام این موارد ساده باعث افزایش مقاومت مخاط شده و نیاز شما به مصرف داروهای ضداسید را کاهش میدهد.