تبیان، دستیار زندگی
رابطه نهج البلاغه با قرآن كریم رابطهای طولی است ونهج البلاغه تالی تلو قرآن عزیز و محرم اسرار آن و بیانگر حقایق آن و جلوه لطایف آن است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

برادر و محرم اسرار قرآن کیست؟!

رابطه نهج البلاغه با قرآن كریم رابطه ای طولی است و نهج البلاغه تالی تلو قرآن عزیز و محرم اسرار آن و بیانگر حقایق آن و جلوه لطایف آن است.

فرآوری: حامد رفیعی - بخش نهج البلاغه تبیان
نهج البلاغه

رابطه نهج البلاغه با قرآن رابطه ای تنگاتنگ و سخت نزدیك است، زیرا نهج البلاغه نازله روح مطهری است كه وجودش با قرآن یكی بود و چنان در قرآن كریم جذب گردیده بود كه جسم و روحش از آن بود. از همین وجه است كه نهج البلاغه را «اخ القرآن الكریم» نامیده اند.

برادری نهج البلاغه با قرآن

واژه «اخ» در اصل به معنی برادر، رفیق و مصاحب است و در واقع كسی را گویند كه با دیگری در پدر و مادر و یا در یكی از آن دو و یا همشیر بودن با دیگری شریك باشد و به صورت استعاره به هر كه با دیگری در قبیله یا در دین یا در كار وصفت یا معامله و دوستی و در مناسبات دیگر مشاركت داشته باشد برادر گویند; و در معنای مجازی به مفهوم مصاحب و همزاد و مانند و مشابه به كار می رود و روشن است كه اخوت نهج البلاغه با قرآن از همین باب است، و به همین دلیل است كه نهج البلاغه هرگز طراوت و تازگی و جلوه گری خویش را از دست نمی دهد و از هر زبان كه شنیده شود نامكرر است.

یك قصه بیش نیست غم عشق و این عجب    ***    كز هر زبان كه میشنوم نامكرر است

نهج البلاغه، محرم اسرار قرآن

رابطه نهج البلاغه با قرآن كریم رابطه ای طولی است و نهج البلاغه تالی تلو قرآن عزیز و محرم اسرار آن و بیانگر حقایق آن و جلوه لطایف آن است.

رابطه نزدیک نهج البلاغه و قرآن عجیب نیست زیرا این کلمات از کسی صادر شده که جان پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است و از آغاز وحی در كنار او همه چیز را می شنید و می دید.

نورانیت قرآنی و بوی خوش كلام نبوی در نهج البلاغه آشكار است; و به تعبیر برخی اندیشمندان تنها فرق نهج البلاغه با قرآن در آن است كه وحی نیست.

نهج البلاغه از طرف خداوند نازل نشده است!

نهج البلاغه كتابی است كه گویا خداوند الفاظش را با گوهرهای آیات قرآنی زینت داده است. این كتاب شامل حكمتهایی است مانند مروارید درخشان كه به راستی و صداقت سخن میگوید و فرقی میان آن و قرآن كریم نیست، جز آنكه نهج البلاغه از طرف خداوند نازل نشده است.

موضوعات نهج البلاغه و قرآن

قرآن كریم مجموعه ای است از معارف حقیقی درباره خدا، انسان، هستی، جامعه و تاریخ; و در آن بینشها، گرایشها، ارزشها، روشها، كنشها و گویشها تبیین شده است و نهج البلاغه نیز به تبع قرآن كریم كتابی است كه در آن بینش ها و نگرش های اصیل و حقیقی نسبت به عالم و آدم و خالق عالم و آدم تبیین شده است و بیانگر گرایش ها و تعلق ها و ریشه یابی تعلق های انسانی و تلاش برای سیر دادن آدمیان به تعلقی صحیح است كه موجب سعادت و عزت این جهانی و فلاح و رستگاری آن جهانی مردمان می شود.

نهج البلاغه به تبع قرآن كریم بیانگر ارزشها و ضد ارزشها و راهنمای انسان و جوامع انسانی به سوی ارزشهای الهی- انسانی و همچنین نشان دادن روشها و خط مشی های درست برای رساندن انسان و جوامع به مقصد و مقصود و دور كردن آنان از به كارگیری روشهای باطل و فرو غلطیدن در راههای نادرست است.

نهج البلاغه به تبع قرآن كریم مجموعه ای است از:

1- بحث های توحیدی و معارف حقیقی

2- مباحث نبوت و هدایت الهی

3- معرفی جامعیت اسلام و قرائت و فهم درست آن و تبیین هندسه صحیح اسلام

4- بحث از كائنات و خلقت

5- ارائه نظامنامه رهبری و سیاست و مدیریت و حكومت

نورانیت قرآنی و بوی خوش كلام نبوی در نهج البلاغه آشكاراست; و به تعبیر برخی اندیشمندان تنها فرق نهج البلاغه با قرآن در آن است كه وحی منزل نیست.

6- بیان مواعظ و آموزش حكمت

7- تبیین تاریخ و درس عبرت

8- تعلیم احكام و آموزش عبادات

9- مباحث معاد و قیامت

10- راه بندگی و عبودیت

کلام پایانی

رابطه نزدیک نهج البلاغه و قرآن عجیب نیست زیرا این کلمات از کسی صادر شده که جان پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است و از آغاز وحی در كنار او همه چیز را می شنید و می دید. همانطور که می فرماید:

«به هنگام نزول وحی بر محمد صلی الله علیه و آله، صدای ناله شیطان را شنیدم. از رسول خدا پرسیدم: این ناله چیست؟ فرمود: این شیطان است كه از پرستش خویش مایوس گردیده است. تو آنچه را من می شنوم، می شنوی; و آنچه را من می بینم، می بینی; تنها فرق من و تو این است كه تو پیامبر نیستی، بلكه وزیر منی و بر طریق و جاده خیر و درستی قرار داری.»


منابع:
- نهج البلاغه، خطبه 192.
- خلیل بن احمد الفراهیدی، كتاب العین ، ج 1، ص 71
- شمس الدین محمد حافظ شیرازی، دیوان اشعار
- سید حبیب الله هاشمی خوئی، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه،. ج 1، ص245.
- محمدتقی شوشتری، بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه، ج 1،صص 31-27
- سیدمحمدمهدی جعفری، آموزش نهج البلاغه ، صص 28-27.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.