چیدمانی با هزار توپ برپا می شود

«خانه» موضوعی برای یک نمایشگاه

بهنام کامرانی از کیوریتوری دو نمایشگاه و برپایی یک نمایشگاه چیدمان در سه ماه آینده خبر داد.

بهنام کامرانی درباره فعالیت های اخیر خود در زمینه برپایی نمایشگاه  در حوزه هنرهای تجسمی به خبرنگار مهر گفت: صحبت هایی با گالری ایرانشهر داشته ام که یک نمایشگاه با عنوان «خانه» را برای این گالری کیوریت کنم و آذرماه هم یک چیدمان بسیار گسترده را در همین گالری برپا خواهم کرد. در عین حال بعد از بازدیدی که رئیس موزه هنرهای معاصر اصفهان از کارگاهم داشت قرار شد یک نمایشگاه از آثار هنرمندان معاصر اصفهانی و تهرانی را برای این موزه کیوریت کنم که احتمالا عنوان آن نمایشگاه «میدان» باشد.

وی درباره دو عنوان «میدان» و «خانه» که برای نمایشگاه ها در نظر گرفته و استیتمنت این نمایشگاه ها توضیح داد: درباره میدان برایم هم مفهوم معمارانه و هم بعد فلسفی آن مهم بود البته هنوز به شکل کامل درباره اش فکر نکردم. اما «خانه» یک موضوعی است که استیتمنت اولیه اش را بر اساس پدیدارشناسی خانه نوشتم. خانه جایی است که ما مدام به آن مکان بر می گردیم. ممکن است آنقدر ساده به نظر برسد که در هنرهای تجسمی و کارهای پژوهشی به آن نپرداخته باشیم اما همین خانه بسترهایی مثل اشیا، انسان در خانه، خود مکان خانه و... را در بر می گیرد و موضوع جذابی برای کار در عرصه هنرهای تجسمی است.

برپایی نمایشگاه بر اساس مفهوم خانه

کامرانی ادامه داد: من نوشته ام را با این جمله گاستون باشلار شروع کرده ام که «خانه مکانی برای رویاپردازی است». ما همیشه علاقه داریم به خانه کودکی هایمان برگردیم. گرچه آپارتمان نشینی ما را از خانه به مفهوم واقعی اش جدا کرده و ما دیگر پستو و طاقچه در خانه ها نمی بینیم در حالی که در قدیم این مکان ها جایی برای پنهان شدن و پناه بردن کودکان بودند. در آپارتمان نشینی معاصر ما از سکونت در یک خانه فاصله زیادی داریم. در واقع در این نمایشگاه به شکل مفهومی وارد این موضوع شده ام و قرار است در مدیاهای مختلف با این مفهوم برای این نمایشگاه کار جمع آوری کنم و شهریور ماه نمایشگاهش برپا شود.

وی درباره نمایشگاه چیدمان خود نیز گفت: البته هنوز این نمایشگاه قطعی نشده است. سال هاست دنبال اجرایی کردن این ایده هستم اما اینقدر کار وسیعی است و متریالش گسترده است که حتما برای اجرایی شدن نیاز به اسپانسر دارد. این نمایشگاه یک چیدمان اپیزودیک است که از دل آن ویدئو و ژس هم خلق می شود و حتی حیواناتی چون اسب و گورخر نیز در این چیدمان هستند. اما نکته سخت تر آن این است که برای این چیدمان به هزار توپ فوتبال (حتما باید توپ های ایرانی سه تکه باشند) نیاز است. گالری ایرانشهر قول هایی برای اجرایی کردن این ایده داده است و احتمال دارد در آذرماه این چیدمان برپا شود.

تعاریف و ماموریت های مختلف کار یک کیوریتور

این هنرمند و استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه این روزها کیوریتوری در شکل های مختلف در جامعه هنری رواج پیدا کرده است، بیان کرد: ما شکل های مختلفی از کیوریتوری داریم مثلا من صحبتی که با موزه هنرهای معاصر اصفهان کرده ام نمایشگاهی است که در نتیجه یک کیوریتوری فعال برپا می شود. یعنی قرار است هنرمندان دعوت شوند و کار تولید شود اما گاهی زمان کمی تا برپایی یک نمایشگاه است و کیوریتور مجبور می شود با یک موضوع خاص بگردد و از میان آثار هنرمندان که با آن مفهوم مدنظر نزدیک است دست به انتخاب بزند. اما یک کیوریتوری هم داریم که مطالعات فرهنگی قوی در پشت آنهاست و امروزه در دنیا متداول است و حتی هنرمند به آن معنا در آن حضور ندارد.

کامرانی مهمترین کار یک کیوریتور را مفهومی کردن یک نمایشگاه و هدفمند کردن آن دانست و ادامه داد: من درباره مفهوم «خانه» قرار است از هنرمندان کار جمع کنم. شاید آن هنرمندی که کار را خلق کرده با مفهومی که مدنظر من است آن اثر را خلق نکرده باشد اما نوع چیدمان منِ کیوریتور و استیتمنتی که برایش می نویسم و کنار هم قرار گرفتن این آثار، هر کدام از آثار را وارد حوزه فکری تازه ای می کند آنوقت مخاطب نیز یک برداشت کلی از آن نمایشگاه خواهد داشت.

وی در انتهای این مبحث گفت: شخصا ترجیح می دهم وقت و انرژی ام را سر کیوریتوری نگذارم و بیشتر به خلق اثر بپردازم اما به این معتقدم مسائلی که در ایران وجود دارد با خارج از ایران تفاوت دارد و شرایط و فضا و جنبه های فرهنگی و هنری و تئوریک ما در عرصه هنر با کشورهای خارجی متفاوت است و آن ایده آل ها لزوما اینجا نمی تواند اتفاق بی افتد.

بهنام کامرانی که از ابتدای سال در بیش از چهار نمایشگاه گروهی حاضر بوده درباره زیاد شدن نمایشگاه های گروهی نیز گفت: به اعتقاد من در نمایشگاه گروهی چون هنرمند کار جدید تولید نمی کند و از آثار قبلی خود اثر می دهد جایگاه نمایشگاه انفرادی برای هنرمند را پر نمی کند اما اینکه چرا اسم هنرمندان شاخص این روزها زیاد در نمایشگاه های گروهی دیده می شود شاید علتش این است که تعداد گالری ها در حال زیاد شدن است و این گالری ها برای اینکه برای خود وجهه فرهنگی دست و پا کنند و به سرعت دیده شوند ترجیح می دهند در ابتدا چند نمایشگاه گروهی برپا کنند. ممکن است یک هنرمند اسم دار به شکل انفرادی در یک گالری تازه تاسیس نمایشگاه نگذارد اما یک اثرش را برای نمایشگاه گروهی به همان گالری می دهد.

وی در پایان در پاسخ به اینکه به عنوان یک هنرمند که هر هفته به نمایشگاه های زیادی سر می زند کدام یک از نمایشگاه هایی که از ابتدای سال برگزار شده در ذهنش مانده است، گفت: البته برای جواب این سوال نیاز است به آرشیوم رجوع کنم چون من شمار زیادی نمایشگاه را هر هفته می بینم اما آنهایی که به طور مشخص الان در ذهنم مانده  نمایشگاه برادران قاسمی با عنوان «اتاق قرمز» در گالری زیرزمین دستان 2 بود و چند نمایشگاه دیگر در همین گالری از جمله مجموعه آثاری که از مارکو گریگوریان برای مرور آثارشان به نمایش درآمد. یک نمایشگاه هم از قرآنِ تاریخی «ابن بواب» در گالری دستان 2 نمایش داده شد که آثار زنده رودی در آن بود و بسیار دیدنی بود. گالری اُ و گالری ویستا هم نمایشگاه های خوبی از جوانان برپا کرده اند.

بهنام کامرانی دارای مدرک دکترای پژوهش هنر از دانشگاه هنر است و علاوه بر نقاشی در مدیاهای جدید هنر معاصر بسیار هنرمند فعالی است. او تا کنون بیش از 15 نمایشگاه انفرادی و ده ها نمایشگاه گروهی داشته است.

منبع: مهر