تبیان، دستیار زندگی
طبق اصل بیست و دوم قانون اساسی، مسکن اشخاص از تعرض مصون است و حتی در مواردی که برای کشف جرم یا دستگیری مجرم اجازه ورود به حریم خصوصی اشخاص داده می شود، این اقدام باید بر مبنای قانون و به حکم مقامات قضایی باشد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نقض حریم خصوصی افراد ممنوع!

طبق اصل بیست و دوم قانون اساسی، مسکن اشخاص از تعرض مصون است و حتی در مواردی که برای کشف جرم یا دستگیری مجرم اجازه ورود به حریم خصوصی اشخاص داده می شود، این اقدام باید بر مبنای قانون و به حکم مقامات قضایی باشد.

فرآوری: ه-هدایتی - بخش حقوق تبیان
اپارتمان

تعاریف مختلفی از حریم شخصی در قانون و عرف جامعه وجود دارد. حریم خصوصی یا شخصی از جمله حقوقی به شمار می رود که لازم است تمامی انسان ها در هر حکومتی با آن آشنا باشند زیرا با آگاهی از حریم خصوصی، حقوق شهروندی رعایت خواهد شد، ضمن این که دولت ها نیز در این زمینه سهم عمده ای بر عهده دارند.ازجمله تکالیف دولت ها و نظام های حقوقی، به روز کردن قوانینی است که در حوزه حریم شخصی شهروندان وضع شده اند، مواردی از جمله پرهیز از شنود مکالمات تلفنی با تأمین امنیت فضای مجازی ، همگی جزو مصادیق حریم خصوصی شهروندان است و قانونگذار مکلف است نظام حقوقی ویژه ای را درباره آنها تدوین نماید.

مهدی حجتی: ماده 640 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی و مواد 1،2،16و17 قانون مجازات جرایم رایانه ای، حیثیت شهروندان را مورد حمایت قانونی قرار داده و در واقع حریم خصوصی شهروندان را نیز حتی در فضای مجازی به صورت غیرمستقیم تحت حمایت کیفری قرار داده است

اصول 22،23،25 قانون اساسی نیز هرگونه تجاوز و تعدی به حریم خصوصی افراد ممنوع شده است در ماده 24 قانون آئین دادرسی کیفری هم تفتیش خانه ها، اماکن، اشیاء و جلب اشخاص در جرایم غیرمشهود منوط به اجازه مخصوص مقام قضایی دانسته شده است

موسی غضنفرآبادی : خانواده ها در محیط خانه و مسئولان تربیتی آموزش و پرورش در محیط مدرسه و همچنین در دانشگاه ها باید در زمینه اهمیت حفظ حریم خصوصی شهروندان آموزش های لازم را  ارائه دهند. در مساجد و حسینیه ها هم باید در این زمینه به مردم آموزش داده شود

الیاس یاری: در آیه 27  سوره نور هم افراد از ورود به خانه های یکدیگر بدون اجازه صاحبخانه منع شده اند و این آیات مقدس بر اهمیت رعایت حریم خصوصی در دین اسلام صحه می گذارد. در اصول 22،23،25 قانون اساسی نیز هرگونه تجاوز و تعدی به حریم خصوصی افراد ممنوع شده است
موسی غضنفرآبادی، عضو کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: تجاوز به حریم خصوصی افراد نوعی بداخلاقی شمرده می شود، زیرا فرد مورد نظر از این که اطلاعات خصوصی اش در دسترس دیگران قرار گیرد ناراضی خواهد بود اعم از اینکه این اطلاعات در زمینه خانه و امکانات زندگی باشد یا در فضای مجازی.
به گفته نماینده مجلس شورای اسلامی حریم خصوصی در وهله نخست بحثی اخلاقی، انسانی، اسلامی است. به عنوان نمونه نگاه کردن به داخل خانه شخصی افراد یا جست و جو در تلفن  همراه  دیگری را می توان از جمله موارد تجاوز به حریم خصوصی دانست.
غضنفرآبادی در ادامه بیان می دارد: باید در تمام آحاد جامعه نسبت به این موضوع توجه بیشتری شود و همه شهروندان در زمینه آثار و پیامدهای منفی این امر آگاه باشند.
خانواده ها در محیط خانه و مسئولان تربیتی آموزش و پرورش در محیط مدرسه و همچنین در دانشگاه ها باید در زمینه اهمیت حفظ حریم خصوصی شهروندان آموزش های لازم را  ارائه دهند. در مساجد و حسینیه ها هم باید در این زمینه به مردم آموزش داده شود، زیرا هیچ شهروندی نمی خواهد که به حریم شخصی اش تجاوز شود و این احساس یک حس متقابل است.

حریم خصوصی در قانون

حریم در لغت به معنای منع و بازداشتن و درفقه به معنای چیزی است که نزدیک شدن به آن برای غیرصاحبش ممنوع است.
الیاس یاری، صاحبنظر حقوقی با اشاره به آیاتی از قرآن کریم به اهمیت بالای حفظ حریم خصوصی در اسلام اشاره کرده و می گوید:  حریم خصوصی را می توان قلمرو زندگی هر شخص دانست که تمایل ندارد افراد دیگر بدون اذن و رضایت وی وارد آن محدوده شوند یا تحت کنترل و نظارت دیگران قرار گیرد. صیانت و حفاظت از این حریم نیز از اهمیت قابل توجهی دردین مبین اسلام برخورداراست. به عنوان مثال درآیه 12 سوره «حجرات» مسلمانان از تجسس در احوال شخصی یکدیگر برحذر داشته شده اند. در آیه 27  سوره نور هم افراد از ورود به خانه های یکدیگر بدون اجازه صاحبخانه منع شده اند و این آیات مقدس بر اهمیت رعایت حریم خصوصی در دین اسلام صحه می گذارد. بدین ترتیب درمی یابیم در اصول 22،23،25 قانون اساسی نیز هرگونه تجاوز و تعدی به حریم خصوصی افراد ممنوع شده است در ماده 24 قانون آئین دادرسی کیفری هم تفتیش خانه ها، اماکن، اشیاء و جلب اشخاص در جرایم غیرمشهود منوط به اجازه مخصوص مقام قضایی دانسته شده است.

تشدید مجازات در صورت حمل سلاح

اگر کسی که به موجب حکم قطعی محکوم به خلع ید از مال غیرمنقولی یا محکوم به رفع مزاحمت یا رفع ممانعت از حق شده باشد، بعد  از اجرای حکم مجدداً مورد حکم را عدواناً تصرف یا مزاحت یا ممانعت از حق کند، علاوه بر رفع تجاوز به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم  خواهد شد

با اشاره به ماده 694 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تحت عنوان تعزیرات مصوب سال 1375 که به موضوع ورود به عنف به ملک یا منزل و مسکن دیگری می پردازد،هر کس در منزل یا مسکن دیگری به عنف تهدید وارد شود، به مجازات از شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد و در صورتی  که مرتکبان دو نفر یا بیشتر بوده و لااقل یکی از آنها حامل سلاح باشد به حبس از یک تا شش سال محکوم می شوند.

لزوم تعیین مجازات بیشتر برای مرتکب ورود غیرقانونی به منزل

با توجه به این تعاریف و نیز اینکه افراد در منزل، خانه یا مسکن خود، بیشتر از سایر اماکن، به دنبال کسب احساس آرامش، آسایش و امنیت هستند، مرتکب ورود به عنف یا ورود غیرقانونی به منزل، باید به مجازات بیشتری محکوم شود.
 ممکن است فرد مرتکب این جرم، با کسب اجازه از مالک یا متصرف، وارد منزل وی شود اما پس از اینکه مالک یا متصرف، از او بخواهند محل را ترک کند، از انجام این اقدام امتناع کند. در چنین شرایطی نیز وی مرتکب ورود به عنف به منزل دیگری شده است.
 با اشاره به ماده 693 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تحت عنوان تعزیرات مصوب سال 1375  ، اگر کسی که به موجب حکم قطعی محکوم به خلع ید از مال غیرمنقولی یا محکوم به رفع مزاحمت یا رفع ممانعت از حق شده باشد، بعد  از اجرای حکم مجدداً مورد حکم را عدواناً تصرف یا مزاحت یا ممانعت از حق کند، علاوه بر رفع تجاوز به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم  خواهد شد.
همچنین بر اساس ماده 695 این قانون، چنانچه جرایم مذکور در مواد 692 و 693 در شب واقع شده باشد، مرتکب به حداکثر مجازات محکوم می شود.


منابع : روزنامه ایران / حمایت