نقد و بررسی کتاب فرهنگ سوگ شیعی

یازدهمین برنامه صبح کتاب خیمه به نقد و بررسی کتاب «فرهنگ سوگ شیعی» می پردازد.

به گزارش خبرگزاری مهر، یازدهمین برنامه صبح کتاب خیمه به نقد و بررسی کتاب «فرهنگ سوگ شیعی» می پردازد. این دانشنامه تلاشی میان رشته ای و گروهی در راستای شناخت و معرفی روش مند و علمیِ آیین ها و رسوم عزاداری و مقولات مرتبط با آنها است که تدوین و نگارش آن از پاییز سال ۱۳۸۹ آغاز شده و تا زمستان ۱۳۹۴ ادامه داشته است.

ویراست یکم این دانشنامه ۲۳۷ مقاله (۲۸ مقاله ی ارجاعی) را شامل می شود که توسط ۴۳ نویسنده نگاشته شده اند. مدیریت این پروژه و سرویراستاری آن را محسن حسام مظاهری نویسنده و پژوهشگر مطالعات اجتماعی آیین های شیعی برعهده دارد و شورای علمی آن متشکل است از پیمان اسحاقی، جبار رحمانی، مسلم نادعلی زاده، سعید طاووسی مسرور، مهدی مسائلی و مظفر پاسدار شیرازی. تمرکز اصلی این دانشنامه، بر شناخت مقوله ی عزاداری مذهبی شیعیان در کشورهای مختلف (با تأکید ویژه بر ایران) است و موضوعاتی که مستقیم یا با واسطه به این مقوله مرتبط می شوند.

مداخل این دانشنامه، ۱۰ گروه موضوعی را شامل می شود که عبارتند از:

اول: مفاهیم و اصطلاحات (مانند «اسطوره»، «اشک» و «شفاعت»)

دوم: آثار مکتوب؛ اعم از: مقاتل (مانند «لهوف» و «روضة الشهدا»)

متون مذهبی (مانند «زیارت عاشورا»)

پژوهش های درباره ی عزاداری (مانند «تعزیه آیین و نمایش در ایران»)

دیگر کتاب های مرتبط (مانند «التنزیه» و «کبریت احمر»)

سوم: اشخاص؛ اعم از: بزرگان دینی (مانند «حسین» و «عباس»)

علما و روحانیون (مانند «نائینی» و «شوشتری»)

روضه خوانان و مداحان (مانند «کعبی»  و «ارضی»)

وعاظ (مانند «فلسفی» و «وائلی»)

پژوهشگران (مانند «خودزکو» و «چلکوفسکی»)

مقتل نویسان (مانند «ابن طاووس» و «دربندی»)

شاعران (مانند «دعبل خزاعی» و «محتشم کاشانی»)

و دیگر شخصیت های مرتبط و مؤثر (مانند «معز الدوله» و «ناصرالدین شاه»)

چهارم: آیین ها، آداب و رسوم (مانند «قمه زنی»، «چهل منبر» و «نخل گردانی»)

پنجم: واحدهای جغرافیایی؛ اعم از: کشورها (مانند «لبنان» و «هند»)

و شهرهای مختلف (مانند «کربلا» و «اردبیل»)

ششم: اماکن؛ اعم از: حسینیه ها (مانند «حسینیه ارشاد» و «حسینیه اعظم زنجان»)

تکایا (مانند «تکیه دولت» و «تکیه معاون الملک»)

و دیگر مکان های مهم (مانند «بین الحرمین»)

هفتم: اشیا (مانند «عَلَم»، «توغ» و «دمام»)

هشتم: زمان ها (مانند «عاشورا»، «بیست ویکم رمضان» و «فاطمیه»)

نهم: سازمان ها (مانند «مؤسسه وعظ و خطابه» و «هیئت رزمندگان اسلام»)

دهم: دوره های تاریخی و دولت ها (مانند «آل بویه»، «صفویه» و «قاجار»)

فرهنگ سوگ شیعی یک پروژه ی پژوهشی مستمر است که طبق برنامه قرار است در بازه های پنج ساله و در قالب ویراست های پیاپی، روزآمد و تکمیل شود. به جهت پویایی موضوع این دانشنامه، در هر ویراست علاوه بر افزودن مقالات جدید، مقالات ویراست های قبلی نیز درصورت نیاز بازنگری و ویرایش خواهد شد. چاپ نخست ویراست یکم این دانشنامه توسط انتشارات خیمه در ۶۷۲ صفحه قطع وزیری و با شمارگان هزار نسخه منتشر شده است.

نشست نقد این کتاب با حضور دکتر محمدرضا سنگری رییس هیئت علمی بنیاد دعبل، استاد محمد اسفندیاری و استاد عبدالحسین طالعی به عنوان ناقدان کتاب برگزار می شود.

سلسله نشست های صبح کتاب خیمه به همت انتشارات خیمه و بنیاد دعبل خزاعی برگزار می شود. تاکنون کتاب های «کتاب شناسی تاریخی امام حسین»، « مقتل ابی مخنف، لهوف» ،«مقتل جامع سید الشهداء» و «کتاب رحت واسعه» در این جلسه ها مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

علاقه مندان برای حضور در نشست نقد کتاب «فرهنگ سوگ شیعی» می توانند روز سه شنبه ۵ مرداد ماه ساعت ۱۰ صبح به دفتر مرکزی بنیاد دعبل خزاعی واقع در خیابان فلسطین نرسیده به میدان فلسطین، بن بست سعیدی، پلاک۲ سالن آمفی تئاتر بنیاد دعبل مراجعه کنند.