مدح و ثنای اهل بیت(ع) در «چهار باغ»

مجموعه اشعار میرزا یحیی مدرس اصفهانی(بیدآبادی) عالم و ادیب قرن 13 و 14 هجری در قالب مربّع ترکیب با عنوان «چهار باغ» و با تصحیح مهدی امین فروغی منتشر شد.

این اشعار دهه های متمادی در بازار مدح و مرثیه اهل بیت(ع)، رایج بود و در گنجینه حافظه داستان سرایان بوستان اهل بیت(ع) و ذاکران آستان حسینی می درخشید. در این میان مربع ترکیب های میرزا یحیی، یکی از چهره های تابناک جهان تشیع، تاریخ منظومی است که شاعر با استفاده از این قالب شعری با بیانی شیوا، مناقب و مصائب ائمّه هدی(ع) را به رشته نظم کشیده و با گوهرهایی خیره کننده و بدیع و واژگانی جذّاب و پرفروغ در آمیخته و پیشکش مخاطب می کند.

میرزا یحیی در این اثر در بیان حرکت سیدالشهدا(ع) به سوی سرزمین شهادت می گوید: «عشق بی پرده برآمد  پی رسوایی دل/ دل تماشایی او خلق  تماشایی دل/ شهره ی شهر شد آوازه شیدایی دل / سرو جان را چو نشد عزم شکیبایی دل/ بر کف عشق نهادیم زمام دل خویش/ تا کجا افکندش باز و چه آید در پیش»

بر اساس این گزارش، میرزا یحیی مدرس اصفهانی عالم و ادیب بزرگ جهان تشیع بر علوم عقلی و نقلی، از فلسفه و ریاضیات و هیات و نجوم گرفته تا فقه و اصول و تفسیر و حدیث و تاریخ و ادبیات  اشراف کامل داشت و در انواع حکمت مشّایی و اشراقی و علوم غریبه و فلکیّات متبحّر بود.

وی با اینکه به راستی جامع المعقول و المنقول بود و از سرآمدان عصر خود به شمار می آمد، امّا هیچ گاه درصدد کسب شهرت نبود بلکه پیوسته می خواست نام او تنها به عنوان «شاعر اهل بیت(ع) بر سر زبان ها باشد و رستگاری خود را در سرودن اشعار در مدح و مرثیه ی خاندان رسالت جستجو می کرد.

میرزا یحیی مدرس اصفهانی به همین دلیل با کمال زهد و پارسایی در گوشه ی انزوا به ریاضت روزگار می گذرانید و با خلوص نیّت بیشتر همّ خود را مصروف تدریس و سرودن مدایح و مراثی اهل بیت(ع) می کرد.

وی که در ادبیات و فنون بلاغی و سخن سرایی از چهره های شناخته شده عصر خود بود، اشعاری از خود به یادگار گذاشت که سالیانی دراز مورد توجه و اقبال اهل منبر اعمّ از واعظان و ذاکران اهل بیت(ع) قرار گرفت و خانه او همه روزه محلّ رفت و آمد اهل منبر بود که به نزدش می رفتند و سروده هایش را می شنیدند و در جُنگ ها و دفترهای خود ثبت می کردند تا در مجالس وعظ و روضه از آن بهره ببرند.

کتاب «چهار باغ» در ۲۲۳ صفحه و قطع وزیری از سوی دفتر نشرفرهنگ اسلامی منتشر و راهی بازار کتاب شده است.