تکرار؛ آسیبی رایج در نقاشی قرآنی

مهران قلعه دار گفت: نقاشی قرآنی به کمی بی دقتی به راحتی می تواند در دام تکرار گرفتار آید، برای همین پرداختن به مفاهیم به نظرم کارکرد بسیار بهتری در این رویکرد نقاشی دارد.

مهران قلعه دار، هنرمند نقاش در حاشیه برگزاری بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی قرآن با بیان این که نقاشی قرآنی تنها به تصویرگری از قصص خلاصه نمی شود، اظهار کرد: وقتی درباره ویژگی نقاشی قرآنی سخن گفته می شود، بلافاصله این تصور در ذهن پیش می آید که تصویرگری از قصص قرآن می تواند نمود بارز این عنوان باشد، درصورتی که این تصور در حقیقت کوچک شمردن عظمت معنای قرآن است.

وی افزود: از نگاه من پرداخت مستقیم به موضوعات قرآنی در هنر خوشنویسی کارکرد بسیار خوبی دارد، اما در دیگر هنرها می توان به صورت مفهومی نیز به موضوعات قرآن پرداخت. برای درک بهتر موضوع دو مثال می زنم. در آیه ای از قرآن کریم آمده که تمام آفریده های روی زمین در حال ثنای پروردگار هستند. این جمله را من در کارهایی که در آن زیبایی طبیعت تصویر شده نشان می دهم. این ویژگی نیز به نظرم زیبایی در خود دارد که بیننده با دیدن آن مسحور می شود.

این نقاش ادامه داد: در آیه ای دیگر از قرآن آمده که به پدر و مادر خود نیکی کنید. این مفهوم را به خوبی می توان در نقاشی تصویر کرد، به ویژه که احترام به پدر و مادر از اخلاقیاتی است که در تمامی دنیا محترم شمرده می شود، بنابراین اگر به این موضوع نگاهی حرفه ای همراه با اعتقاد شود می توان زبان بین المللی نیز برای این پیام قرآنی پیدا کرد.

پرداختن به مفاهیم، جلوی تکرار را در نقاشی قرآنی می گیرد

قلعه دار با بیان اینکه نگاه مفهومی به موضوعات قرآنی در نقاشی جلوی تکرار را در این هنر می گیرد، گفت: نگاه مستقیم به موضوعات یک آسیب جدی نیز در پی دارد. آن نیز اینکه این قبیل کارها معمولا در دام تکرار گرفتار می آیند. برای مثال چند نقاش  می خواهد تصویر قربانی کردن حضرت اسماعیل(ع) را به تصویر بکشد یا اینکه گلستان شدن آتش برای حضرت ابراهیم (ع) در چند کار می خواهد تکرار شود. بنابراین اگر به موضوعات قرآنی نگاهی ظریف تر شود کارهای مورد نظر هیچگاه تکراری نخواهد بود.

این نقاش در پاسخ به سوالی دیگر که حضورش در نمایشگاه قرآن با چه انگیزه ای انجام می شود، گفت: فعالیت قرآنی جزء علاقه های من از کودکی بوده است. برای همین کار کردن در چنین محیط هایی را بسیار دوست دارم، زیرا هم از آن انرژی می گیرم، هم این که می توانم به برکت نزدیکی به قرآن به کارم ارزش و هویتی ارزشی بخشم.

وی در انتهای سخنانش درباره کیفیت نمایشگاه بیست و چهارم گفت: متاسفانه این دوره نمایشگاه شکلی محدودتر به خود گرفته است، در ضمن مردم هم از آن استقبال لازم را به عمل نمی آورند. این اتفاق نیز برایم عجیب است که چرا باید در یک جامعه اسلامی از هزینه های که برای قرآن مصرف می شود، کاسته در عوض به کارهای غیر قرآنی بودجه های بزرگ اختصاص پیدا کند.