جلوه ای از سیمای نهج البلاغه

بسیاری از اهل بصیرت و دقت كه سیری در ساحل دریای بی كران نهج البلاغه كرده و قدحی از زمزم زلال معارف آن به داشته و پرتویی از نور حقایق آن را دیده باشند، در تعریف نهج البلاغه سخنی گفته و نكته ای نگاشته اند كه در این جا به چند نمونه از آنها اشاره می شود:
١ـ كلام امیرمومنان علیه السلام بارقه ای از علم الهی و عطری از سخنان رسول اكرم صلی الله علیه و آله است. [1]
٢ـ من به هنگام مطالعه این كتاب گاه خود را در جهانی می یافتم كه ارواح بلند معانی، با زیور عبارت  های پرفروغ آن را آباد ساخته است، و گاهی می یافتم كه عقل نورانی از عالم الوهیت جدا گشته است و به روح انسانی اتصال یافته او را از لابه لای پرده های طبیعت بیرون آورده و تا سراپرده ملكوت اعلی بالا برده است و تا شهودگاه فروغ فروزندة آفرینش رسانده است. [2]
٣ـ نهج البلاغه كتابی است كه نسیم دل انگیز آن اگر به قبری بوزد، صاحب قبر از عطر جان َفزای آن زنده می شود. [3]
٤ـ نهج البلاغه فروتر از كلام خالق و فراتر از كلام مخلوق است.[4]
بدلیل این ویژگی ها است كه به آسانی می توان گفت: نهج البلاغه كتابی است كه گویا با مسایل و رویدارهای هر زمان همراه و همگام است و با تمامی ویژگی ها و ریزكاری ها و جریان های هر عصر آشناست، چه این كه نهج البلاغه تجلی گاه عشق، معرفت، سیاست، انسانیت، حكومت، عدالت، حكمت، تربیت، عبادت، فصاحت، بلاغت است چه اینكه صدها مسئله مبهم معرفتی دربارة توحید، نبوت، امامت، معاد، انسان شناختی و جهان شناختی و مانند آن را به زیباترین بیان و دل انگیزترین روش طرح و تحلیل كرده است و رمز اصلی وجود این همه زیبایی در نهج البلاغه آن است كه امیرمومنان شاگرد بزرگ قرآن در پرتو تعلیمات پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله)، اول قرآن را خوب فهمید و به آن عمل كرد آنگاه همه معارف وحی در كلمات او به صورت نهج البلاغه تجلی كرده است.

پی نوشتها:

[1] . سید رضی، مقدمه نهج البلاغه ، صفحة 15.
[2] . شیخ محمد عبده، مقدمه شرح نهج البلاغه، صفحة 10، نشر المكتب الاعلام الاسلامی قم، سال 1375 ش.
[3] . علامه حسن َزاده آملی، انسان كامل از دیدگاه نهج البلاغه، صفحة 5، نشر قیام قم، سال 1372 ش.
[4] . ابن َابی َ الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 1، صفحة 24. نشر مكتبة آیة الله مرعشی، قم 1404 ق.