پرهیز از مناسبت زدگی در ادبیات

ابوالقاسم حسینجانی، شاعر و قرآن پژوه با بیان اینكه دچار مناسبت زدگی هستیم، اظهار كرد: دعا به آن نوعی كه باید در زندگی اثرگذار باشد، وجود ندارد. به سراغ برخی هیئت ها كه می رویم می بینیم تنها به ظاهر دعا توجه می شود و هیچ عمقی از این رجوع به دعا وجود ندارد. وقتی به سراغ دعای ابوحمزه و دعای سحر و ... می رویم متوجه نمی شویم چه می گوییم و چه می گویند. این دعا نیست. بلكه تنها یك ادعا است.

وی ادامه داد: نكته دیگری كه باید به آن توجه داشته باشیم این است كه زبان و ادبیاتی كه ما داریم، مناسبت زده است و شاعر عمیقی كه بخواهد تحول ایجاد كند و محرومیتی را از بین ببرد و مشكلی را حل كند، نداریم و یا آنقدر كم داریم كه اصلا به چشم نمی آید. به این دلیل این گونه است كه اهالی ادبیات خودشان محروم اند و نمی توانند محرومیت را از بین ببرند.

حسینجانی تصریح كرد: محرومیت هم محرومیت بودن است. ما در بودنمان كه شامل بودن اقتصادی و معیشتی می شود، مشكل داریم و وقتی نیازهای اساسی مان برآورده نشود، نمی توانیم از بودن به شدن برسیم. این دعا را بارها شنیده اید كه پیغمبر اكرم (ص) در ماه رمضان تاكید كرده اند كه پس از نمازهای واجب بگوییم «اَللّهُمَّ اَغْنِ كُلَّ فَقیرٍ اَللّهُمَّ اَشْبِعْ كُلَّ جایِعٍ اَللّهُمَّ اكْسُ كُلَّ عُرْیانٍ»؛ به این معنا كه خدایا دارا كن هر نداری را، خدایا سیر كن هر گرسنه ای را، خدایا بپوشان هر برهنه را و می بینید كه پیغمبر هم به این گونه نیازهای انسان توجه داشته است. ادبیات كشورمان باید به این سمت حركت كند.

این محقق و قرآن پژوه با تاكید بر اینكه شاعر امروز كسی است كه بتواند با مردم دوست شود، عنوان كرد: دین را در یك كلمه محرومیت زدایی ترجمه می كنم. اگر كسی نتواند با خلق خدا در ارتباط تنگاتنگ باشد، نمی تواند دین داشته باشد. به عنوان یك نمونه، سوره ماعون را مثال می زنم. خداوند در این سوره می فرماید كسی می تواند دین را انكار كند، كه یتیمی را از خود دور كند. ما باید در عمق مسائل و جهان بینی دینی برویم. نمازی كه نتواند شخص را به نیاز مردم برساند نماز نیست.

نویسنده كتاب «محراب، چشمه آرامش» همچنین گفت: اگر تفكر درستی نداشته باشیم نمی توانیم تذكر خوبی داشته باشیم. ما از خودمان و منابعمان باید شروع كنیم و بعد بر روی اشعار بحث و نقد و بررسی كنیم. شعرهای ما از نقد و بررسی دور است و مجالس آزاد كم داریم. ما دچار مونولوگ هستیم و دیالوگ نداریم. باید این دغدغه را پیدا كنیم و بعد ببینیم كه واقعا با قرآن چه می كنیم. آیا قرآن برای روخوانی و حفظ كردن است. پیغمبر اكرم (ص) فرمودند در ماه رمضان اگر كسی یك آیه قرآن را بخواند، انگار ختم قرآن را خوانده است و در واقع پیغمبر با چنین سخنی می خواستند این پیام را منتقل كنند كه به جای این رفتن دنبال عدد و آمار و ارقام، بهتر است یك آیه بخوانیم، اما بر روی آن تمركز كنیم.