بازخوانی خاطرات انقلاب

در آستانه سالگرد قیام 15 خرداد که شروع نهضت بیداری و انقلابی مردم ایران، مطالعه چند کتاب درباره خاطرات انقلابیون و مبارزان آن زمان خواندنی است. خاطراتی که بخشی از تاریخ مستند انقلاب ایران به شمار می آید. از روزهای پر اضطراب و هیجان انگیز مبارزه تا سلول مخوف زندان های رژیم طاغوت. هر برگ این کتاب ها سندی است از آزادیخواهی و غیرت مردان و زنان ایرانی. معرفی این کتاب ها برای علاقه مندان تاریخ انقلاب اسلامی قدم کوچکی است در تداوم آرمان ها و زنده نگهداشتن یاد ایام.

خاطرات عزت  شاهی

این كتاب كه محسن كاظمی آن را به نگارش درآورده، اثر برتر رشته خاطرات در بیست و ششمین دوره كتاب سال جمهوری اسلامی ایران و اثر برگزیده در جشنواره آثار با موضوع امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی در سال 1385 شناخته شده است.

مخاطبان این كتاب با مرور خاطرات صریح و جذاب عزت شاهی، با یكی از شاخصترین چهره های مبارز و معتقدی آشنا میشوند كه در جریان رویارویی قهرآمیزش با رژیم شاه، همه شداید و مشكلات را به جان خرید اما از پا ننشت و حتی مهلكترین ضربه های ساواك و شكنجه های روحی و جسمی طاقت فرسای دوران بازجویی و زندان هم نتوانست خللی در اراده و عزم آهنین او ایجاد كند.

اما باید اذعان كرد كه آشنایی با شخصی چون عزت شاهی، ویژگی اصلی این كتاب به شمار نمی آید بلكه عمده ترین مشخصه و اهمیت آن در به دست دادن تصویری عینی از ماهیت انقلاب و نظام اسلامی است كه موجب میشود مخاطبان كتاب را با شوق و علاقه زیادی دنبال كنند.

نامی كه ماند

تحقیق در زمینه زندگی و مبارزات شهدای انقلاب اسلامی كه توسط عوامل رژیم پهلوی به شهادت رسیده و بی آن كه شاهد به بار نشستن نهال مبارزات خود و سایر همرزمانشان باشند، در خاك خفتند، از جمله مهمترین زمینه های پژوهشی مغفول مانده است كه جواد كاموربخشایش با انتشار كتاب «نامی كه ماند» نخستین قدمها را در این زمینه برداشته است.

وی با انجام پژوهشهای گسترده درباره شهید كاظم ذوالانوار، شرح جامعی از زندگی و مبارزات او فراهم آورده است. او اولین فردی است كه نامش در بنیاد شهید شیراز ثبت شده است. به نظر میرسد این كتاب میتواند و باید گشایشگر فعالیتهای گسترده تر سایر پژوهشگران در این زمینه باشد و امید میرود كه هرچه سریعتر شاهد تشكیل و آغاز فعالیت تیمهای پژوهشی زبده برای تحقیق در زندگی و مبارزات دلیرانه شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی باشیم.

پاسیاد پسر خاك

این كتاب كه سیری كامل در زندگی و مبارزات مرحوم علی اكبر ابوترابی فرد مبتنی بر اخبار و اطلاعاتی نویافته است را محمد قبادی تالیف كرده. این اثر كه از همان بدو انتشار با استقبال وسیع مخاطبان و منتقدان حرفه ای حوزه ادبیات و تاریخ مواجه شد، در دو فصل كلی تدوین شده است كه در فصل اول اطلاعات اولیه ای همچون پیشینه خانوادگی، تولد، تحصیل و فعالیت سیاسی و آشنایی مرحوم ابوترابی فرد با شهید سیدعلی اندرزگو مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل دوم كتاب به شرح فعالیتهای سیدعلی اكبر ابوترابی در كمیته استقبال از امام خمینی (ره) و دوران دفاع مقدس و احوال وی از دوران اسارت در زندانهای ارتش متجاوز حزب بعث عراق اختصاص دارد و حاوی اطلاعات بسیار مهم و تازه ای است كه شاید برای بسیاری از دوستداران و نزدیكان مرحوم ابوترابی نیز تازگی داشته باشد.این كتاب اثر برگزیده اولین دوره جشنواره ادبی شهید آوینی در سال 1391 و اثر تقدیری بخش جنبی در بیست و هشتمین دوره جایزه كتاب سال جمهوری اسلامی ایران شناخته شد.

خاطرات زندان

سید سعید غیاثیان در كتاب «خاطرات زندان» مروری داشته بر خاطرات 28 نفر از انقلابیون محبوس شده در زندانهای مخوف رژیم پهلوی. این كتاب، گویاترین سندی است كه با مطالعه آن روشن میشود در میان سیاهه انبوه اسامی مستبدان تاریخ چگونه میتوان از محمدرضا پهلوی به عنوان سردمدار آنها و موجد روش جدیدی از شكنجه و كشتار نام برد.

مولف در این كتاب به بازخوانی بخشهایی از خاطرات تعداد 28 نفر از زندانیان سیاسی پیش از انقلاب میپردازد كه آنها را از میان حجم انبوهی از خاطرات مستند موجود در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی برگزیده است. او این گزینش را به نحوی انجام داده كه مخاطبان با مطالعه این اثر با شمای كلی وضعیت زندانهای رژیم پهلوی و سیر رویدادهایی كه هر زندانی از دستگیری تا بازجویی و شكنجه و ... سپری میكرد، آشنا شوند.

خاطرات علی امینی

كوشش یعقوب توكلی در زمینه گردآوری و انتشار خاطرات علی امینی، اقدامی بنیادین در راستای به دست دادن متنی بی واسطه و دست اول از یكی از مهره های سیاسی اثرگذار عصر پهلوی است. كتاب «خاطرات علی امینی» علاوه بر استفاده مخاطبان عام میتواند به عنوان یكی از منابع پژوهشی ارزشمند مورد استفاده محققان قرار بگیرد.

از آنجا كه امینی در سرتاسر خاطراتش كه آنها را كمی پیش از مرگ برای روزنامه كیهان لندن به نگارش درآورده است طوری از خودش حرف میزند كه گویی هرگز اشتباهی مرتكب نشده و خطایی نكرده است؛ ضرورت بازخوانی نقادانه این خاطرات دوچندان میشود.