تبیان، دستیار زندگی
اگر از آن قشر جوانانی که همه چیز برای ازدواجشان فراهم است؛ اما باز هم تن به این اتفاق مهم زندگی نمی دهند، بگذریم، شواهد نشان می دهد بخش زیادی از جوانان تمایل به ازدواج دارند؛ اما شرایط آن فراهم نیست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ازدواج پردردسر نسیه ای!

اگر از آن قشر جوانانی که همه چیز برای ازدواجشان فراهم است؛ اما باز هم تن به این اتفاق مهم زندگی نمی دهند، بگذریم، شواهد نشان می دهد بخش زیادی از جوانان تمایل به ازدواج دارند؛ اما شرایط آن فراهم نیست.

فرآوری: ه-هدایتی-بخش اجتماعی تبیان
ازدواج

در میان این شرایط هم چه عاملی مهم تر از شغل و درآمد می توان متصور شد تا جوان برای خودش احساس شخصیت مستقل کند و در خود توان تأمین نیازهای یک زندگی برای یک نفر دیگر را ببیند. از دهه هفتاد که وام ازدواج ٥٠٠ هزار تومان بنا نهاده شد تا امروز که قول وام ١٠ میلیونی روی هوا به چند میلیون جوان چشم انتظار داده شده، چند نسل همه امیدشان همین رقم ناچیز بود تا بزرگ ترین اتفاق زندگی شان را با آن رقم بزنند؛ اما آیا این وام در این سال ها توانسته همین نقش ناچیز خود را هم ایفا کند؟

واقعیت این است که آماری از تعداد کل وام های ازدواج در این سال ها و رقم جزئی و کلی آن وجود ندارد و آن قدر متولیان و بخش های مرتبط با آن زیاد و متفاوت هستند که خودشان هم یک آمار واحد در دست ندارند. وقتی از آمارها پیرامون وام ازدواج بپرسید، شما را به بانک ها و بانک مرکزی و سازمان های پولی و بانکی و ثبت اسناد و... حواله می دهند و در نهایت آمار دقیقی هم دست کسی را نمی گیرد.

ناصر صبحی، مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان، دراین باره موضوع تعیین رقمی به عنوان وام ازدواج برای جوانان را چالشی برای دولت ها در همه دوره ها عنوان کرد و گفت: در این مورد آخر یعنی مصوبه مجلس نهم برای پرداخت وام ١٠ میلیون تومانی ازدواج، هیچ پشتوانه مالی برای آن پیش بینی نشده است. سه برابرکردن وام ازدواج از سه به ١٠ میلیون تومان اقدام خوبی است و می تواند امید زیادی را برای جوانان به وجود بیاورد؛ اما اگر دولت توان و امکان پرداخت آن را نداشته باشد، به عکس ناامیدی و بی اعتمادی جوانان را به همراه خواهد داشت.

وی معتقد است چه در این دوره و دولت یازدهم و چه در دوره ها و دولت های قبل درباره پرداخت وام ازدواج به جوانان و مسائل پولی و حمایتی و پشتوانه های آن کار کارشناسی لازم صورت نگرفته است. او می گوید، در این سال ها وام های ازدواج و متقاضیان آنها همواره در تکاپو و رفت و آمد بین بانک ها و مؤسسات مالی و دولتی بوده اند و حتی در همین پروسه طولانی، از گرفتن وام ازدواج پشیمان شده اند.

این مقام مسئول می گوید همه برای جوانان نیت خیر دارند؛ اما این نیت خیر به تنهایی جواب گو نیست و باید به این فکر کرد که مرجع و منبع قول هایی که به مردم می دهیم، کجاست. بی برنامگی و نبود مدیریت امور مربوط به جوانان و نیازهای آنها در این سال ها مشکلات این حوزه را دوچندان و شرایط را سخت تر کرده است.

9ماه دوندگی برای وام ۳ میلیونی

احسان تیموری که البته ۳ ماه بعد از مراسم ازدواجش برای دریافت وام ازدواج اقدام کرده است حالا پس از گذشت حدود ۹ماه موفق شده وام ازدواجش را دریافت کند، می گوید اوایل پاییز سال گذشته در سامانه ثبت نام کردم و بانک عامل و حتی شعبه مورد نظرم را انتخاب کردم، اما متاسفانه سامانه شعبه دیگری در نزدیکی محل سکونتمان برای تشکیل پرونده اعلام کرد. با این که در سامانه تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و در قسمت شرایط ضامن تاکید شده است اگر وام گیرنده کارمند رسمی یا پیمانی دولت یا نهادها و موسسات عمومی باشد می تواند با ارائه گواهی کسر از حقوق وام خود را دریافت کند و نیازی به معرفی ضامن ندارد اما رئیس شعبه از من که کارمند پیمانی دولت هستم، ضامن کارمند رسمی دولت درخواست کرد و وقتی نتوانستم ضامن را معرفی کنم دوباره در سامانه ثبت نام کردم تا شاید با انتخاب بانک عاملی دیگر مشکلم حل شود. این بار یکی از شعب بانک تجارت را که یکی از اقوام به عنوان کسبه معتمد در آن شعبه حساب داشت، انتخاب کردم اما بازهم سامانه دریافت وام، شعبه ای در نزدیکی محل سکونتم را معرفی کرد و بازهم مسئول شعبه با سنگ اندازی، مانع پرداخت وام شد. این بار بهانه این بودکه باید کاسب معتمد حساب بانکی اش در شعبه ما باشد و بس. اما من که در انتخاب شعبه نقشی نداشتم در اواخر آبان ماه دوباره در سامانه ثبت نام کردم و این بار بانک کشاورزی را انتخاب کردم؛ اما این بار مجبور شدم برخلاف میل باطنی ام به دروغ آدرس یکی از اقوام را وارد سامانه کنم تا شعبه ای که رئیس اش از طریق واسطه ای با ما آشنایی داشت توسط سامانه برایم انتخاب شود. با این حال از آبان سال گذشته تا اوایل خرداد ماه در انتظار بودم تا نوبت دریافت وامم فرابرسد.حتی چندین بار نیز با مسئولان بانک کشاورزی مکاتبه کردم، اما جوابی که به نامه من داده شد با این مضمون بودکه به علت ۱۰۰درصد شدن نسبت سپرده ها به تسهیلات قرض الحسنه بانک های موجود در سامانه ازدواج، تعداد بانک های فعال در سامانه برای پرداخت کاهش یافته و به دلیل کثرت متقاضیان ثبت نامی، اعطای تسهیلات با تاخیر صورت خواهد گرفت. با تمام این اوصاف بالاخره قرعه به نامم افتاد و از آن جا که رئیس شعبه آشنا بود ظرف مدت یک هفته پول به حسابم واریز شد.

ایرادهای بنی اسرائیلی...

یکی از آسیب های مهم نظام بانکی کشور در پرداخت وام، درخواست های عجیب برخی مسئولان بانکی به عنوان شرط پرداخت وام است.

شرایطی که دولت امکان استخدام و جذب در دستگاه های دولتی و حتی خصوصی را بسته یا محدود کرده، شرایط برای کارهای اقتصادی کوچک و کارآفرینی در جامعه بسیار سخت است و محرومیت و فقر هم بیداد می کند، چطور می توان به یک جوان امید داد که با این وام می تواند یک زندگی را بسازد

مهدیه که پس از تکمیل مدارک، هفته های متوالی را در انتظار دریافت وام از یکی از بانک های کشور سپری کرده در این باره می گوید: قاعدتا می باید وقتی که همه چیز آماده است و مدارک مورد درخواست با کمبودی مواجه نیست، نسبت به پرداخت وام اقدام شود اما وقتی با بهانه های عجیبی مثل تمام شدن موجودی یا اعتبار و همچنین دلایلی مثل دستور توقف پرداخت روبرو می شویم، برای من که از اصل ماجرا سر در نمی آورم شگفت انگیز است که اگر همان روز اول به قول معروف یک شیرینی حسابی به برخی ها می دادم شاید مشکل خیلی زودتر از آنچه تصور می کردم حل می شد.
وی خاطر نشان می کند: حتی بعضا برخی متصدی ها پس از اطلاع از شغل پدر عروس یا داماد متناسب با آن شغل، درخواست های عجیبی مطرح می کنند. مهدیه ادامه می دهد: مثلا همسر یکی از دوستانم که در کار تهیه قاب عکس بود مجبور شد یک قاب عکس بسیار زیبا برای مسئول دایره پرداخت بانک تهیه کند تا بتواند به سرعت وام مورد نظر را دریافت کند.
با این حال نباید فراموش کرد، خواندن روایت دریافت وام های ازدواج از کوشش هایی حکایت دارد که به طرق مختلف در راستای کم کردن از مشکلات مالی زوج ها در آستانه تشکیل خانواده صورت می گیرد. اعلام بانک قرض الحسنه "مهر" مبنی بر پرداخت وام ازدواج از دیگر تلاش هایی است که در دستور کار قرار گرفته است.بنابر اعلام مسئولان این بانک از هم اکنون سپرده گذاری ها از سوی متقاضیان آغاز شده و تا بهمن ماه و احتمالا در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی نخستین مرحله پرداخت وام با محوریت زوج های جوان آغاز خواهد شد.نکته قابل توجه در پرداخت احتمالی اینگونه وام ها آن است که در صورت موافقت بانک مرکزی سقف وام ازدواج بانک قرض الحسنه مهر ممکن است تا ۱۰ میلیون تومان هم افزایش پیدا کند که البته این امر منوط به جذب هرچه بیشتر سپرده های مردمی است.

ازدواج نکردن بخاطر شرایط مالی

اقلیما جامعه شناس می گوید :در اسلام مهم ترین مسئله برای شروع یک زندگی از سوی مرد، امکان تأمین شرایط زندگی یک نفر غیر از خودش است اما درحال حاضر جوانان ما شرایط مالی ندارند تا بتوانند برای ازدواج اقدام کنند و این شرایط مالی قطعا با یک وام چندمیلیونی نسیه تأمین نمی شود. مسئله، دادن وام نیست چراکه جوانان بیشتر از وام به کار نیاز دارند. باید از مسئولان پرسید بعد از وام چندمیلیونی که به جوانان دادید تا ازدواج کنند، از فردای روز عروسی چطور بدون کار و شغل هزینه های خود را تأمین کنند؟ قدیمی ها که زندگی بدون توقع داشتند و اغلب کشاورز بودند معتقد بودند خدا روزی رسان است و برکت می دهد اما این در مورد آن جامعه مصداق داشت نه جامعه امروزی که همه کارگر و کارمند هستند و حقوقی ثابت دریافت می کنند.

اقلیما به تعداد بالای طلاق در سال های گذشته اشاره کرد و گفت: ٨٠ درصد ازدواج ها زیر ٢٨سالگی و ٤٠ درصد آنها زیر ٢٤ سالگی رخ می دهند و این زنگ خطری برای ماست که بدانیم دوران ازدواج هایی که با اصرار بزرگ ترها اتفاق می افتد، چقدر کوتاه است! به همین دلیل ما همواره توصیه می کنیم که بهتر است چنین ازدواج هایی با این شرایط رخ ندهد تا به طلاق هایی از این دست منجر نشود. او می گوید وظیفه دولت ها همواره ایجاد کار و نه دادن وام بوده اما در این سال ها عکس این اقدام صورت گرفته و حالا نتایج آن در زندگی جوانان ما هویدا شده است و می افزاید: در شرایطی که دولت امکان استخدام و جذب در دستگاه های دولتی و حتی خصوصی را بسته یا محدود کرده، شرایط برای کارهای اقتصادی کوچک و کارآفرینی در جامعه بسیار سخت است و محرومیت و فقر هم بیداد می کند، چطور می توان به یک جوان امید داد که با این وام می تواند یک زندگی را بسازد. به همین دلیل کاملا مشخص است که این حرف ها نوعی سیاسی کاری و فرارکردن پشت حرف های قشنگ است اما مسئولان باید بدانند که مردم به خوبی این شرایط را می فهمند.

اقلیما به شرایط تورم در جامعه و رشد آن، تغییرات قیمتی در بخش های مختلف از جمله در حمل ونقل، خوراک، پوشاک و... اشاره کرد و گفت: در شرایطی که عموم مردم و خانواده ها با حداقل حقوق، حداقل زندگی را دارند، نمی توان به جوانان امیدواری زیادی داد تا به ازدواج فکر کنند. در عین حال اینکه بگوییم جوانان چون دچار انحراف شده و دنبال دوست دختر و دوست پسر هستند، پس ازدواج نمی کنند هم گول زدن خودمان است. اگر خوب توجه کنید متوجه می شوید که جوانان واقعا تمایل به ازدواج دارند. به عنوان نمونه من جوانان تحصیل کرده زیادی را می شناسم که یا بی کار هستند یا با حقوق کمتر از حداقل حقوق اعلامی وزارت کار مجبورند کار کنند، در این شرایط چطور باید پی ازدواج بروند!؟

آمار ازدواج و طلاق، در سال های اخیر پای ثابت آمارهای سیاه و نگران کننده بوده اند و آمار ازدواج که به خودی خود باید آماری خوشحال کننده باشد، با رشد نزولی اش نگرانی ها را بیشتر کرده است. در عین حال موضوع طلاق یکی از مهم ترین مواردی است که همیشه در مورد افزایش آن در کنار سایر آسیب های اجتماعی هشدار داده می شود. در شرایطی که طبق آمار سازمان ثبت احوال، سن متعارف ازدواج دختران و پسران تغییرات قابل توجه داشته و شواهد حاکی از رشد بیش از ١٠درصدی سن ازدواج متعارف مردان و زنان است، این شرایط برای تسهیل در ازدواج نه تنها جواب گو نیست که تا حدود زیادی ناامیدکننده است.



منابع: تعامل / ویستا/ تابناک