چه خبر از وام 10 میلیونی ازدواج؟

در حالی از حدود سال 1388 تاکنون سقف تسهیلات ازدواج در دوره های مختلف با تورم های بالا که تا 40 درصد هم پیش رفته تغییری نکرده و همان سه میلیون تومان به ازای هر زوج باقی مانده است که نمایندگان مجلس در جریان بررسی بودجه 1395 مصوب کردند که سقف وام ازدواج به ازای هر نفر تا 10 میلیون تومان افزایش یابد، در این حالت زوجین در مجموع 20 میلیون تومان تسهیلات دریافت می کند.

گرچه باید افزایش سقف وام ازدواج بعد از سال ها اتفاق افتاده و کاملا منطقی به نظر می رسد، اما از سویی دیگر هنوز راهکار پذیرفته شده ای برای این موضوع ارائه نشده است، چرا که در حال حاضر یکی از معضلات موجود در تامین منابع برای پرداخت وام ازدواج کاهش قابل توجه منابع قرض الحسنه طی سال های گذشته است. به طوری که مروری بر آخرین آمار منتشره بانک مرکزی نشان می دهد رشد منابع اغلب منفی بوده و مانده آن تا پایان دی ماه امسال به حدود 39 هزار میلیارد تومان می رسد.

نظر همتی درباره وام 10 میلیونی ازدواج

این در حالی است که رئیس شورای هماهنگی بانک ها با وجود این که افزایش سقف وام ازدواج را ضروری می داند، اما معتقد است که تبصره موجود برای افزایش وام سه میلیونی به 10 میلیون تومان با توجه به منابع قرض الحسنه بانک ها به عنوان تامین کننده وام ازدواج عملیاتی نیست.

همتی با بیان این که در حال حاضر برای پرداخت همین سقف سه میلیون تومانی وام ازدواج بانک ها با مشکل مواجه اند، گفت: اگر قرار باشد که سقف را به یکباره تا سه برابر افزایش دهیم به طور حتم میزان پرداخت به یک سوم کاهش می یابد، در این حالت نه تنها تبصره موجود توانسته گره ای از زوجین باز کند، بلکه موجب می شود عده ای از این تسهیلات استفاده کرده و عده ای دیگر از آن محروم شوند.

مدیرعامل بانک ملی، با اشاره به این که در شرایطی که منابع کافی برای افزایش سقف وام ازدواج وجود ندارد، اقدام نسبت به آن موجب ایجاد رانت و اختصاص آن به تعداد محدودی خواهد شد، افزود: به نظر می رسد منابع جاری بانک ها برای تامین این افزایش مطرح شده است، اما باید توجه داشت که با تنگنای مالی موجود و هزینه های سنگین بانک ها، تنها راه نفس کشیدن آنها همین منابع جاری است که نباید محل تامین وام ازدواج باشد.

ولی مخالفت نظام بانکی با افزایش وام ازدواج درحالی مطرح شده که بانک ها به کارمندان خود وام های کلان قرض الحسنه می دهند! و جالب اینجاست که بانک مرکزی در توجیه این کار و در پاسخ به نقدهای وارده به آن می گوید تا کنون قانونی نبوده که بانک ها را از پرداخت این تسهیلات منع کند ولی ما (بانک مرکزی) به بانک ها گفتیم از محل قرض الحسنه این وام ها را ندهید.

بانک مرکزی اما این را هم گفته که پرداخت این وام ها خیلی زیاد نیست و حداقل 20 تا 25 درصد منابع قرض الحسنه به پرداخت تسهیلات کلان کارمندان بانک ها اختصاص یافته است.

گفتنی است، طبق گزارش برخی نمایندگان مجلس بانک ها تاکنون بیش از 10 هزار میلیارد تومان در زمینه اعطای تسهیلات قرض الحسنه تخلف داشته اند که باید از طریق افزایش وام ازدواج آن را جبران کنند.

طبق گزارش 14455 مرکز پژوهش های مجلس، وام داده شده به مدیران و کارکنان بانکی، دوره بازپرداختی 15 ساله به بالا دارد و مبلغ آن نیز بیش از 12 میلیون تومان است که در مواردی تا 100 میلیون تومان هم می رسد.

با این وجود، یکی از دلایل اصلی امتناع بانک ها از پرداخت وام 10 میلیونی ازدواج البته کاهش سهم سپرده های قرض الحسنه در نظام بانکی است، طبق گزارش بانک مرکزی در بهمن ماه سال گذشته از مانده حدود 945 هزار میلیارد تومانی سپرده بخش های غیردولتی کمتر از 40 هزار میلیارد تومان به منابع قرض الحسنه اختصاص دارد، بنابراین مانده این منابع فقط حدود 1.1 در 11 ماهه اول سال گذشته رشد داشته است.
ولی به نظر می رسد استدلال مجلسی ها برای تصویب این مصوبه منطقی تر باشد و بهانه ها برای عدم اجرای مصوبه افزایش وام ازدواج را نیز از بین ببرد. چراکه طبق گفته پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به دژپسند معاون سازمان مدیریت مبنی بر نبود منابع در نظام بانکی "مدنظر نمایندگان مجلس، استفاده بانک ها از سپرده های قرض الحسنه جاری در اعطای وام قرض الحسنه"، به ویژه وام قرض الحسنه ازدواج است که این در متن ماده مصوب نیز آمده است.

همچنین غلامرضا مصباحی مقدم درباره محل پرداخت وام 10 میلیونی ازدواج گفته است: طبق آمار بانک مرکزی ، 102 هزار میلیارد تومان منابع قرض الحسنه موجود است که 36 هزار میلیارد تومان آن پس انداز و 62 هزار میلیارد تومان آن نیز جاری است.

ولی بانک مرکزی با پرداخت تسهیلات از محل سپرده های جاری مخالف است و می گوید شاید مردمی که این سپرده ها را در بانک ها افتتاح کرده اند راضی به این کار نباشند. (گفته میرمحمد صادقی در جلسه دیروز خود با خبرنگاران) یا اینکه سپرده های جاری عندالمطالبه هستند یا اینکه بخشی از منابع سپرده های جاری مربوط به یارانه هاست که امروز می آیند و فردا می روند!

طبق آمار بانک مرکزی، بانک ها بیش از 70 هزار میلیارد تومان سپرده قرض الحسنه جاری از مردم با نرخ صفر دریافت کردند که برایشان هیچ هزینه ای نداشته و مشخص نیست که این منابع را صرف چه کارهایی می کنند. شاید این منابع همان منبع وام های بانکی با سودهای نجومی باشد!
رضا امیری جوانی 28 ساله و مجرد است که با دلی پر از مشکلات اقتصادی و بیکاری گله می کند و می گوید: بانک ها تا دلتان بخواهد پول دارند و حاصل آنهم اختلاس هایی است که هر چند وقت یکبار خبر آن منتشر می شود.
وی می گوید: در نظام بانکی به هر کسی که دوست دارند وام می دهند آنهم با ارقام بالا و سود پایین! در حقیقت پارتی بازی حرف اول را برای گرفتن وام از بانک ها می زند.

امیری که رانندگی تاکسی را بعنوان شغل انتخاب کرده ادامه می دهد: آنوقت در این شرایط یکبار برای جوانان تصمیم مهم گرفته شده ولی بانک ها مانع می شوند و می گویند پول نداریم!

وی تعبیر جالبی از وضعیت فعلی اقتصاد دارد و تهران را به یک شهر جنگ زده تشبیه کرده و می گوید: همه به دنبال گرفتن غنائم خود هستند و به دیگران فکر نمی کنند. نمونه بارز هم مخالفت با وام ازدواج است آنهم به بهانه پول نداشتن!
علی مرادی جوان دیگری است که در بازار آزاد مشغول به کار بوده و تا متوجه موضوع گزارش می شود ناله سر داده و می گوید: بانک ها برای یک میلیون تومان کلی سنگ جلوی پای مردم می اندازند و باید دید برای 10 میلیون تومان چه کاری قرار است انجام دهند.
وی از سخت گیری بانک ها برای ضامن در قبال پرداخت تسهیلات گله کرده و ادامه داد: معمولاً برای دریافت وام بانک می گوید باید ضامن با فلان مشخصات بیاوری، دست آخر هم باز ضامن را قبول نکرده و سنگ جدیدی می اندازد.
زهرا مقدسی جوان دیگری است که به تازگی ازدواج کرده ولی هنوز موفق به دریافت وام ازدواج نشده است، وی می گوید: دریافت وام در بانک ها بدون رابطه خیلی سخت است.
مشابه این اظهارات در بین سایر جوانان و در محافل مختلف بسیار مطرح می شود، باید دید که بعد از ابلاغ قانون بودجه و مصوبه وام 10 میلیونی ازدواج به بانک مرکزی، این بانک چه تدبیری برای اجرای قانون خواهد داشت و آیا تهدید طولانی شدن صف ازدواج را عملی خواهد کرد یا خیر؟!