مقایسه قیمت مسکن در تهران با سایر کشورها

طبق یک ضرب المثل انگلیسی خانه یک مرد، قصرپادشاهی اوست. اما امروزه این قصرها به گروه کوچکی از ثروتمندان جهان تعلق دارد. معضل مسکن فقط به ایران یا انگلیس و فرانسه تعلق ندارد. امروزه در تمام کشورهای دنیا حجم و مساحت خانه ها کوچک تر شده است.

براساس آمار سازمان ملل و سازمان آمار آمریکا، درحال حاضر متوسط مساحت خانه ها در انگلیس ٧٦ متر مربع است که ٤٠ درصد کوچک تر از خانه های آمریکایی است. یا در روسیه متوسط فضای زندگی خانوار به ٥٧ مترمربع، در ژاپن ٩٥ مترمربع و در چین به ٦٠ مترمربع رسیده است. در استرالیا نیز متوسط فضای خانه ٢١٤ مترمربع محاسبه شده است. همچنین براساس تخمین کارشناسان داخلی در ایران نیز متوسط مساحت خانه ها به حدود ٧٠ متر رسیده است.

در این میان علاوه بر کوچک تر شدن مساحت خانه ها (که لزوما از لحاظ اقتصادی بد نیست) توانایی صاحبخانه شدن در سراسر دنیا نیز کاهش یافته است. بحران مسکن در آمریکا علاوه بر آن که تمام جهان را وارد رکود کرد، سبب شد بسیاری از مردم خانه های خود را از دست بدهند. هرچند هم اکنون بهای مسکن در آمریکا تا حدودی بهبود یافته است، اما هنوز به سطح طبیعی نرسیده است.
پس از بحران اقتصادی جهانی و رکود وام دهی در بیشتر کشورهای جهان و از سوی دیگر گران تر شدن تسهیلات دریافت مسکن، صاحبخانه شدن در قرن بیست ویکم رفته رفته به رویایی دوردست تبدیل می شود، مانند داستان کوتاهی که والدین برای فرزندان خود در هزاره سوم تعریف خواهند کرد.

در شهری مانند لندن هزینه های خرید خانه چنان افزایش یافته که برخی ترجیح می دهند در قایق های شناور روی رودخانه تایمز زندگی کنند. در مالزی و سنگاپور نیز مشکل مسکن به پدیده ای مزمن تبدیل شده است. در ایران خانه دار شدن به آسانی گذشته نیست. با سر به فلک کشیدن بهای خانه ها، تنها راه حل موجود اجاره نشینی است که البته این روند هم خالی از مشکل نیست. هزینه مسکن یکی از بارهای مالی اصلی هر خانواری است که بخش بزرگی از درآمد را به خود اختصاص می دهد.

مقایسه تهران و جهان

در این گزارش ، قیمت فروش یك آپارتمان نوساز صد متری در منطقه متوسط نشین و مركزی 18پایتخت و شهر مهم جهان با تهران مقایسه شده است.
قیمت آپارتمان ها به سه شكل، با واحد پول ملی كشورها و بیشتر به دلار و سپس به یورو قیمت گیری و سپس با آخرین قیمت روز ارز به تومان محاسبه و تبدیل شده است.
به علت عدم دسترسی به منابع مستقیم، قیمت گیری به شیوه هایی چون پرسش از افرادی كه خود در این كشورها سكونت داشته یا از طریق رفت و آمد به عرف آن آگاهند، بنگاه های املاك فارسی زبان كه در آن كشورها مستقرند و در نهایت سایت های اعلام قیمت انگلیسی زبان موجود در اینترنت انجام شده است لذا با وجود حداكثر دقتی كه در قیمت گیری ها به كار رفته، تنوع بی شمار در هر آپارتمان و توجه به این واقعیت كه عوامل متعددی در قیمت گذاری هر آپارتمان وجود دارد، احتمال بروز برخی تفاوت های قیمتی را ایجاد می كند.
نكته قابل ذكر دیگر در این اطلاعات كه باید مورد توجه قرار گیرد، تفاوت های اقتصادی موجود میان ایران و دیگر كشورهاست.
به عنوان مثال در تمام قیمت های ذكر شده باید تفاوت و بهای خاص ارز در ایران مورد توجه قرار گیرد. چرا كه اگر قیمت این آپارتمان ها در مقیاس اقتصادی هر كشور بررسی شود، وضعیت متفاوت از مقایسه پیش رو از آب درمی آید. نكته دیگر مقیاس درآمد و قیمت مسكن در هر كشور است.
روشن است به تناسب قیمت مسكن در هر كشور، سطح درآمدها و پرداخت ها به افراد نیز فرق می كند. لذا درآمد یك ایرانی با درآمد یك مصری، ایتالیایی، چینی یا آلمانی متفاوت است و توازن میان درآمد و قیمت مسكن در هر كشور است كه مقایسه كامل را امكانپذیر می سازد.
آنچه روشن است این كه قدرت خرید اكثر ایرانیان با قیمت مسكن استاندارد و معقول متناسب نیست لذا مقایسه همه جانبه قیمت مسكن تهران با سایر كشورهای جهان نیز شاید نیازمند اطلاعاتی از این دست باشد.
در همین راستا  نگاهی به وضع اجاره بهای آپارتمان یک خوابه با مساحت ٥٠ تا ٧٠ متر در کشور و دنیا داریم.

اجاره ماهیانه ٢٨٠ هزار تا ٣ میلیون تومانی در تهران

در ایران روش های اجاره خانه و آپارتمان تفاوت هایی با بقیه نقاط جهان دارد. در ایران علاوه بر روش معمول با پرداخت مبلغی به عنوان رهن کامل خانه، فرد می تواند با پرداخت مبلغی به عنوان ودیعه و پرداخت اجاره بها، برای مدتی معین (اصولا یک سال) خانه را در اختیار خود داشته باشد. نرخ اجاره بها در تهران با توجه به منطقه سکونت، متراژ خانه و میزان امکانات آن (مانند دسترسی به خیابان های اصلی و فرعی، قرار داشتن در مرکز یا حومه شهر، مجهز بودن به آسانسور و پارکینگ و غیره) متفاوت است؛ به عنوان مثال در تهران بهای یک آپارتمان یک خوابه در خیابان نیاوران با ودیعه ٧٥ میلیون تومان و اجاره ماهانه ٣ میلیون تومان است.
آپارتمان یک خوابه ٥٥ متری در منطقه اسلامشهر با مبلغ رهن یک میلیون تومان و اجاره ماهانه ٢٨٠ هزار تومان است. همچنین اجاره بهای یک آپارتمان ٧٠ متری در خیابان جیحون با ودیعه ٤٥ میلیون تومان و اجاره ١٠٠ هزار تومان تخمین زده شده است. در منطقه پونک، بلوار سیمون بولیوار برای اجاره یک خانه ٦١ متری باید ٣٠میلیون تومان ودیعه و ٧٨٠ هزار تومان اجاره بهای ماهانه پرداخت کرد. این درحالی است که به نوشته وب سایت numbeo، هر خانوار ایرانی به طور متوسط ٢٧,٧درصد درآمد ماهانه خود را به عنوان اجاره بها صرف می کند.

صرف ١٨ درصد درآمد خانوار ترکیه برای اجاره بها

یکی از بازارهای داغ مسکن سراسر جهان درحال حاضر ترکیه به حساب می آید. طی سال های اخیر سیاست های جاذب دولت ترکیه برای جذب سرمایه گذاران خرد و کلان با موفقیت روبه رو شده است. در همین راستا، هزینه های ارزان زندگی در کنار خدمات رفاهی سبب شده خارجیان بسیاری از سراسر دنیا ملکی در این کشور بخرند. بازنشستگان کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه و انگلیس تمایل زیادی به خرید خانه در این کشور دارند. البته طی یک سال اخیر بحران اقتصادی، بازار مسکن ترکیه را دچار نوسان کرده است، به طوری که بهای خانه در استانبول، بزرگ ترین شهر این کشور ٢٦ درصد افزوده شده است. از سوی دیگر، اجاره کردن خانه در این کشور هرچند از هند گران تر است، اما از امکانات بیشتری برخوردار است. متوسط اجاره بهای یک آپارتمان یک خوابه در مرکز شهرهای ترکیه ٣٧٠,٥١ دلار و در بقیه نقاط شهری ٢١٦.٢٦ دلار است. در این کشور مردم به طور متوسط ١٨.١ درصد از درآمد خود را به اجاره بها اختصاص می دهند. در این کشورها مدت زمان اجاره نامه اصولا یک سال است و فرد باید اجاره بهای یک ماه را هنگام بستن قرارداد پرداخت کند.

اجاره بها در آمریکا ارزان تر از اروپا

براساس آمار موجود در سال ٢٠١٣ میلادی ٤٠,٠٢ میلیون خانه در این کشور اجاره داده شده است. این درحالی است که بحران مالی اخیر که از بازار مسکن شروع شد هرچند به ضرر بسیاری از مردم بود، اما برای بخش اجاره مثبت بود و سبب رونق گرفتن بازار های اجاره مسکن در این کشور شد. از سوی دیگر با افزایش درآمد مستاجران طی دهه گذشته، بسیاری از خانوارها بخش بزرگی از درآمد خود را به اجاره بها اختصاص دادند. اجاره بهای این خانه ها کمتر از نرخ بازار است، به همین دلیل مردم می توانند داخل شهر در مکان هایی مناسب تر زندگی کنند.
در آمریکا هم مانند انگلیس دولت خانه های مسکونی را با یارانه در اختیار خانوارهای کم درآمد قرار می دهد. اجاره آپارتمان در آمریکا فرآیندی طولانی است و متقاضی برای این کار باید به آژانس های املاک مراجعه کند. در سراسر این کشور اجاره بها متفاوت است. اما به طورکلی اجاره بهای آپارتمان در مرکز شهرهایی مانند نیویورک یا سانفرانسیسکو گران تر از بقیه مناطق است. با وجود این، هنوز هم اجاره بهای آن از بسیاری شهرهای اروپایی کمتر است. در این کشور هم مستأجر باید ودیعه ای را به صاحبخانه ارایه کند و به طور کلی باید اجاره بهای دوماه را در ابتدای قرارداد به صاحبخانه پرداخت کند. به هرحال اجاره بهای یک آپارتمان یک خوابه در مراکز شهری آمریکا به طور متوسط ١١٩٣,٨٤ دلار و در بقیه نقاط شهری ٨٩٥.٨١ دلار تخمین زده شده است، بنابراین جای تعجبی ندارد که خانوارهای آمریکایی ٣٢.٩ درصد درآمد خود را صرف اجاره بها می کنند.

با این حال همه به نكویی می دانیم كه آسمان همه جا یكرنگ است و تلاش و زندگی در كشور چهار فصل و رنگارنگ و زیبای خودمان ایران، با آن فرهنگ گرم و جذاب و گیرایش به صدها قصر و خانه مجلل در تمام دنیا می ارزد.