روزگار خوش مدیری

«دور همی» حاشیه کم نداشته ، خیلی زود متهم به کپی برداری از برنامه هندی « شبهای کمدی با کاپل» شد و بعد پای تقلید از سریال «فرندز» پیش آمد. از آن سو  ضعف های اساسی بویژه در بازی بازیگران و متن های تکراری دیده می شود اما هیچ کدام به اندازه بازگشت مهران مدیری به روزهای اوج مهم نیست.

بخش سینما و تلویزیون تبیان

سال پیش درباره مهران مدیری نوشتیم و گفتیم وزن کارنامه این کمدین محبوب کم کم دارد سبک می شود. برای پی بردن به موقعیت كنونی مهران مدیری لاجرم باید گذری داشته باشیم بر مسیر منتهی به «دور همی». نام مهران مدیری ابتدای سال پیش با فصل اول «در حاشیه» سر زبان ها افتاد. بعد از آن «عطسه» را برای شبكه نمایش خانگی ساخت و در نیمه دوم سال با فصل دوم «در حاشیه» روی آنتن بود. پیش از آن هم ، همان طور كه می دانید ، از تلویزیون به شبكه خانگی كوچ كرده بود و تجربه متفاوتی پشت سر گذاشته بود؛ از «قهوه تلخ» تا «شوخی كردم!» نتیجه ساخته های سال پیش مهران مدیری یك چیز بود: مدیری بدترین سریال هایش را در كارنامه اش ثبت كرد و هیچ نشانی از روزهای اوج نداشت تا جایی كه تصمیم گرفت در فصل دوم «در حاشیه» به عنوان بازیگر جلوی دوربین نباشد و به اصطلاح از خودش خرج نكند.

سریال آن قدر بد و ضعیف بود كه حتی مدیران سیما در پایان سال اعتراف كردند مدیری در ساخت این سریال ناكام بوده. البته نباید فرامتن را نادیده گرفت و از اعتراض برخی پزشكان به سریالش براحتی عبور كرد. این حواشی مدیری را دلسرد كرد و بوضوح می شد فهمید سریال را فقط برای انجام تعهد پیشین ساخته. سریال شبكه خانگی اش(عطسه) هم از وزارت ارشاد درجه كیفی جیم یعنی پایین ترین رتبه كیفی را گرفت تا هواداران این كمدین محبوب بشدت شوكه شوند. همه این اتفاقات در حالی رخ می داد كه تلویزیون برایش فرش قرمز پهن كرده بود و خودش انرژی فراوانی داشت. با این حال وقتی خبر آمد او قرار است در «دور همی» حضور داشته باشد ، كمتر كسی به موقعیتش امید داشت.

چرا مدیری در «دور همی» موفق است؟

نخستین دلیل موفقیت مدیری در «در دورهمی» انرژی بالای اوست. او اصلا جزو كمدین های پرانرژی تلویزیون ماست. چه وقتی پشت دوربین می ایستد ، چه وقتی به عنوان بازیگر جلوی دوربین است و چه زمانی كه اجرا می كند. اصلا همین شادابی است كه او را محبوب كرده و بیننده می داند وقتی مهران مدیری را می بیند از او حس خوب دریافت می كند. خود مهران مدیری هم به این نكته واقف است؛ می داند چطور محبوبیتی را كه ذره دره بدست آورده خرج كند. می داند اگر كمی كم بگذارد ، بیننده اش از او دلخور می شود و به مرور پسش می زند. در ذهن خودتان طنازی های مدیری را مرور كنید تا پی به یكی از اركان اصلی موفقیت این كمدین ببرید.   
كاملا طبیعی است كه مهران مدیری در هر كاری به تناسب آن از انرژی اش خرج كند. گاهی فضا و جنس كار هنرمند را بیشتر سر ذوق می آورد؛ كما این كه در «مرد هزار چهره» می بینیم مدیری بشدت قبراق و سر حال است و با انرژی تمام جلوی دوربین می آید. معنای این حرف این نیست كه او در جاهای دیگر بی حال بوده باشد؛ مثلا در «ببخشید شما» ، «ساعت خوش» ، «پاورچین» ، «قهوه تلخ» و ... نشانه های انرژی مدیری هویدا است. با این حال نخستین نشانه های بی رمقی مدیری از «ویلای من» پدیدار شد، در اختتامیه جشنواره سی و دوم فجر عینیت یافت و در فصل دوم «در حاشیه» و «عطسه» به اوج رسید. مهران مدیری در «دور همی» شاداب است و با طراوت. مشخص است كه می خواهد یك بار دیگر خودش و توانایی اش در طنازی را اثبات كند. برای همین از خوشمزگی چیزی كم نمی گذارد و هرگز كم فروشی نمی كند. طبیعی است كه این همه انرژی مثبت بر دل بیننده می نشیند.

دلیل دیگر را باید در رجوع به شیوه سابقش جست و جو کرد. یکی از مهمترین دلایل جذابیت کمدی های مهران مدیری ، ارتباط مستقیمش با مردم بود. چه زمان برنامه هایی مثل «جنگ 77»، «ببخشید شما» یا «پلاک14» که این ارتباط به صورت پلاتوگویی انجام می شد و چه زمانی مثل «پاورچین» و «قهوه تلخ» و ... که سعی می کرد حتی با آمدن جلوی دوربین و بالا انداختن ابرو این ارتباط را حفظ کند. مدیری در «عطسه» و «درحاشیه» عملا از این عنصر مهم فاصله گرفت و همین مسئله باعث شد آنطور که باید مورد توجه قرار نگیرد.

مدیری انگار حالا بعد از تجربه های ناخوشایند اخیر خودش متوجه شده که مردم از او چه می خواهند و باید با چه روشی با آنها مواجه شود. مهران مدیری بعد از این همه سال، این دفعه ارتباطش را به صورت کاملا مستقیم با مردم حفظ کرد. این بار مخاطبان برنامه، صرفا بینندگان توی منزل نبودند. او باید در فضایی مشابه تئاتر، مقابل مردم قرار می گرفت و پلاتو می گفت؛ کاری شبیه استندآپ کمدی های خندوانه.

پلاتوهای مدیری چیزی فراتر از اتفاقات رایج شبکه های اجتماعی نیست. درواقع مدیری همان حرفهایی را می زند که بارها و بارها در جوک ها و پیامکهای مختلف تلگرامی شنیده ایم و همه شان را از حفظیم اما طوری آنها را تعریف می کند و برایشان تصویرهای جذاب ارائه می کند که یادمان می رود قبلا آنها را شنیده ایم یا خیلی وقتها با هرکدامشان مواجه شده ایم.

مهران مدیری سال 74 با برنامه «ببخشید شما» برای اولین بار مصاحبه تلویزیونی را تجربه کرد. آن زمان با صاحبان مشاغل مختلف راجع به ویژگی های کار و زندگی شان گپ می زد. همان موقع جنس سوالاتی که مدیری در برنامه ها از مهمان ها می پرسید کاملا با آنچه تا آن زمان دیده و شنیده بودیم فرق داشت. سوالاتی می پرسید که شاید هیچ مجری توی برنامه های تلویزیونی از مهمان نمی پرسید. از همان موقع می شد حدس زد که مدیری اگر روزی مقابل ستاره های سینمایی یا ورزشی و ... قرار بگیرد هم مصاحبه گر موفقی است. بیشتر مهمانهایی که از اولین قسمت «دورهمی» در برنامه حاضر شدند و مقابل مدیری قرار گرفتند تا به حال بارها در برنامه های مختلف حضور پیدا کرده بودند اما هیچ وقت مجبور به پاسخ دادن به سوالاتی نظیر اینها نشده بودند. مدیری از علی پروین، شبنم مقدمی، سروش صحت، علی زند وکیلی، امیریل ارجمند، رضا یزدانی و ... سوالاتی پرسید که هیچ ربطی به کار یا تجربه فعالیت شان نداشت. او روی سوالات شخصی و عجیب دست گذاشت. شیوه پرسش و پاسخی که رامبد جوان در «خندوانه» تا حدی توانسته بود به نام خودش ثبت کند اما الان مهران مدیری حتی چارچوبهای مصاحبه های نرم و متفاوت رامبد جوان را هم عوض کرد.

مهمترین اتفاقی که در برنامه «دورهمی» با واکنش های فراوانی از سوی مخاطبان و کاربران شبکه های اجتماعی روبه رو شد و به نوعی برگ برنده اصلی برنامه بود، همان موقعیت های عجیبی بود که مدیری اصرار داشت مهمانانش را در آن قرار دهد. هیچ کس تا قبل از این فکر نمی کرد مجری برنامه یک ریش تراش دستش بگیرد و مو و ریش این و آن را به خاطر اینکه به سوالاتش جواب نمی دهند، خیلی راحت از ته بتراشد.

مهران مدیری در سال های اخیر نوسان زیادی داشته و مسیرش رو به نزول بوده؛ با هوشی كرد كه از فرصت «دور همی» برای عرض اندام و بازگشت به روزهای اوج بهره برده. حالا كار برای او سخت تر است ؛ شاید طعم شكست های اخیر او را در مسیر واقعی نگه دارد.