مراحل شفاعت ‏

انسان از هنگام قبض روح، مراحل گوناگونى همچون: سكرات مرگ، عالم برزخ، گذرگاه هاى روز قیامت و حسابرسى اعمال را در پیش دارد.

شفاعت اولیاى الهى براى انسان گنه كار، داراى مراحل و مراتبى است.

این شفاعت، بر اساس رابطه معنوى میان شخص با اولیاى الهى است.

هر اندازه این رابطه بیشتر و قوى تر باشد، تأثیر آن نیز بیشتر خواهد بود.

بر این اساس گستره شمول شفاعت در حق گنه كاران متفاوت است.[1] ممكن است هنگام مرگ، باعث نجات از سختى سكرات مرگ باشد و یا كسانى در برزخ مورد شفاعت قرار گیرند.[2] برخى نیز بعد از طى مراحل گوناگون پس از مرگ و چشیدن سختى ها و وحشت برزخ و موقف  هاى قیامت، مورد مغفرت خداوند قرار گیرند و از دوزخى شدن نجات یابند.

همچنین برخى دیگر پس از ورود در جهنم و چشیدن عذاب، قابلیت مغفرت و بخشش الهى را پیدا كنند و آن گاه با شفاعت از آتش دوزخ نجات یابند.[3] امام صادق علیه السلام مى فرماید: «اى شیعیان! به اتكاى شفاعت ما گناه نكنید.

به خدا سوگند! شفاعت ما به مرتكب زنا نمى رسد؛ مگر پس از آنكه عذاب دردناك الهى و هول و ترس جنهم را بچشد».[4] و نیز: «كسانى كه [به واسطه گناهانشان ] حد و كیفر الهى بر آنان لازم آمده، مسلمان فاسق اند و در جهنم همیشگى و ابدى نیستند؛ بلكه روزى از جهنم [به شفاعت ] خارج مى شوند و شفاعت جایزه و پاداشى براى آنان است [به سبب ایمان و آن مقدار از عمل صالح كه انجام داده اند]»[5].

امام باقر علیه السلام مى فرماید: «گروهى از مردم در آتش مى سوزند و خوب كه گداخته شدند، شفاعت به سراغشان مى آید».[6] در حقیقت گنه كارانى كه ایمان به خدا و پیوند معنوى با اولیاى الهى را حفظ كرده اند، در برزخ، یا گذرگاه هاى قیامت و یا در دوزخ، تا حدى به مجازات اعمال خود مى رسند و همین كیفرها، مقدمه اى بر پالایش از عوارض گناه آنان شده و قابلیت مغفرت و بخشش الهى از طریق شفاعت را پیدا مى كنند.

............................................

[1] . ر. ك: تجسم عمل و شفاعت، ص 115

[2] . بحارالانوار، ج 27، ص 158، ح 3.

[3] . روایات اهل سنت: صحیح مسلم، ج 1، ص 117.

[4] . كافى، ج 5، ص 476، ح 9؛ من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 31، ح 70.

[5] . بحار الانوار، ج 8، ص 40، ح 22 و 23.

[6] . میزان الحكمه، ج 1، ص 475، ح 2940.