آخرین عملیات هجومی ایران

عملیات والفجر10 در 23 اسفند 1366 (یک هفته به پایان سال)، به منزله عملیات اصلی سالانه ی جمهوری اسلامی ایران در ارتفاعات و زمین های غرب دریاچه ی دربندیخان موسوم به دشت زور انجام شد.

این در حالی بود که ارتش عراق می پنداشت ایران همچنان در جبهه های جنوب عملیات خواهد کرد و بر این اساس برنامه ریزی کرده بود. سرعت اجرای عملیات، دست رسی سریع یگان ها به اهداف، غافل گیری دشمن و عقب ماندن از اهدافش سبب شد منطقه یی به وسعت 1000 کیلومتر مربع (دشت زور) شامل 3 شهر و بالغ بر 70 روستا ابتدا محاصره و سپس تصرف شود. عراق در واکنش به استقبال مردم کرد منطقه از رزمندگان ایرانی و جبران آنچه در این منطقه از دست داد، شهرها و برخی روستاهای این منطقه از جمله حلبچه را در ابعاد وسیعی بمب باران شیمیایی کرد که به شهادت و مصدومیت حدود 10 هزار تن از مردم این منطقه و تعدادی از رزمندگان انجامید. بازتاب بین المللی گسترده ی فاجعه ی حلبچه علاوه بر محافل دیپلماتیک و رسانه ها، افکار عمومی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داد. آنچه پیش روست به طور فشرده به چگونگی انتخاب منطقه ی حلبچه برای اجرای عملیات، اقدامات قبل از عملیات، شرح عملیات و ویژگی های آن پرداخته است. بررسی آثار سیاسی و نظامی عملیات والفجر10  و بمب باران شیمیایی حلبچه مجال دیگری را می طلبد.

عملیات والفجر 10 که به عنوان آخرین عملیات هجومی ایران از سوی نیروی زمینی سپاه پاسداران با مشارکت قرارگاه رمضان و با حضور نیروهای قرارگاه قدس، فتح و ثامن الائمه به ظرفیت 10 لشکر و 9 تیپ شامل 103 گردان در دشتهای سلیمانیه عراق در ساعت 2 بامداد 23 اسفند 1366 با رمز یا رسول الله(ص) آغاز شد، به علت همزمان شدن با بمبارانهای موشکی و شیمیایی عراق علیه مواضع ایران و نیز وقوع جنایت شیمیایی صدام علیه مردم حلبچه کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
در این عملیات که در 4 مرحله انجام شد، علاوه بر اهداف سیاسی، سه هدف عمده نظامی؛آزادسازی شهرهای حلبچه، خرمال، دوجیله، بیاره و طویله،فراهم سازی مقدمات تصرف سد دربندیخان ،انسداد عقبه اصلی دشمن در استان سلیمانیه مورد نظر بود.
در نتیجه این عملیات بزرگ،آزادسازی منطقه ای به وسعت حدود 1200 کیلومتر مربع شامل شهرهای حلبچه، خرمال، بیاره، طویله و همچنین نوسود از شهرهای ایران،کاهش خط پدافندی خودی ،گشودن جبهه ای جدید برای دشمن و انتقال توان عمده ای از ارتش عراق به جبهه شمالی،به اسارت درآوردن 5440 نفر از نیروهای دشمن، انهدام 270 تانک و نفربر، 60 توپ صحرایی، 20 توپ ضدهوایی، 40 خمپاره انداز، 13 دستگاه مهندسی، 230 خودرو و 750 اسلحه انفرادی و آرپی جی هفت ، اغتنام 90 تانک و نفربر، 100 توپ صحرایی، 20 توپ ضدهوایی، 20 خمپاره انداز، 15 دستگاه مهندسی، 800 خودرو و 6110 اسلحه انفرادی و آرپی جی هفت حاصل شد.
با پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات والفجر ۱۰ و آزادسازی بسیاری از مناطق کردنشین از جمله شهر استراتژیک حلبچه و استقبال مردم شهرها و روستاها از طلیعه سپاهیان نور و آزادی، رژیم بعثی عراق در یک اقدام غیرانسانی، به قصد انتقام گیری از این شکست فاحش و دشمنی با مردم، شهر حلبچه و اطراف آن را هدف بمب های شیمیایی قرارداد.
انعکاس صحنه های دلخراش قربانیان گازهای سمّی حلبچه در سراسر جهان،  باعث تضعیف موقعیت بین المللی رژیم عراق و حامیان وی شد.