چرا رنگ های رنگین کمان ( قوس و قزح) به این ترتیب بخصوص تنظیم گردیده اند؟

ظاهراً نور معمولی سفید رنگ بنظر می آید. ولی باید بدانید که در حقیقت این نور سفید و ساده، مخلوطی از رنگ های مختلف است.

هنگامی که نور آفتاب به لبه اریب یک آئینه، یا لبه یک منشور، یا به سطح یک حباب صابون می تابد، ما رنگ های موجود در یک نور عادی را مشاهده می کنیم.

زیرا در این حالت، نور سفید به طور موج های متفاوتی که ما می توانیم آن ها را ببینیم و شامل رنگ های قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش می باشد، تجزیه می شود.

این طول موج ها، نواری با خطوط موازی که رنگ هر خط رنگی با رنگ خط دیگر تناسب و هم آهنگی دارد ، تشکیل می دهند. به این نوار طیف گفته می شود. در طیف، خط قرمز همیشه در یک طرف و خطوط نیلی و بنفش در طرف دیگر قرار دارند و این از روی طول موج های مختلف پدید می آید.

هنگامی که رنگین کمانی را مشاهده می کنیم ، درست مانند این است که به طیفی نگاه می کنیم . در حقیقت رنگین کمان بطور ساده یک منحنی بزرگ طیف می باشد که در اثر شکستن یا انکسار نور آفتاب پدید آمده است.

وقتی که نور آفتاب از ذرات آب در فضا می گذرد، درست مانند این که وارد منشوری گردیده باشد، شکسته شده و در جهات مختلف منعکس می گردد. بنابراین در این حالت، در داخل قطره آب ما اکنون رنگ های متفاوتی داریم که از یک طرف بطرف دیگر حرکت می کنند.

بعضی از این نورهای رنگی بعداً از طرف دیگر قطره آب در جهات مختلف منعکس می گردند و انعکاس آن ها بستگی به رنگ دارد، و هنگامی که شما به این رنگ ها در یک رنگین کمان نظر می افکنید، این رنگ ها را چنان تنظیم یافته مشاهده می کنید که به ترتیب رنگ قرمز در بالا و رنگ بنفش در پایین رنگین کمان به چشم می خورند.

رنگین کمان فقط در مواقع رگبار یعنی وقتیکه باران می بارد و در همان اثنا خورشید هم می درخشد، در آسمان دیده می شود ولی همیشه در طرف مقابل ناظر قرار دارد . شما باید به نحوی بین خورشید و قطرات آب ایستاده باشید که خورشید در پشت شما قرار گرفته باشد. خورشید، چشمان شما و مرکز قوس رنگین کمان باید تماماً در یک خط مستقیم قرار گرفته باشند.

که نور چگونه حرکت می کند؟
یکی از بزرگترین اسرار جهانی که ما در آن زندگی می کنیم نور است، ما هنوز درست نمی دانیم که نور چیست . آن را فقط می توان به کیفیتی که هست توصیف نمود.
ما می دانیم که نور خود شکلی از نیرو می باشد و مانند سایر اشکال نیرو از قبیل حرارت، امواج رادیو و اشعه مجهول (ایکس)، سرعت، فرکانس و طول امواج، آن را می توان اندازه گرفت. وضع و حرکت آن از جهات دیگری نیز آن را شبیه این اشکال مختلف نیرو نموده است.
ما با سرعت نور آشنا هستیم، نور در هر ثانیه در حدود 186000 میل (هر میل 1609 متر) را طی می کند. بدین معنی که هر شعاع نور در سال 880.000.000.000 میل طی می کند و این فاصله ایست که ستاره شناسان به آن یک « سال نوری » می گویند و عبارت از واحدی است که برای اندازه گیری فواصل فضای خارجی بکار می رود.

برای دریافتن این ملب که نور چیست و چگونه حرکت می کند، فرضیه های زیادی پدید آمد ه است. در قرن هفدهم میلادی « اسحاق نیوتن» اظهار داشت که نور بایستی از ذراتی که تقربیاً شبیه گلوله های بسیار ریز بوده و از منبع نور پرتاب شده اند، ترکیب شده باشد. لیکن این فرضیه ترکیب نور از ذرات، نتوانست کیفیت و چگونگی خصوصیات زیاد نور را شرح دهد.

تقریباً در همان زمان شخص دیگری بنام « کریستین هویجنس» فرضیه موج نور را تکمیل و عرضه نمود. فکر نامبرده این بود که یک ذره نورانی یا روشن درست مانند ریگی که در استخر آبی افتاده و تولید امواج کند، شروع به حرکت متوالی یا مواج می نماید.

بهرحال اینکه نور از امواج یا ذرات بوجود آمده یا نه، موضوعی بود که تقریباً مدت 150 سال مورد بحث و گفتگو بود. تا اینکه بتدریج که بعضی آثار نور معلوم گردید فرضیه ذرات نور هم منتفی شد.
اکنون دانشمندان معتقدند که نور هم مانند ذرات و هم مانند امواج یعنی هر دوی آنها عمل می کند. تجربیات می تواند صحت این عقیده را نشان دهد. بنابراین بسادگی نمی توان جواب کاملی به این پرسش داد که «نور چیست؟»

کانال کودک و نوجوان تبیان