جان فرانسه به "لب" ایران رسید!

ایران نخستین بوسه فرانسوی در دوران پسابرجام را از "ایرباس" دریافت کرد تا به انتظار و هوا و هوس طولانی فرانسوی ها برای تجارت با ایران پایان دهد!

به گزارش تبیان، کشور فرانسه بنا به اذعان مانوئل کارلوس ولس نخست وزیر این کشور، بیشترین ضرر را از تحریم ایران متحمل شده است و همین اعتراف نشان می دهد که آنها برای برقراری روابط اقتصادی سطح بالا با ایران جان به لب شده اند!
سوال مهم اما این است که چرا فرانسه نخستین کشوری است که در پسابرجام اینچنین به ایران نزدیک می شود؛ آن هم در زمینه فروش 118 غول ایرباس به ایران!
برای پاسخ دادن به این سوال باید اندکی به عقب بازگردیم؛ به آخرین روز تابستان امسال که رویترز این خبر غیرمنتظره را منتشر کرد: "دفتر تجاری فرانسوی ها در تهران باز شد." این موضوعی بود که تحلیلگران اقتصادی از آن با عنوان "سهم خواهی فرانسوی ها از بازار ٨٠ میلیونی ایران" یاد کردند.
اقدام فرانسه در شهریور امسال آنقدر شوک آور بود که رئیس اتاق بازرگانی ایران و امارات هم اینچنین از آن یاد کرد: "فرانسه نخستین کشوری است که بعد از برجام در ایران دفتر تأسیس می کند و گشایش این دفتر تجاری در تهران از سوی فرانسوی ها نشان دهنده برداشتن قدم جدی آنها برای کار با ایران است... فرانسه احساس می کند که نسبت به آمریکایی ها و انگلیسی ها نزد ایرانیان خوشامد بیشتری دارد."

رئیس خانه اقتصاد ایران نیز در تحلیل اقدام چهار ماه قبل فرانسه گفت: "هر کشوری برای نفوذ در بازار دیگر کشورها روش خاصی دارد؛ برخی نمایندگی تأسیس می کنند و برخی شعب؛ اما کشورهایی که به بازگشایی دفتر تجاری اقدام می کنند، بازار آن کشور را جدی گرفته اند."
بنابراین باید گفت که فرانسه از ماه ها و سال ها قبل به بازار ایران چشم داشته است و نشانه های این چشم داشتن را می توان در تلاش این کشور برای برقراری هرچه سریعتر روابط دوستانه با ایران در دوران پسابرجام مشاهده کرد.

سورپرایز ایران به فرانسه

با انتشار اخبار گسترده در رسانه های جهان مبنی بر انعقاد قرارداد فروش 118 هواپیمای ایرباس بین ایران و فرانسه، تحلیل های متفاوتی از آن ارائه شد؛ چراکه در میان این هواپیماها، 12 فروند ایرباس پهن پیکر دیده می شود که کاربردی در سفرهای داخلی ایران ندارد و برای سفر به قاره آمریکا و استرالیا مناسب است.
عده ای از تحلیلگران داخلی و خارجی اعتقاد دارند که فرانسه از مدت ها قبل به دنبال "سهم" خود در بازار ایران بوده و امروز این سهم را به سختی به دست آورده است. از نظر این افراد، فرانسه برنده اصلی این رابطه اقتصادی است و این ایران است که با ولخرجی نابجا و خریدهای لوکس دچار خسارت و زیان شده است.
خبرگزاری بلومبرگ آمریکا در تحلیل خود از فروش 12 فروند هواپیمای پهن پیکر  A380 ایرباس های فرانسه به ایران، آن را سورپرایز ایران به فرانسه برای نجات این مدل هواپیمای ایرباس دانسته است که هزینه 5 و نیم میلیارد دلاری را در شرایط سخت اقتصادی فعلی به ایران تحمیل می کند!
دکتر علی خرم استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل هم در این باره اعتقاد دارد: "اکنون ایران در شرایطی است که می تواند برای اولین بار بعد از 37 سال به صورت آزادانه خرید کند و تکنولوژی موردنیاز خود را از کشورهای مختلف وارد نماید و قراردادهای صنعتی ببندد. اما به نظر می رسد در کشور خیلی متوجه این موضوع نیستند و فکر می کنند یک مدت پول های ایران بلوکه شده بود و اکنون باید تا می توانند خرید کنند!"
محمدرضا بیگلری رئیس سابق کمیسیون سرمایه گذاری اتاق ایران و ایتالیا نیز معتقد است که "دولت یازدهم، کشور را با این قرارداد، بدهکار خارجی ها کرد و آنچه در اروپا مشاهده شد صرفا نمایش بی هدفی بود که فقط دلارها را خرج کردیم و چیزی به دست نیاوردیم."

استفاده ایران از یک فرصت طلایی

اما ضرورت نوسازی ناوگان هوایی فرسوده ایران، موضوعی است که موافقان دولت بر آن تاکید دارند و از نظر آنها ایران بهترین استفاده را از فرصت های پسابرجامی کرده است.
محمدرضا باهنر نائب رئیس مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: "شما می دانید که ناوگان هوایی ما فرسوده است و بسیاری از هواپیماهای فعلی زمین گیر هستند و باید این ناوگان نوسازی بشود."
وی در پاسخ به منتقدان اظهار می دارد: "دولت که خودش هواپیما دار نیست! بلکه سازمان هواپیمایی کشوری است که وظیفه نوسازی این ناوگان را برعهده دارد که بخش اعظمی از زیر مجموعه آن نیز ایرلاین های خصوصی هستند که اقدام به خرید هواپیما کرده اند. من الان قصد دفاع از دولت را ندارم اما واقعا باید بگویم که برخی انتقادها وارد نیست، چرا که 100 نفر از بخش خصوصی در این سفر همراه رئیس جمهور بوده اند و شرکت های آنها با شرکت های خارجی قرار داد تجاری امضا کرده اند و ما نمی توانیم به تصمیم آن ها ایرادی وارد کنیم."
در مجموع نمی توان این اقدام دولت را فقط تایید و یا فقط رد کرد و در این باره باید نگاهی همه جانبه داشت. درست است که چنین قراردادی با 25 میلیارد دلار هزینه ای که برای کشور ایران به دنبال دارد، در شرایط سخت اقتصادی جزو اولویت های جامعه ایران نیست اما از آن سو کشور ما باید بتواند ناوگان خسته، کهنه و فرسوده هوایی خود را نوسازی کند تا چنانچه در آینده نزدیک یا دور، تحریم های هوایی به بهانه های واهی دیگر به ایران تحمیل شد، نگران ناوگان هوایی و سفرهای هوایی نباشیم.