تبیان، دستیار زندگی
لارنسیم عنصر مصنوعی است که در جدول تناوبی دارای نشان Lr و عدد اتمی 103 می باشد. لارنسیم عنصر خاکی کمیاب فرا اورانیومی رادیواکتیو و کم عمر است که از کالیفرنیم بدست آمده و هیچ کاربرد مشخصی ندارد. ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لارنسیم

لارنسیم عنصر مصنوعی است که در جدول تناوبی دارای نشان Lr و عدد اتمی 103 می باشد. لارنسیم عنصر خاکی کمیاب فرا اورانیومی رادیواکتیو و کم عمر است که از کالیفرنیم به دست آمده و هیچ کاربرد مشخصی ندارد.

خصوصیات قابل توجه

شکل ظاهری این عنصر ناشناخته است اما احتمالاً سفید نقره ای یا خاکستری و فلزی می باشد. اگر مقدار کافی لارنسیم ساخته می شد خطر تابش اشعه وجود می داشت. اطلاعات کمی درباره خصوصیات شیمیایی این عنصر در دست است ولی تحقیقات ابتدایی درباره تعدادی از اتم ها نشان می دهد این عنصر رفتاری شبیه اکتینیدها دارد.

لارنسیم درجدول تناوبی جزو گروه اکتینیدها بود- هنوز هم اغلب اینگونه است- با اینهمه عنصر 103 برخلاف سایر عناصر خاکی کمیاب یک عنصر D-block می باشد و بنابراین به طور فزاینده در حال جایگزینی سایر عناصر D-block در گروه عناصر واسطه است.

تاریخچه

لارنسیم را Albert Ghiorso, Torbjorn Sikkeland, Almon Larsh و Robert M. Latimer 14 فوریه 1961 در آزمایشگاه اشعه برکلی (امروزه به نام آزمایشگاه ملی Lawrence Berkeley شناخته می شود) واقع در دانشگاه کالیفرنیا ،برکلی کشف کردند. این عنصر با بمباران یک هدف 3 میلی گرمی متشکل از س ه ایزوتوپ کالیفرنیم با یونه ای B-10 و B-11 در شتاب دهنده خطی یون های سنگین (HILAC) تولید شد.

هسته های تغییر شکل یافته شارژ الکتریکی شدند، تحت تاثیر یک محیط هلیمی قرار گرفتند و و بر روی یک نوار نقاله مسی باریکی جمع شدند. سپس با انتقال این نوار، اتم های جمع شده را در جلوی گروهی از نمایان سازهای( Detector) جامد قرار دادند. تیم برکلی گزارش کرد که ایزوتوپ 257 عنصر 103 با این روش کشف شد و با ارسال ذرات آلفا MeV6/8 با نیمه عمر 2/4 ثانیه متلاشی گشت.


در سال 1967 محققانی در دوبنا، روسیه گزارش کردند که قادر به تایید یک ارسال کننده آلفا با نیمه عمر 2/4 ثانیه به عنوان 103-257 نیستند. این تصور از آن زمان به بعد به شکل Lr-258 یا Lr-259 تغییر یافته است. برای عنصر 103 یازده ایزوتوپ تعیین شده که Lr-262 با نیمه عمر 216 دقیقه طولانی ترین عمر را دارد (که به صورت نوبلیم 256 متلاشی می شود). ایزوتوپ های لارنسیم از طریق ارسال آلفا، شکافت خود بخود و جذب الکترون متلاشی می شوند. (به ترتیب یا از بیشترین تا کمترین گونه های مشترک).

نام این عنصر توسط انجمن شیمی آمریکا در اشاره به Ernest Lawrence مخترع شتاب دهنده مطرح شد. در آغاز نشان Lw مورد استفاده قرار گرفت ولی در سال 1963 بصورت Lr تغییر یافت. در سال 1997 انجمن بین المللی شیمی کاربردی و محض (IUPAC) در نشستی در ژنو نام لارنسیم و سمبل Lr را به تصویب رساند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تنظیم: مریم فروزان کیا