١٣آبان های باشکوه در تاریخ

صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ ه.ش دانش آموزان در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند رو به سوی دانشگاه نهادند تا بار دیگر پیوندشان را با رهبر بت شکن خویش به جهان اعلام نمایند.

13آبان هرسال یادآور حوادث مهمی است که در شکل گیری، مقاوم سازی و تداوم انقلاب اسلامی و شکست توطئه های پی در پی آمریکا به عنوان نماد امپریالیسم جهانی و نظام سلطه گر و تمامیت خواه جهانی نقش اساسی داشته است.

تبعید امام خمینی به ترکیه 13 آبان 1343

کاپیتولاسیون یا حق قضاوت کنسولی حقی است که به اتباع بیگانه داده می شود و آنها را ازشمول قوانین کشور مصون ومستثنی می کند؛ درواقع در صورت ارتکاب جرم در خاک کشور، دولت میزبان حق محاکمه آن مجرم را ندارد. کاپیتولاسیون ریشه در استعمار دارد و کشورهای استعمارگر این قانون را به کشورهای ضعیف تحت سلطه تحمیل می کردند؛ کاپیتولاسیون درایران طی معاهده ترکمانچای برای اتباع روسیه به رسمیت شناخته شد و پس از آن برخی کشورهای استعمارگر دیگر، این امتیاز نامشروع را به علت ضعف حکومت های قاجاریه کسب کردند؛ اما، کاپیتولاسیون در سال 1306، تحت فشار افکار عمومی و فضای حاکم بر روابط بین الملل پس از جنگ اول جهانی لغو گردید. هنوز بیش از 3 دهه از الغای کاپیتولاسیون نمی گذشت که محمدرضا پهلوی احیاگر مجدد آن شد. کابینه اسدالله علم در سیزدهم مهر سال 1342، به دستور شاه، پیشنهاد آمریکا مبنی بر اعطای مصونیت قضایی به اتباع آمریکایی را به صورت یک لایحه قانونی در هیأت دولت تصویب کرد. چندی بعد این خبر به حضرت امام رسید و ایشان را به خروش و فریاد واداشت به طوری که در4 آبان 1343 ایشان طی نطقی تاریخی به رسوایی این اقدام ننگین پرداختند.

فرازهایی از سخنرانی ایشان چنین بود: « ... دولت با کمال وقاحت از این امر ننگین طرفداری کرد، ملت ایران را از سگ های آمریکایی پست تر کردند. اگر چنانچه کسی یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او می کنند؛ اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد بازخواست می کنند و اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگترین مقام ایران را زیر بگیرد، هیچ کس حق تعرض ندارد...». رژیم که در طول دو سالی که امام قیام کرده بودند، نتوانسته بود با هیچ شیوه ای، ایشان را آرام کند، تنها یک راه پیش پای خود می دید و آن تبعید امام بود. در شب 13 آبان 1343، صدها کماندو به همراه مزدوران ساواک به منزل امام در قم حمله ور شدند ایشان را دستگیر و به تهران منتقل کردند و سپس با یک هواپیمای نظامی ایشان را به ترکیه تبعید کردند. این سرآغار هجرتی بود که 14 سال بعد پیروزی انقلاب اسلامی را به بار آورد.»

روز دانش آموز 13 آبان 1357

در حالی که انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) به روزهای سرنوشت سازی نزدیک می شد همه اقشار مردم ایران از زن و مرد و پیر و جوان، سعی در ایفا کردن نقش تاریخی خود و عمل به تکلیف الهی داشتند. در این میان دانش آموزان و نوجوانان شور و حال دیگری داشتند.  صبح روز 13 آبان 1357 ه.ش دانش آموزان در حالی كه مدارس را تعطیل كرده بودند روبه سوی دانشگاه نهادند تا بار دیگر پیوندشان را با رهبر بت شكن خویش به جهان اعلام نمایند. این جوانان پرشور خداجو گروه گروه داخل دانشگاه شدند و به همراه دانشجویان و گروههای دیگری از مردم در زمین چمن دانشگاه اجتماع كردند. مأموران شاه، دانشگاه را به محاصره خود درآورده بودند تا چنانچه فریاد حق طلبانه از گلویی برخاست آن را با گلوله پاسخ دهند. دانش آموزان در كناره نرده ها و زمین چمن اجتماع كرده بودند و فریاد مقدس 'الله اكبر' آنان فضا را می شكافت و تا فاصله های دور طنین می انداخت. ساعت یازده صبح مأموران ابتدا چند گلوله گاز اشك آور در میان دانش آموزان و دانشجویان پرتاب كردند. اجتماع كنندگان در حالی كه به سختی نفس می كشیدند، صدای خود را رساتر كردند و با فریاد دشمن شكن 'الله اكبر' لرزه بر اندام مأموران مسلح شاه افكندند. در این هنگام تیراندازی آغاز شد و لاله های انقلاب یكی پس از دیگری در خون غلتیدند جوانان با فریاد الله اكبر و با شعارهای مرگ بر امریكا و مرگ بر شاه به شهادت رسیدند و انقلاب خونین اسلامی شان را تداوم بخشیدند و دشمنان اسلام را بیش از پیش به رسوایی و شكست كشاندند. در این واقعه 56 تن شهید و صدها نفر مجروح شدند. یكی از شاهدان عینی می گوید. 'شنبه 13 آبان سال 1357 ساعت 11 صبح، بیش از هفت هزار دانش آموز و دانشجو و دیگر طبقات مردم در محوطه دانشگاه تهران گرد آمده و عده ای سرگرم تماشای نمایشگاه عكس بودند و گروهی به سخنرانی گوش می كردند كه ناگهان یك كپسول گاز اشك آور در هوا چرخید و روی زمین دانشگاه فرود آمد. عده ای سراسیمه به سوی در ورودی دانشگاه دویدند، ولی در همین موقع صدای تیراندازی بلند شد. سربازان از پشت میله های دانشگاه به سوی مردم شلیك كردند. هنوز فریادهای 'نترسید تیراندازی هوایی است' بلند بود كه دانشجویی به زمین غلتید، از این لحظه به بعد دانشگاه و خیابان های اطراف آن مبدل به صحنه جنگ و گریز شد. دانشجویان و دانش آموزان قصد داشتند آن روز به سوی منزل مرحوم آیت الله طالقانی راه پیمایی كنند. درست هنگامیكه عزم خروج از دانشگاه كردند با تیراندازی نیروها مواجه شدند و به دنبال آن دانشگاه صحنه برخوردهای خونین شد. مجروحان توسط دانشجویان به بیمارستان منتقل شدند. در همان ساعات اولیه نیروهای ضربت وارد دانشگاه شدند و دانشجویان و دانش آموزان برای مقابله با این حمله آتش افروختند و به دنبال آن مأموران پس از چند متر پیشروی در دانشگاه آنجا را ترك كردند. با شدت گرفتن تظاهرات، مأموران حكومت نظامی خیابان های اطراف دانشگاه و قسمتی از خیابان انقلاب را بستند و دانشجویان و دانش آموزان در خیابانهای اطراف پراكنده شدند. تظاهركنندگان در چند نقطه خیابانهای جمهوری اسلامی و ولی عصر (عج) و خیابان های منشعب از آن آتش افروختند و با دادن شعار الله اكبر و لا اله الا الله خود را از حملات مأموران نجات می دادند. ساعت دو بعداز ظهر مجدداً سربازان حكومت نظامی بر روی دانشجویان و دانش آموزان كه در داخل دانشگاه بودند، تیراندازی كردند كه در همان لحظات اول عده ای از دانشجویان به زمین افتادند و در خون غلتیدند. دانشجویان و دانش آموزان با پلاكاردهایی كه در آن شمار كشته شدگان دانشگاه را نوشته بودند با دادن شعار الله اكبر خمینی رهبر به راهپیمایی پرداختند. جنگ و گریز مأموران نظامی با دانشجویان و دانش آموزان تا پاسی از شب ادامه داشت.

تسخیر لانه جاسوسی روز مبارزه با استکبار جهانی 13 آبان 1358

در ابتدای انقلاب و زمان حکومت دولت موقت با هدف وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران، دانشجویان تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند. دانشجویان از دانشگاه های تهران، پلی تکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و ... گرد هم آمدند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکایی ها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند.

در هنگام تسخیر سفارت، آمریکایی ها به سرعت مشغول نابود کردن بسیاری از اسناد دخالت ها و تجاوزات و غارت های خود شدند ولی پس از تسخیر سفارت به سرعت از نابودی باقی مانده اسناد جلوگیری شد و بعدها اسنادی که از لانه جاسوسی آمریکا به دست آمده بود چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت. به محض انتشار این خبر، مردم بسیاری با خشم و انزجار مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت کردند. امام خمینی (ره) نیز در پیامی این حرکت را انقلاب دوم و بزرگ تر از انقلاب اول نامیدند. این حرکت دانشجویان معترض، خشم آمریکایی ها را برانگیخت و آنها که ناتوان از درک ملتی استقلال طلب و آزادی خواه بودند، دست به اقداماتی بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند؛ از آن جمله فشار آوردن به مجامع بین المللی مانند سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و ...، ایجاد جو منفی تبلیغاتی علیه دانشجویان مسلمان و برخی اقدامات دیگر از جمله آنهاست. اما پس از بی ثمر ماندن، آنها به اقدامات جدی تری روی آوردند؛ از جمله قطع کامل روابط سیاسی در 20 مهر 1359، حمله نظامی به ایران و تجاوز به خاک کشورمان که به شکست مفتضحانه آنها در صحرای طبس انجامید و نیز محاصره اقتصادی و بلوکه کردن دارای ها و اموال ایران و... که هیچ کدام تاکنون درعزم ملت ایران برای مقابله با ظلم وبی عدالتی جهانی ومنشا اصلی آن در جهان یعنی استکبار جهانی و آمریکا خللی وارد نکرده است.
' امام خمینی (ره) در پیامی كه به همین مناسبت از پاریس برای امت قهرمان ایران فرستادند، فرمودند: 'عزیزان من صبور باشید كه پیروزی نهایی نزدیك است و خدا با صابران است. ایران امروز جایگاه آزادگان است.من از این راه دورچشم امید به شما دوخته ام . صدای آزادیخواهی و استقلال طلبی شما را به گوش جهانیان می رسانم'.
سیزدهم آبان روزی است كه جوانه های سبز ایمان رویید و دانش آموزان مسلمان به نشانه اعتراض به حكومت، در دانشگاه تهران اجتماع كردند و تاریخ، شاهد خون به ناحق ریخته آنان شد. دانش آموزان انقلابی برخاستند تا نورگوهر دانش و دانش آموزی را در آیینه حماسه ودلیری بتابانند و غبار خودباختگی را از سیمای مدرسه بروبند.آنان برخاستند تا انقلاب ننشیند و فریاد كردند تا جهان، پیام انقلاب را بشنود. اینك ما مانده ایم با خاطرات آن روزها و می دانیم كه امروز اگر به سایه راحت نشسته ایم، مدیون استقامت شهیدانی هستیم كه در آشوب ظلمت چیره، به مصاف شب رفتند تا ایمان خفته انسان را به سامان صبح برسانند. یاد همه شهیدان دانش آموز، گرامی و خاطره سیزدهم آبان در جانها جاودانه باد!

منابع : مرکز آموزش عالی ممسنی / صحیفه امام، جلد 4/ خبرگزاری پانا