حیف است این عکس‌ها نابود شوند

رییس انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس گفت: اگر نگاه و رفتارمان را در زمینه‌ی حفظ و ارائه‌ی اسناد تصویری جنگ اصلاح نکنیم، شرمنده‌ی نسل‌های آینده خواهیم بود.

عباس میرهاشمی با بیان این‌که بارها شاهد از بین رفتن تعدادی از اسناد تصویری دوران جنگ بوده‌ایم، اظهار کرد: بخشی از عکس‌های هشت سال دفاع مقدس در طول این سال‌ها از بین رفته‌اند. در زمان جنگ هم گاهی از فیلم‌ها و نگاتیوهای تاریخ گذشته استفاده می‌شد که بعدها مشکلاتی را به‌وجود می‌آورد. دلیل این اتفاقات به بی‌توجهی سازمان‌ها و بی‌تجربگی برخی افراد برمی‌گردد که باعث شد بخشی از آثار و اسناد تصویری مربوط به جنگ در معرض فرسایش جدی قرار گیرد.

او با بیان این‌که ما تا امروز آثار زیادی از دوران جنگ را از دست داده‌ایم، ادامه داد: برخی از عکس‌ها هم به مرور زمان دچار آسیب‌هایی مثل قارچ و باکتری شده‌اند. البته این بیماری‌ها خیلی رشد پیدا نکرده و با برنامه‌های نرم‌افزاری می‌توان عکس‌ها را احیا کرد. امیدوارم سازمان‌های فرهنگی بحث آرشیو و نگهداری عکس‌های جنگ را جدی بگیرند، چون با گذشت زمان، تبدیل کردن اسناد تصویری جنگ به فایل‌های قابل قبول، پرهزینه، زمان‌بر و گاه غیرممکن خواهد بود.

این عکاس همچنین بیان کرد: حیف است که این عکس‌ها در معرض فرسایش و نابودی قرار گیرند. اگر نگاه و رفتارمان را در این زمینه اصلاح نکنیم، نمی‌توانیم پاسخگوی نسل‌های بعد باشیم که می‌خواهند درباره انقلاب و جنگ بدانند و شرمنده‌ی آن‌ها خواهیم شد.

رییس انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس درباره‌ی ضرورت راه‌اندازی موزه‌ای برای عکس‌های دوران جنگ، اظهار کرد: چنین مباحثی به انجام پژوهش‌های جدی نیاز دارند. جنگ و انقلاب از مقاطع مهم تاریخ معاصر ایران و جهان هستند. با این حال سازمان‌های متولی فرهنگ، حتی آن‌هایی که به‌شکل سازمان‌یافته از جنگ عکاسی کرده‌اند، پاسخگوی نیاز جامعه نیستند، یعنی روال مشخصی برای در اختیار قرار دادن عکس‌های دوران جنگ برای پژوهشگران و علاقه‌مندان وجود ندارد.

میرهاشمی ادامه داد: یکی از جدی‌ترین مباحث در این زمینه، شناسایی و جمع‌آوری عکس‌های آن دوره و تبدیل آن‌ها به فایل‌های دیجیتال و نگهداری کردن در شرایط استاندارد است. سپس به یک عزم ملی نیاز داریم تا درباره‌ی شیوه‌ی ارائه‌ی عکس‌ها در قالب و محیط مناسب تصمیم‌گیری شود.

او در پاسخ به این پرسش که چه نهادهایی متولی راه‌اندازی چنین موزه‌ای هستند؟ گفت: خیلی از سازمان‌های فرهنگی می‌توانند در این زمینه نقش ایفا کنند. از قانون‌گذار در مباحث مربوط به مصوبات و اختصاص بودجه گرفته تا وزارت ارشاد که متولی فرهنگی جامعه است. سازمان‌ها و نهادهایی مانند بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس نیز می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. این کار نیازمند برداشتن قدم‌های حساب‌شده است.
میرهاشمی در بخش دیگری از سخنانش درباره‌ی فعالیت انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس در زمینه‌ی جمع‌آوری عکس‌های دوران جنگ، گفت: در اواخر دهه 70 با تلاش هفت نفر از عکاسان دوران جنگ، قرار شد انجمنی راه‌اندازی شود تا برای اعتمادسازی و شناسایی آثار موجود نزد اشخاص حقیقی و حقوقی و سامان‌دهی آن‌ها فعالیت کند. در سال 80 این اتفاق افتاد و در همان سال به این نتیجه رسیدیم که یک موسسه شخصی و خصوصی نمی‌تواند منحصرا این موضوع را دنبال کند و باید به جایی که عمومیت دارد، متصل باشد. بنابراین از آن سال قرار شد که بنیاد «روایت فتح» این مجموعه را پشتیبانی کند. «روایت فتح» هم در حد بضاعت و توان خود از انجمن و اسناد و تصویری جمع‌آوری‌شده پشتیبانی می‌کند.

این عکاس همچنین اضافه کرد: انجمن سه معاونت ساماندهی، پژوهش و تولید دارد. در جمع‌آوری آثار از اشخاص حقیقی و حقوقی، بیش از یک میلیون فریم عکس شناسایی شد. در حوزه تولید نیز چند کتاب‌ از عکس‌های جنگ منتشر و نمایشگاه‌هایی هم برگزار شده است. یکی از اهداف انجمن پاسخگویی به نیازهای جامعه و ارائه تصاویری از جنگ و انقلاب به‌صورت مستند است. این انجمن با در اختیار داشتن استانداردها موفق شده با جلب موافقت صاحبان آثار، برخی عکس‌های پراکنده دوران جنگ را گردآوری کند.