ساخت پتری دیش

دهمین دوره از پروژه های دانش‌آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پرشور شما دوستان و علاقه‌مندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده‌اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه‌ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقه‌مند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: ساخت پتری دیش با قابلیت بسته نگه داشتن درب و تنظیم هوادهی به داخل آن
نام ارائه‌دهنده/دهندگان: کیمیا عباسی قمصری، حانیه حسین زاده
زمینه و نوع پروژه: مهندسی پزشکی
درجه سختی: متوسط
نام مدرسه: دبیرستان فرزانگان 6 تهران

پتری دیش ها ظروفی بشقاب مانند و درب دار بوده که عموماً از آن برای کشت میکروارگانیسم ها استفاده می شود. بین دو کفه این ظروف هیچ اتصالی موجود نیست و به راحتی از هم جدا می شوند به همین دلیل هنگام باز کردن بسته های استریل پتری دیش، باید نهایت دقت در حمل آن ها و نگهداری کلیه پتری دیش های مصرفی و باقی مانده در بسته، انجام شود تا با باز شدن درب آن آلوده نگردد. به همین منظور امروزه از ابزارهای متفاوتی مانند نوارهای مخصوصی برای بسته نگه داشتن درب استفاده می شود. از طرف دیگر گاهی برای خشك نشدن محیط یا عدم ورود آلودگی به درون آن، در نگهداری طولانی مدت، اطراف پتری دیش را با این ابزار مسدود می کنند، که علاوه بر تحمیل هزینه اضافی، سختی کار را بالا می برند. در این پژوهش، ایجاد رزوه هایی مورب در دیواره کفه ها باعث شد تا با یك نیم پیچ، چرخش درب بر کفه زیرین، بتوان علاوه بر بسته نگهداشتن آن، هوادهی را برای رشد میکروارگانیسم های هوازی به داخل پلیت انجام داد نتایج رشد باکتری در هر دو پلیت آزمایش و شاهد مطلب فوق را تأیید نمود. و از طرف دیگر، وجود یك حلقه آب بند در سطح داخلی درب منجر به کاهش عبور هوا به داخل ظرف، هنگام پیچش کامل دو کفه بر روی یکدیگر می شود و از خشك شدن محیط کشت و ورود آلودگی احتمالی در نگهداری طولانی مدت ممانعت می نماید.
 
مواد و وسایل مورد نیاز:
1. ائوکلاو
2. محیط کشت نوترین آگار
3. پلیت معمولی
4. پلیت طراحی شده
5. سرنگ
6. سمپلر
7. سر سمپلر
8. هود میکروبی
9. انکوبا ئور
10. لوپ

روش انجام تحقیق:
پلیت اولیه پس از طراحی، توسط تراش بر روی صفحاب پلکسی ساخته شد. 40 میلی لیتر محیط کشت نوترین آگار درون ائوکلاو استریل شد. پلیت ساخته شده توسط نور UV هود میکروبی استریل گردید و سپس داخل آن و یك پلیت موجود در آزمایشگاه، به عنوان شاهد، 20 میلی لیتر از محیط کشت استریل ریخته شد. 1 میلی لیتر از آب دوبار تقطیر استریل برداشته و داخل پلیت حاوی میکروب های کشت داده شده سطح پوست، ریخته شد. پس از به دست آمدن محلولی یکنواخت با پیپتاژ کردن، 300 میکرولیتر از محلول مذکور داخل هر یك از پلیت ها و پخش کامل محلول بر سطح هر یك از پلیت ها، درب پتری دیش طراحی شده نیم پیچ چرخانده شد و سپس گرما گذاری در دمای 37 درجه سانتی گراد، برای هر دو پلیت به مدت 24 ساعت انجام شد. در نهایت کیفیت رشد باکتری در هر دو پلیت مقایسه گردید.

درب پتری دیش طراحی شده، با یك چرخش کامل بسته و با پلیت شاهد به مدت 5 روز در دمای 50 درجه سانتی گراد، گرما گذاری شد. پس از بررسی عیوب پلیت طراحی شده طرح جدیدی از پتری دیش موردنظر کشیده و برای طراحی مهندسی به شرکت ترش ترش ارسال گردید.

ابزار گرد آوری اطلاعات:
1. منابع معتبر موجود در فضای مجازی
2. کتابخانه
3. مشاهده
4. آزمایش

مهارت های کسب شده

1-انواع کشت باکتری

2-بررسی عوامل موثر در رشد باکتری

3-آشنایی با انواع پلیت موجود در بازار و بررسی کارایی و مزایای هر یک

4- آشنایی با روش پتنت خوانی

5- آشنایی با روش ثبت اختراع

6- آموزش راه های متفاوت برای خلاق نمودن ذهن

7- آموزش چگونگی تغییر نگاه به موضوعات روزمره

8- آموزش گزارش نویسی

9- آموزش نحوه جمع اوری اطلاعات از منابع معتبر

10-آموزش نحوه نوشتن قسمت های مختلف یک پروپوزال

11- آموزش تحلیل داده ها

12-آموزش چگونگی طراحی ازمایش با توجه به امکانات موجود

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه:مهدی رحمانی
تنظیم:علی سرمدی