غیرت با بدبینی فرق دارد!
هر چند زندگی مشترک همسران، قاعدتاً بر مبنای عشق و دیدگاه های مشترک یا نزدیک به هم شکل می گیرد، اما بسیاری از زندگی ها، به فاصله اندکی بعد از شکل گیری، دچار مشکلاتی از بدبینی گرفته تا خیانت می شوند و از هم می پاشند.
این از هم پاشیدگی، گاه شکل قانونی به خود می گیرد و به طلاق می انجامد و گاه، به هزار و یک دلیل، حادثه طلاق محضری حادث نمی شود ولی "طلاق عاطفی"، بی هیچ نیازی به محکمه و محضر، جاری می شود و زندگی مشترک می شود مصداقی از سوختن و ساختن و تحمل کردن.
یکی از مسائلی که برخی زوج ها درگیر آن هستند، بحث سوء ظن و سختگیری های بی مورد است که گاه، با غیرت اشتباه گرفته می شود.
شوهرم بسیار شکاک و بدبین است،... مدام سر این مساله با هم درگیریم.
دیگر تحمل رفتارهای بدبینانه ایشان را ندارم،با توجه به اینکه ازدواج دومم است و طاقت شکست مجدد را ندارم نمی دانم چه کنم؟!
شک و بدبینی یکی از آفت ها و آسیب های زندگی مشترک است که در اکثر مواقع باعث بروز خشم طرف مقابل می شود و مولد نفرت است.
غیرت با بدبینی متفاوت است؛ در غیرتمندیِ مرد، زن محترمه و نجیب و مهم است اما سوء ظن بر پایه ای تلقیِ متضادی از احترام و اطمینان نسبت به وفا داری و نجابت و عفت زن شکل می گیرد و این توهین بزرگی است .
اسلام دین بسیار واقع نگری است و تمام دستورات آن بر اساس اعتدال و حفظ تعادل فرد، خانواده و اجتماع صادر گردیده است.
اسلام در عین این که غیرت را جزو ایمان می داند و بی غیرتی را نکوهش می نماید، بدگمانی و بد دلی را نیز مذموم دانسته و پیروانش را به دوری از این عمل وا می دارد: اجْتَنِبُوا کَثیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ (حجرات، آیه 12)
اساساً سوء ظن بی جا و بی مورد را نشانه پستی است چنانچه آقا امیرالمومنین علیه السلام فرموده اند: سُوءُ الظَّنِّ بِمَن لا یَخُونُ مِنَ اللُّومِ(غرر الحكم، ح 5574)
با استفاده از بعضی روایات می توان نوعی مرزبندی به دست آورد:
1. یکی از مهم‌ترین مرزهای غیرت و بددلی، بدگمانی و قضاوت بر اساس سوء ظن‌ها است. غیرت بی جا که بر اساس بددلی است یک واکنش نامتعادل به رفتار همسر است که ریشه در بدگمانی دارد و در نهایت منجر به تهمت زدن می‌‌شود؛ چرا که دلیلی بر این که ناموس فرد واقعاً این کار را کرده باشد وجود ندارد و فرد بر اساس گمان خود به او تهمت کاری را می زند.
این عمل در نزد خداوند بزرگ، عملی بسیار زشت و گناهی بزرگ است. در قرآن کریم، کیفر افرادی که بر زنان پاکدامن تهمت جنسی می زنند، بسیار سنگین است. خداوند می‌‌فرماید: «و کسانی که به زنان پاکدامن تهمت [زنا] می زنند، سپس چهار شاهد نمی آورند، ایشان را هشتاد تازیانه بزنید و دیگر هرگز شهادت آنان را قبول نکنید و ایشان همان فاسقند».(سوره نور،آیه 4)
2. از دیگر شاخص هایی که به عنوان مرز بددلی و غیرت قرار می گیرد بزرگ نمایی تخلفات کوچک است، در این مواقع فرد آستانه تحمل کمتری دارد و با دیدن و یا شنیدن یک موضوع کوچک آن را بسیار بزرگ تر از آن چیزی که هست تصور نموده و شدتی بسیار بزرگ تر از نوع تخلف را برای ناموس خویش در پی می گیرد.
این عمل نیز شایسته نیست و غیرت نابجا و حساسیت بیش از حد است. این شیوه نیز مورد نکوهش واقع شده است.
امام علی(علیه السلام) فرموده:«مواظب باش در جایی غیر از موضع غیرت، غیرت به خرج ندهى؛ زیرا این عمل افراد صحیح را به سوى فساد و افراد پاكدامن را به جانب گناه متمایل خواهد ساخت.»[بحار، ج۱۰۳، ص۲۵۲]
این نکات را رعایت کنید
مردی که دارای سوء ظن است باید درمان شود ...
اکنون خطاب را متوجه همسرانی می کنیم که دارای شوهران بدبین هستند.
اگر تصمیم به حفظ و ادامه زندگی دارید که انشالله دارید:
الف) بپذیرید که همسرتان فعلا بدبین است و شرایط همسرتان را درک کنید و روش مدیریت رفتار او را بیاموزید و حساسیتش را تحریک نکنید.
ب) یک بار وقتی حال هر دو تون خوبه و بیرون از منزل هستید با او در این باره گفتگو کنید و محترمانه و به دور از هیجان از خودت دفاع کن در «هفت هشت کلمه یا نهایت دو سه جمله! نه یک سخنرانی انقلابی» در آن چند کلمه با ادبیات خودت شبیه به این را بگو:
«من پاک و مومن و عفیفم. غیرت تو را می پسندم و برخی کنترل ها را -اگر بدبینی اش غیر مستقیم است- و یا سوء ظن های تو را -اگر واضح تهمت زده- را اهانت بزرگی به خودم تلقی می کنم. اما بروز خشم فقط حال ما را بدتر می کند و گره را پیچیده تر و محکم تر.
تو را دوست دارم -این جمله حکمِ یک ترجیع بند را دارد. فراموشش نکنید- تو حق داری و می توانی از من در مورد برنامه هایم سوال کنی. اما انتظار دارم دقت کنی این پرسش ها، چک کردن و پلیس بازی نشود.
من و تو هر دو محترمیم و هر دو به هم پناه آورده ایم. هر دو هم را دوست داریم و باید مراقب تصویرِ محبوب خود، در ذهن یکدیگر باشیم.»
ج) مهم ترین عملکرد شما در این روند ایجاد حس حمایت، اطمینان و امنیت در همسرتان است.
عبادت هایتان را مخفی نکنید... بگذارید شما را مکرر در حال نماز و دعا ببیند. این ریاء نیست شما زن و شوهرید، او غریبه نیست.
مراعات رفتار با نامحرم را بیش از پیش در دستور کار قرار بده. ارتقاء نوع پوشش و حجاب و کنترل برخی از عادات و آداب و رسوم خانوادگی در هر حالی موثر است. پوشش ظاهری و طریقه ی آداب و معاشرتتون با دیگران به ویژه آقایان را با دقت و بدون هیچ گونه سوء تعبیری انجام دهید.
د) داشتن صفحه در فیس بوک و چت و پیامک بازی در هر نوعش با هر کسی! مخرب این اطمینان است. از هر فعالیت اجتماعی ای، مهم تر؛ حفظ این زندگی است. زندگی ای که خوب است و ان شاءالله حتما بهتر و بهتر می شود.
هـ) از خصوصیات افراد بدبین ،کنترل گری آنهاست؛ به این معنی که دائم در حال چک کردن حرکات ،رفتار و ارتباط ها ی همسراشان هستند.
پس بدون اعلام وصول پیام بدبینیِ او، مخفی کاری نکن و در مسیر اطمینان سازی، شفاف سازی حرکت کن.
او را در جریان کارهای عادی روزانه ات بگذار، نه به عنوان گزارش دادن بلکه به عناوین مختلف از اینکه "چون میدونم نگرانم میشی" و "راستی میدونی که امروز باید برم دکتر..." و یا هماهنگی "من ظهر با مامان می خواهم بروم خونه خاله ... شما میتونی عصر بیایی اونجا دنبالم؟" و مهم ترینش" اجازه گرفتن از شوهر".
و) با آرامش و صبر و مهربانی این توصیه ها را انجام بدهید تا لایه های شک و تردید به مرور از ذهنش پاک شود. به او اجازه بده آرامش بگیرد و او را پناه بده! به مسئله این طور نگاه کن.
ح) مراقب باشید در این باره با هم بحث و جدل نکنید. و به موضوعات عاطفی و ... بسیار توجه کنید و اهمیت بدهید.
ی) مراجعه به یک مشاور متدین حتما به شما کمک خواهد کرد.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
بیانات حجت الاسلام شهاب مرادی
حوزه
اسلام کوئیست
مطالب مرتبط:
مراقب باش بیخود غیرت خرج نکنی!
انسان بی غیرت، قلب وارونه است!
