تبیان، دستیار زندگی
شهید مطهری، در توصیف این مناجات چنین می گوید: «دعایى است در سطح ائمه، یعنی خیلی سطحِ بالاست. انسان وقتی این دعا را می خواند، می فهمد كه اصلًا روح نیایش در اسلام یعنی چه. در آنجا جز عرفان و محبت و عشق به خدا، جز انقطاع از غیر خدا (نمی دانم چه تعبیر بكنم)
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مسکن قوی و آرامش بخش روح!

آیة الله مطهری

تصویر قابلیت بزرگنمایی دارد

مناجات شعبانیه که سند آن به امیرالمومنین علیه السلام می رسد، از دعاهایی است که مملو است از مضامین بلند عرفانی و معنوی تا آن را نخوانیم و در آن تأمل نکنیم، درکش نمی کنیم.

فرازی از مناجات شعبانیه

«خدایا! به تو پناه مى‏آورم از خشمت و از فرود آمدن غضبت. خدایا! اگر شایسته‏ رحمت نیستم، تو سزاوارى كه بر من با فراوانى فضلت بخشش نمایى...

خدایا! گویى من با همه هستى‏ام در برابرت ایستاده‏ام، در حالى‏كه حسن اعتمادم به تو، بر وجودم سایه افكنده است، و آنچه را تو شایسته آنى بر من جارى كرده‏اى‏ و مرا با عفوت پوشانده‏اى، خدایا! اگر گذشت نكنى، چه كسى از تو سزاوارتر به آن است؟ و اگر مرگم نزدیک شده‏ باشد و عملم مرا به تو نزدیک نكرده، اعترافم به گناه را وسیله خویش به بارگاهت قرار دادم. خدایا بر نفسم در فرمانبرى از آن گناه بار كردم، پس واى بر او اگر او را نیامرزى، خدایا نیكى‏ات بر من در روزهاى زندگى‏ام پیوسته بود، پس نیكى خویش را در هنگام مرگم از من قطع مكن. خدایا چگونه از حسن توجهت پس از مرگم‏ ناامید شوم؟ در حالى‏كه در طول زندگى‏ام مرا جز به نیكى سرپرستى نكردى».

گاهی می شود که  آنقدر بار گناهانمان سنگین شده که از تصورش آب می شویم و با دلی غمیگن و روحی خمود در گردابی از سرگردانی دست و پا می زنیم می دانیم چاره درد ما فقط در دست پر توان خداوند یگانه است اما با چه رویی به درگاهش برویم؟ برویم که چه بگوییم؟ از کجا شروع کنیم؟

اینجاست که نفس قدسی امیرالمومنین علیه السلام به دادمان می رسد به ما می آموزد که کجا برویم و چه بگوییم؟ می فرماید بروید به درگاه خداوند و با اعتماد به او حرف دلتان را بزنید، خداوند مهربانترین مهربانان است اگر عذر گناهت را بیاوری خوارت نمی کند... خداوند ستارالعیوب است، آبرویت را نمی برد می فرماید اشکال ندارد که بار گناه آورده ای و دستت از اعمال نیک خالی است همین اعتراف به آنچه کرده ای و نباید می کردی همین برای خداوند ارزش دارد، این اعتراف یک امتیاز است برای شماست.

نفس قدسی امیرالمومنین علیه السلام به دادمان می رسد به ما می آموزد که کجا برویم و چه بگوییم؟ می فرماید بروید به درگاه خداوند و با اعتماد به او حرف دلتان را بزنید، خداوند مهربانترین مهربانان است اگر عذر گناهت را بیاوری خوارت نمی کند ... خداوند ستارالعیوب است، آبرویت را نمی برد

می فرماید از اعتراف به گناه نترس از عذرخواهی نترس از مرگی بترس که هر آن ممکن است یقه ات را بگیرد و فرصت عذرخواهی نداشته باشی ... بعد حضرت با آن علم لدنی خود با آن روانشناسی قوی خود می بیند پریشانی ما را که دلهره داریم از بار سنگین گناه و فاصله نزدیک به مرگ ...

در این لحظه به ما همه روزها و لحظاتی را یادآوری می کند که در این دنیا چرخیدیم و گناه کردیم و خداوند با مهربانی هر چه تمام تر به ما فرصت داد آبرویمان را خرید. همه آن لحظات که در زندگی من و شما بارها و بارها تکرار شده است در حالی که خوب می دانیم لایق آن همه مهر و رحمت نبوده ایم حضرت می فرمایند خدای شما همان خداست، همان خدایی که تمام روزهای عمرت کنارت بود و هوایت را داشت لحظه مرگ هم همان خدا کنارت خواهد بود چون خوب می داند این کوچ ناگزیر چقدر برایمان سخت است پس با مهربانی دست رحمتش را بر سرمان خواهد کشید و یاریمان خواهد کرد.

خلاصه کلام اینکه مناجات شعبانیه واقعا دنیایی از عرفان است، دریایی از نور و امید است مناجات شعبانیه آرام بخش لحظات درد و رنج است محدود به زمان خاصی نیست مرهم دل های تنگ و حیران است.

بنده حقیر ادعایی ندارم که از این دریای عرفان بهره ای برده ام اما بارها و بارها در آن لحظات تنگ روزگار که روح را پریشان می کند و خاطر را رنجان، چون مرهمی ماورایی تسکین دردهای بیشماری برایم بوده است.

عزیزان اگر به هر دلیلی دلتان گرفت این مسکن قوی روح را برای یکبار هم که شده تجربه کنید باشد که با نفس ملکوتی مولایمان امام علی علیه السلام آرامش یابیم. إن شاء الله تعالی.

فاطمه محمدی                

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


مطالب مرتبط:

سرود شوریدگان

دیدگاه امام خمینی (ره) در باره مناجات شعبانیه

مناجات شعبانیه؛ چشمه جوشان معارف

یک فراز از مناجات شعبانیه و چند درس بزرگ 

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.