تصور از همسر مطلوب چطور ساخته می شود؟
برای بعضی ها تصویر همسر ایده آلشان واضح و روشن است و برای بعضی دیگر مبهم و هاله‌ای شكل. برخی نسبت به داشتن یك تصویر ذهنی از همسر مطلوب خود هیچ‌گونه آگاهی ندارند، اما همان‌ها از ملاك‌های مشابهی در انتخاب همسر استفاده می‌كنند، البته به شیوه سلبی و نه ایجابی. یعنی دقیقاً نمی‌دانند كه چه می‌خواهند اما حداقل می‌دانند كه چه نمی‌خواهند. آنان ممكن است افرادی را كه ازلحاظ نژاد، مذهب، طبقه اجتماعی و سطح تحصیلات تفاوت زیادی با آنها دارند از قلمرو توجه و ملاحظه خود خارج سازند.
فرهنگ می گوید همسر خوب یعنی چه!
تصور و برداشت مردم از صفات شخصی مطلوب در یك همسر ایده‌آل بخشی از فرهنگ است. این تصورات اگرچه در مدت زمان معینی ثابت باقی می‌مانند اما تحت شرایط و مقتضیات جدید تاحدودی متحول می‌شوند. هر فرهنگی تصوری از همسر مطلوب را در اذهان اعضای یك جامعه می‌پروراند. این تصورسازی برحسب اینكه در آن فرهنگ چه چیزی مهم است و بسته به این كه ازدواج در آن جامعه چه كاركردهایی را به انجام می‌رساند متفاوت است. همچنین تعیین اینكه فرهنگ كدام ویژگی‌های جسمانی، اجتماعی و یا شخصیتی را جهت تصورسازی مطلوب می‌نمایاند باز به معنا و مفهوم ازدواج در یك جامعه بستگی دارد.
در جوامعی كه در آن به ازدواج از دیدگاه تقسیم كار و فرزندزایی نگاه می‌شود در موقع توصیف یك زن ایده‌آل ویژگی‌هایی همچون داشتن اندامی قوی و ستبر (جهت یاری رساندن به شوهر در كشاورزی و تولید مثل) مورد تأیید واقع می‌شود.
ویژگی‌های فیزیكی مطلوب در مردان و زنان همراه با تحول در تمایزات نقشی زن و مرد سریعاً متحول می شوند. البته ویژگی‌های فیزیكی مطلوب در مردان در طول سال‌ها پایدارتر باقی می‌مانند اما امروزه باتوجه به اهمیت و نقش وسایل ارتباط جمعی در شكل‌دهی به طرز تلقی‌ها، ذائقه‌ها و سلیقه‌ها به‌نظر می‌رسد كه بخشی از تحول در ویژگی‌های جسمانی مطلوب در همسر ایده‌آل نتیجه عملكرد آن وسایل است.
نیازهای شخصی برای خواستن همسر
اگر روابط زن و شوهرها به عنوان روابطی تلقی شوند كه انسان‌ها در آن حداكثر ارضای عاطفی خود را دارند طبیعی است كه تصور آنها از همسر مطلوب تحت تاثیر شخصیت فرد باشد، مستقل از تجویزات فرهنگی. این امر درمورد جنبه‌های روان‌شناختی همسر مطلوب صادق است و به نظر می رسد جنبه‌های فیزیكی همسر ایده‌آل متأثر از فرهنگ و بعد، شخصیت فرد باشد.
تصورات شما واقعی می شوند؟
شواهد موجود نشان می‌دهند كه تصور از همسر مطلوب فرد را در انتخاب همسر راهنمایی می‌كند و باعث می‌شود كه فرد با كسی كه این صفات ایده‌آل را داراست و یا او را این طور تصور می کند، ازدواج كند.
همسر مطلوب دربرگیرنده صفاتی است كه فرد آرزو می‌كند دارا باشد، اما می‌داند كه فاقد آن صفات است. وقتی كه دونفر با هم ازدواج می‌كنند، هركدام خود ایده‌آل را به دیگری نسبت می‌دهد. البته هیچ‌كدام از آنها همیشه دارای این صفات و ویژگی‌ها نیستند.
تصور از همسر مطلوب در طول زمان و در جریان برخورد با افراد زیادی از جنس مخالف متحول می شود و این تصور بیشتر محصول تجربه‌های قبلی و فعلی فرد است تا عامل تعیین كننده همسرگزینی. تصور از همسر مطلوب تنها در مراحل اولیه به همسرگزینی موثر واقع می‌شود و به‌ندرت اتفاق می‌افتد كه افراد با كسی ازدواج كنند كه دارای همگی صفات از پیش اندیشیده‌اش باشد.
همسان گزینی و ناهمسان گزینی
انتخاب همسر تلفیقی از همسان گزینی و ناهمسان گزینی است. به عبارتی فرد آماده ازدواج از میان كسانی كه دارای تشابه ارزشی با او هستند كسی را انتخاب می‌كنند كه نیازمندی‌ها و كمبودهای او را نداشته باشد و درعین حال توانایی رفع نیازهای او را داشته باشد. و در اینجا چون سلسله مراتب نیازهای افراد با یكدیگر متفاوت است، برخی از توانمندی‌های طرف مقابل یا همسر آینده ممكن است مهم‌تر از سایر توانمندی‌های او جلوه کند. بنابراین فرد در مرحله اول انتخاب مشابه های خود را گزینش می کند و در مرحله بعد فیلترها را براساس ناهمسان گزینی می چیند و کسی را انتخاب می کند که هر چه او ندارد، در خودش داشته باشد.
برای اطلاع از طرح همسان گزینی تبیان اینجا کلیک کنید
فراوری: فاطمه ایمانی
بخش کلوب ازدواج تبیان
برگرفته از: مطالعات جمعیتی، کتاب آموزش پیش از ازدواج(مهدی میر محمد صادقی)
مطالب مرتبط:
ازدواج دوقلوهای همسان!
شباهت‌های ضروری در ازدواج
تو مثل من نیستی!
