تبیان، دستیار زندگی
امام صادق (علیه السلام) فرمود: رجعت، عام وعمومی نیست بلکه اختصاصی است. کسانی بر می گردند در رجعت که یا ایمان محض داشته باشند یعنی مومن محض و خالص باشند یا شرک خالص داشته باشند و گروه دیگری در رجعت بر نمی گردند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مریم جعفری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فقط اینها زنده می شوند

رجعت

موضوع رجعت با زنده شدن گروهی از مردم، در مقطع زمانی خاصی همراه است، که در مقاله های پیشین در مورد کیفیت و چگونگی آن سخن گفتیم. اما سوالی که در اینجا با صرف نظر از زمان و چگونگی آن مطرح است اینکه چه کسانی زنده شده و به دنیا برمی گردند ؟ و آیا شهدای جنگ تحمیلی نیز جزء آن افراد هستند؟

مومن و کافر محض

رجعت اختصاص به شیعه ندارد. رجعت در امت های گذشته نیز اتفاق افتاده. آیات فراوانی در قرآن به رجعت گروه هایی از کسانی که از دنیا رفته و دوباره برگشته اند اشاره می کند.از جمله در سوره بقره از زنده شدن گروهی که اینها از طاعون فرار می کردند و از شهرشان بیرون رفتند ولی همه آنها مردند سپس به دعای یکی از پیامبران الهی به نام "ارمیا" یا " حزقیل" که در روایات آمده خداوند دوباره آنها را زنده کرد و دوباره به زندگی برگشتند و مدتی با همان پیغمبر زندگی کردند این سرگذشت در سوره بقره آیه 242 آمده: " ألم تر إلی الذین خرجوا من دیارهم و هم ألوف ... ".

سرگذشت دیگر زنده شدن هفتاد نفر از برگزیدگان بنی اسرائیل است که با دعای حضرت موسی(علیه السلام) دوباره زنده شدند یا اصحاب کهف و افرادی از این قبیل که بعد از مردنشان دوباره زنده شدند.از این موارد در قران متعدد ذکر شده.

مرحوم علامه مجلسی فرمودند قریب 200 روایت در زمینه رجعت وجود دارد و تقریباً بطور اتفاقی روایات در زمینه رجعت متواترند. در اصل رجعت بدون تردید روایات شیعه قطعاً متواتر است که قریب بیش از 160 مورد آن را علامه مجلسی در بحارالانوار نقل کرده است.

امام صادق(علیه السلام) فرمود: رجعت، عام و عمومی نیست بلکه اختصاصی است. کسانی بر می گردند در رجعت که یا ایمان محض داشته باشند یعنی مومن محض و خالص باشند یا شرک خالص داشته باشند و گروه دیگری در رجعت بر نمی گردند.

بنابراین رجعت اختصاص به شیعه ندارد که بگوییم یک موضوع اعتقادی است و اتفاق نیفتاده بلکه یک اصل کلی است. همه مسلمان ها از پیغمبر نقل کردند که آنچه در امت های دیگر اتفاق افتاده عیناً در امت ما هم اتفاق می افتد. یکی از چیزهایی که در امت های گذشته اتفاق افتاده موضوع رجعت است.

در روایات وارد شده، امام علی (علیه السلام)، امام حسین (علیه السلام)، بقیه ائمه (علیهم السلام) و پیامبران(علیه السلام) رجعت خواهند داشت

حاصل اینکه اصل رجعت از نظر اعتقادات شیعی قطعی است و روایات آن هم متواتر است و همه علما ادعای تواتر کردند از جمله مرحوم علامه مجلسی، ولی شاید جزئیاتش در حد تواتر نباشد مثل رجعت امام حسین (علیه السلام) که تقریباً به حد تواتر رسیده.

روایاتی هست که حکایت از این دارند که اولین کسی که رجعت می کند امام حسین (علیه السلام) است و جزئیات آن، اینکه حکومتش چقدر طول می کشد؟ چطور حکومت می کند؟ نقل شده و حتی گفته شده آنقدر حکومت حضرت طولانی می شود که ابروهایش جلوی چشمش را می گیرد، یعنی آنقدر پیر می شوند .

روایات در زمینه رجعت امام حسین(علیه السلام) شاید نزدیک به تواتر باشد یا اقلاً به حد استفاضه رسیده است .

نکته بعدی کسانی هستند که رجعت می کنند. از امام صادق(علیه السلام) نقل شده وقتی امام زمان (علیه السلام) قیام می کنند خداوند از پشت کعبه 27 نفر را بیرون می آورد که 15 نفر از قوم حضرت موسی (علیه السلام) هستند و 7 نفر اصحاب کهف ، یوشع بن نون وصی حضرت موسی(علیه السلام)، مومن آل فرعون، سلمان فارسی، ابا دجّانه انصاری و مالک اشتر هستند. این در یک روایت در بحارالانوار و تفسیر عیاشی نقل شده که اینها گروهی از کسانی هستند که رجعت می کنند.

در روایت دیگری مقداد هم به این جمع اضافه شده و در روایات فراوانی از امام صادق(علیه السلام) با سندهای بسیارعالی نقل شده که هر کس 40 صبح دعای معروف عهد را بخواند از یاوران حضرت مهدی (علیه السلام) خواهد بود و اگر قبل از ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) از دنیا برود خداوند او را دوباره زنده می کند و به دنیا بر می گرداند و جزء یاوران حضرت مهدی(علیه السلام) خواهد بود.

مضمون آن دعا چنین است "خدایا اگر من قبل از اینکه حضرت ظهور بکند از دنیا رفتم می خواهم که مرا دوباره زنده کنی در حالی که کفن را به خودم پیچیدم، شمشیر در دستم و نیزه ام آماده است با این مشخصات می خواهم بر گردم و در رکاب حضرت بجنگم".

امام صادق (علیه السلام) فرمود: رجعت، عام وعمومی نیست بلکه اختصاصی است. کسانی بر می گردند در رجعت که یا ایمان محض داشته باشند یعنی مومن محض و خالص باشند یا شرک خالص داشته باشند و گروه دیگری در رجعت بر نمی گردند

از امام صادق(علیه السلام) نقل شده و حضرت یک اصل کلی را بیان فرمودند: " لیس أحد من المومنین قتل إلا سیرجع حتی یموت" هیچ مومنی نیست که کشته بشود مگر اینکه به زودی در دوران رجعت بر می گردد تا با مرگ طبیعی از دنیا برود و برعکس. از این روایت فهمیده می شود کسانی که در راه خدا به شهادت می رسند، قطعاً در دوران رجعت بر می گردند تا با مرگ طبیعی از دنیا بروند ، البته قید مومن در اینجا قابل توجه است. کلمه مومن بار مفهومی عمیقی دارد که به آن نمی پردازیم ولی در روایات دارد که هیچ یک از مومنین نیستند که کشته می شوند مگر اینکه بر می گردند تا دوباره در دوران رجعت با مرگ طبیعی از دنیا بروند.

در روایات وارد شده ، امام علی (علیه السلام)، امام حسین (علیه السلام)، بقیه ائمه (علیهم السلام) و پیامبران(علیه السلام) رجعت خواهند داشت.

در این زمینه روایات فراوان است ولی این روایات به حد تواتر نرسیده. بنابراین در مباحث کلامی قابل استناد نیست زیرا در مباحث کلامی برای اثبات یک موضوع، خبر باید متواتر باشد.

و اما شهدایی که در جنگ تحمیلی یا در جاهای دیگر در طول تاریخ و در جبهه حق به شهادت رسیدند اگر در زمره مومنین باشند در دوران رجعت بر می گردند.

خلاصه سخن

بر اساس آیات و روایات، پیامبران و ائمه معصومین (علیهم السلام) وهمچنین کسانی که در دنیا مومن محض و کافر محض هستند و در جبهه حق و دفاع از حق به شهادت رسیدند رجعت خواهند داشت.

بازآوری: دکتر جعفری 

بخش اعتقادات  شیعه تبیان


منبع: پاسخ به سوالات اعتقادی استاد محمدی، موجود در سایت رادیو معارف

مطالب مرتبط:

تفاوت معاد با رجعت در چیست؟

نخستین امامی که رجعت می کند کیست؟

نقش تربیتی رجعت در پویایی شیعه

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.