تبیان، دستیار زندگی
همان طور که با عمل به یقینات امور مشتبه یقینی شود، با عمل به مشتبهات، امور یقینی مشتبه می گردد. آن که به حقیقتی دست یافته باید - با عمل - شکرگزار این نعمت باشد و الاّ آن را از دست خواهد داد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هشدار: خطر از دست دادن داشته هایمان!!‌

شبهه


کسی که عمل نمی‏کند علاوه بر اینکه از به دست آوردن علم محروم می‏شود، با یک خطر سهمگین نیز مواجه است: از دست دادن یافته ‏ها....

در روزگاری به سر می بریم که علی رغم فریادهای مداوم حق آزادی بیان و اندیشه هیچ کس حاضر نیست، اعتقاد و باورهای مخالف نظر خود را به رسمیت بشناسد.

یکی از این اعتقاد و باورها که همواره آماج تهمت ها، دروغ ها و سیاه نمایی ها بوده است دین مبین اسلام است.

رسانه های پیشرفته هم شده اند آلت دست کسانی که یک بند مشغول شبهه افکنی هستند که: آقا اسلام چنین و است و چنان است.

در این میان اگر ما سواد و مطالعه کافی نداشته باشیم دیر نباشد که بنیان های فکریمان از هم پاشیده شود و رسما بشویم عروسک خیمه شب بازی رسانه های شرق و غرب. برای چنین روزگاری دین ما رهنمودهایی دارد که با تمسک به آن ها به بیراهه نرویم.

بر پایه روایات پیروی از خواهش‏ های نفس و عمل نکردن به حق، ابزار ادراکی و قدرت تشخیص آدمی را از کار می‏اندازد. همین هشدار - گویا و صریح - در نهج البلاغه چنین آمده است:

«لاتَجعَلوا عِلمَکم جَهلاً وَ یقینَکم شَکا، إِذا عَلِمتُم فَاعمَلوا، وَ إِذا تَیقَّنتُم فَأَقدِموا»؛ علم خود را به جهل، و یقین خود را به شک تبدیل نکنید، هرگاه دانستید، عمل کنید و هرگاه یقین کردید، اقدام نمایید.

دانستن و عمل نکردن گونه‏ای از نفاق است که به از دست دادن باور می‏انجامد. کسی که عمل نمی‏کند علاوه بر اینکه از به دست آوردن علم محروم می‏شود، با یک خطر سهمگین نیز مواجه است: از دست دادن یافته ‏ها.

با از دست دادن باور و فراهم آمدن تردید، استحکام و اطمینان زندگی از بین می‏رود و انسان در صحنه‏ای سراسر حیرت و سوال و ابهام و ظلمت قرار می‏گیرد.

«ذَهَبَ اللَّهُ بِنورِهِم وَ تَرَکهُم فی ظُلُماتٍ لایبصِرون » (سوره بقره آیه 17)؛ خداوند نور منافقان را می‏زداید و آن‏ها را در تاریکی‏ها چنان رها می‏کند که هیچ نمی‏بینند: «یخرِجونَهُم مِنَ النّورِ إلی الظُّلُمات».

در این شبهات چگونه ایمانمان را حفظ کنیم؟!

برخی معتقدند انسان در هر سن و معلوماتی که باشد بی هیچ قید و شرطی می تواند به هر سخنی گوش فرا دهد. اینان به آیه ی شریفه: «فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ»(۱) تمسک می کنند.

دانستن و عمل نکردن گونه‏ای از نفاق است که به از دست دادن باور می‏انجامد. کسی که عمل نمی‏کند علاوه بر اینکه از به دست آوردن علم محروم می‏شود، با یک خطر سهمگین نیز مواجه است: از دست دادن یافته ‏ها

در صورتی که آیه ی شریفه ی در مورد اندیشمندان و صاحب نظرانی است که قدرت و توان تشخیص (قول احسن) را دارند نه هر کسی، در هر سن و سال و سطحی از معلومات می تواند این چنین باشد. چنان که در ادامه آیه ی شریفه می فرماید: « أُولئِکَ الَّذِینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ» ؛ (۲) آنان کسانی اند که خدا هدایتشان کرده و آنان خردمندان و صاحبان مغز و عقل اند.

بنابراین تا وقتی که انسان اعتقادهایشان را از منابع موثق و معتبر محکم نکرده و قدرت پاسخگویی به شبهات را ندارند، نباید در این وادی قدم بگذارد. انسان باید زمان شناس باشد، برای حال و آینده اش برنامه ریزی کند؛ نه اینکه بنشیند و هنگامی که با شبهات بنیان کن و تبلیغات مسموم روبه رو شد به فکر چاره ای بیفتد، بلکه مانند واکسنی که برای پیشگیری امراض به کودکان تزریق می کنند ما نیز با طرح شبهات و جواب آنها به طور فشرده اطلاعاتی از آنها داشته باشیم تا هنگام مواجهه با مخالفان خود را نباخته و توان جواب گویی را داشته باشیم.

امام صادق(علیه السلام) می فرماید: «العالم بزمانه لاتهجم علیه اللوابس»؛(۳) ‌کسی که زمان شناس است شبهات بر او هجوم نخواهد آورد.

امام علی(علیه السلام ) می فرماید: «من عرف الایام لم یغفل عن الاستعداد»؛(۴) ؛ هر کس که روزگار خود را شناخته و زمان شناس باشد از آمادگی غافل نخواهد شد.

جمع بندی

در این روزگار با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی طرفداران باطل به گونه ای سخنان خود را تنظیم می کنند و با آب و تاب بیان می نمایند که مردم آن سخن را حق می پندارند به طوری که واقعیت بر مردم پوشیده می شود. به علت آنکه سخنان انسان های منحرف شبیه سخنان حق است به آن «شبهه» می گویند اما به سخنانی که مردم را به حق می رساند «دلیل» گفته می شود. اگر ما مطالعه کافی در دینمان داشته باشیم با آگاهی ای که به دست می آوریم، با دلایلی روشنتر از روز تاریکی شبهاتشان را از بین خواهیم برد.


پی نوشت ها:

۱.سوره زمر آیه ۱۷ و ۱۸

۲.سوره زمر آیه ۱۸

۳.کافی، ج۱، ص ۲۷، ح ۲۹؛ تحف العقول، ص ۳۵۶ریال بحار، ج ۷۵، ص ۲۶۹، ح ۱۰۹

۴.کافی، ج ۸، ص ۲۳، ح ۴؛ امالی، شیخ صدوق، ص ۴۰۰، ح ۹؛ توحید، ص ۷۴، ح ۲۷؛ تحف العقول، ص ۹۸؛ بحار، ج ۷۴، ص ۲۷۸، ح ۱٫

فرآوری: فاطمه محمدی         

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منبع:

سایت رهروان ولایت برگرفته از کتاب  به کجا ؟ چگونه ؟ (اثر استاد محمد عالم زاده نوری)

سایت گفتگوی دینی

سایت پرسمان

سایت به سوی بیداری

مطالب مرتبط:

فلسفه مجازات اخروی چیست؟

پاسخ به نیازها، راز پایایی اسلام

هدیه خداوند برای بندگان ویژه اش!

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.