پدر و مادر شما هم مقصرید!

پر واضح است که در پس هر رابطه، هدف یا اهدافی وجود دارد (خوب یا بد) مانند: رابطه به قصد کمک به دیگران، برای کسب معنویات، صله رحم، کسب دانش و ارتقای علمی، ضربه زدن به دیگری، به قصد دوستی، تجارت و کسب مال، تجسس، تفریح و ... . پس از این توضیح بسیار کوتاه، حال باید دید یک پسر چه هدفی از ارتباط عاطفی با دختر دارد؟

گرگ‌ها همیشه زوزه نمی‌كشند ...

گاهی هم می‌گویند:

دوستت دارم ...

و زودتر از آنكه بفهمی بره‌ای ...

می‌درند خاطراتت را ...

و تو میمانی با تنی كه بوی گرگ گرفته ...!

از یك چشم‏انداز كلى مى‏توان دوران زندگى را در سه مرحله بزرگ خلاصه نمود: كودكى، جوانى و پیرى. به دلیل تحولات عظیمى كه در دوره جوانى براى انسان‏ها رخ مى‏دهد، این مرحله از زندگى از اهمیت فوق‏العاده و چشم گیرى برخوردار است. جوان در ابتداى دوره جوانى پیوسته به سوى قدرت و نیرومندى پیش مى‏رود و هر سالى كه بر وى مى‏گذرد قوى‏تر مى‏شود تا به سر منزل كمال جوانى و به اوج قوت و توانایى برسد. به عكس، آدمى پس از دوران جوانى به سوى فرسودگى و ناتوانى مى‏رود و هر سال از سال قبل ضعیف‏تر مى‏گردد و آن‏قدر این راه نشیب را مى‏پیماید تا به منزل پیرى و به نهایت درجه ناتوانى و ضعف برسد.

خداوند متعال در قرآن كریم با اشاره به این مراحل از زندگى، آن را به انسان‏ها گوشزد مى‏كند: «اللَّهُ الَّذِی خَلَقَكُم مِن ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِن بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفا وَشَیْبَةً یَخْلُقُ مَا یَشَاء وَهُوَ الْعَلِیمُ الْقَدِیرُ»(روم: 54)؛ خداست آن كسى كه شما را ابتدا ناتوان آفرید و در دوران ناتوانى و كودكى پرورش داد و سپس پس از ناتوانى (در جوانى) قوت بخشید، سپس بعد از قوت، ناتوانى و پیرى داد.

دوران جوانى، دوران كار و تلاش، صحنه شور و هیجان، عرصه خستگى‏ناپذیر سازندگى و دوران درخشندگى و بالندگى است. جوانان، قلب تپنده زندگى اجتماعى، مغز همیشه فعال زندگى، یارى‏رسان دین خدا در طول تاریخ، یاوران ولایت و رهبرى، و گوش شنواى پیام وحى و معارف بلند الهى هستند. جوانان مومن و با اخلاق، گنج‏هاى نهفته اجتماع و كلید هر نیكى و قفل هر بدى هستند.

امیرمومنان حضرت على علیه‏السلام درباره اهمیت و ارزش جوانى مى‏فرمایند: «قدر و منزلت دو گوهر گران‏بها و دو چیز با ارزش را هیچ‏كس نمى‏شناسد، مگر كسى كه آن را از دست داده باشد: جوانى و سلامتى.»

اما یك سوال؟!!

چرا دوران جوانی و جوان كه با این عظمت از آن یاد شده برای جامعه دغدغه بزرگ و عامل استرس والدین است؟ به عنوان مثال روابط دختر و پسر قبل از ازدواج یکی از موضوعات جوانان امروز ما شده است. شاید یكی از علل آن آگاه نبودن بعضی از جوانان نسبت به این موضوع است، مستى جوانى، قدرت تفكر و دوراندیشى را از جوان مى‏ستاند و او را به كارهاى نادرست مى‏كشاند. امام على علیه‏السلام در روایتى با بیان انواع مستى، مستى جوانى را همچون مستى مال، قدرت، علم و تمجید خواهى، از عوامل زوال عقل و اراده و نیز نابودى آرامش و طمأنینه انسان مى‏داند.

باید گفت: مسأله ارتباط با نامحرم و به تعبیری دیگر «ارتباط با جنس مخالف»، فقط به مسائل جنسی مربوط نمی شود. بلکه علت دیگر آن می تواند خلأهای روحی و عاطفی باشد. وقتی جوان در کانون خانواده از همه ابعاد تربیتی از جانب خانواده برخوردار باشد، هم نیازهای روحی و عاطفی او در کانون خانواده برطرف می گردد و هم نحوه تعامل با اجتماع و به خصوص مسائل مربوط به جنس مخالف را فرا می گیرد و از آفات اجتماعی ناشی از عدم آگاهی در این باره ایمن می ماند. البته نیاز به جنس مخالف هم از لحاظ عاطفی و هم از لحاظ جنسی یک امر طبیعی است و مقصود از کلام این نیست که این نیاز باید سرکوب شود. لکن دقت خانواده و پدر و مادر به امور تربیتی و آموزشی، می تواند این امر را تعدیل کند و فرزندان را از بحران های ناشی از آن بیمه کرده، در آرامش قرار دهد تا به موقع و به صورت صحیح و مشروع، آن را دنبال کنند.

ممکن است بگویید ما با یک معضل سر و کار داریم و در حال حاضر آن طور که باید، آموزش و تربیت صحیح صورت نگرفته است. لذا با شرایط فعلی چه باید کرد؟ در چنین شرایطی بحث راه های جبران آموزش و تربیت نادرست مطرح می شود و باید بدانیم چگونه اشتباهات قبلی خود را در این امر باید جبران کنیم و با وجود آثار و آفات رویه سابق، در حال حاضر چگونه برنامه بریزیم.

موضوع جبران تربیت نادرست از دو نگاه مطرح می شود. گاهی پدر و مادر دنبال راه جبران روش های نادرست قبلی خود هستند و گاهی خود فرزند بابت خلأهای ناشی از آن، به فکر چاره می افتد. اگر پدر و مادر دنبال چاره برای جبران نباشند و روش صحیح را در تعمیر و ترمیم وضعیت ایجاد شده به کار نگیرند، قطعاً خود جوان باید برای رهایی از فشار خلأ روحی، این موضوع را دنبال کند و در اینجاست که اگر باز خودش از روش های صحیح آگاهی پیدا نکرده باشد، خود را در معضل دیگری قرار می دهد و با همنشین شدن با رفیق ناباب و یا ارتباط عاطفی با جنس مخالف، گرفتار خطای دوم زندگی خودش خواهد شد!

یه نكته خصوصی با دختران

پر واضح است که در پس هر رابطه، هدف یا اهدافی وجود دارد (خوب یا بد) مانند: رابطه به قصد کمک به دیگران، برای کسب معنویات، صله رحم، کسب دانش و ارتقای علمی، ضربه زدن به دیگری، به قصد دوستی، تجارت و کسب مال، تجسس، تفریح و ... . پس از این توضیح بسیار کوتاه، حال باید دید یک پسر چه هدفی از ارتباط عاطفی با دختر دارد؟ دو هدف اصلی را در اینجا می توان متصور شد:

الف) به قصد ازدواج؛ ب) به قصد کسب لذت و سوء استفاده.

- اگر به قصد ازدواج باشد اولاً از کجا معلوم و مشخص است که پسر حقیقت را می گوید؛ فراموش نکنید کسی که بخواهد سوء استفاده بکند، باید با نقابی موجه و زیبا جلو بیاید و با وعده هایی دروغین طرف مقابل را فریب دهد و بهره برداری کند چون در غیر این صورت به اهداف پلیدش نمی رسد؛ مشاوره های متعددی که در این زمینه با مرکز ما (پرسمان) می شود و اخباری که در رسانه ها منعکس می گردد، نمونه بسیار کوچکی از جامعه آماری دخترانی است که تنها با شنیدن جمله «قصد ازدواج با شما را دارم» از زبان پسر، فریب خورده اند. ثانیاً چه تضمینی است که پس از مدتی قصدش عوض نشود به دلایل مختلف مانند: دیدن رفتاری ناخوشایند از دختر، عاشق دختری دیگر شدن، مخالفت خانواده را بهانه کردن، تفاوت فرهنگ ها، اگر بگوید تو که الان با من رابطه داری از کجا معلوم قبل از من با دیگری نبودی و از کجا معلوم بعد از ازدواج با پسرهای دیگر رابطه برقرار نکنی! پس تو شایسته ازدواج نیستی و ...؛ وقتی هم تعهدی در میان نباشد و جایی ثبت نشده باشد و قانونی از آن حمایت نکند دست دختر به هیچ کجا بند نیست و او می ماند و آسیب های شدید روحی و عاطفی که به دلیل اشتباه و زودباوری خود، بدان دچار شده است.

- اگر به قصد لذت و سوء استفاده هم باشد که موضوع مشخص است و هیچ دختر عاقلی حاضر نیست عفت و پاکدامنی خود را دانسته به حراج بگذارد.

فرآوری: فاطمه زین الدینی  

بخش نهج البلاغه تبیان     

منابع:

سه راهکار برای مدیریت صحیح غریزه و ارتباط با نامحرم، نویسنده: سعید حمیدی زاده

رابطه دختر و پسر، نویسنده: علی حسینعلی پور

جوانی از نگاه دین و روان شناسی، مجله معرفت شماره 147

مطالب مرتبط:

معرفی آیات نیکی به والدین!

پدر و مادر دو گوهر ارزشمند عالم هستی

خانه ی سالمندان نشانه جدایی دین از زندگی!