چرا زیبا رویان دوست داشتنی ترند؟!

امام علی «علیه السلام» فیما رواه الإمام الصّادق «علیه السلام»: إنّ اللَّه جمیل یحبّ الجمال، و یحبّ أن یرى أثر النّعمة على عبده.

امام على «علیه السلام» به روایت امام صادق «علیه السلام»: خدا زیباست و زیبایى را دوست مى‏دارد و دوست مى‏دارد كه نشانه نعمت بر بنده‏اش دیده شود. (الحیاة/ ترجمه احمد آرام/ ج‏6/ 214)

خداوند نیز افراد زیبا رو را دوست دارد!

کیفیت چهره و سیما امری اکتسابی نیست تا امتیازی برای انسان محسوب شود، به عبارت دیگر صورت و چهره ی زیبا، امری نیست که بدان وسیله برای فرد افتخاری حاصل شده و به خاطر آن مورد تحسین و تقدیر قرار گیرد و این امر به قدری بدیهی است که نیاز به اقامه دلیل برای آن نیست. اما در میان روایات توجه خاصی به افراد خوش سیما (احسان الوجوه) شده است و بدین وسیله برای چهره زیبا امتیازاتی قائل شده و نتایج و ثمراتی برای آن بر می شمرند، به گونه ای که پیغمبر صلوات الله علیه فرمودند: خیر را نزد افراد زیبا رو بیابید و ابى سعید می گوید پیغمبر فرمود: كارهاى خوب را از زیبا رویان انتظار داشته باشید و حضرت باقر علیه السلام فرمود شخصى كه داراى چهره زیبا باشد و دامنش به گناه بى‏عفتى آلوده نباشد از بندگان خالص خدا است. (بحار الأنوار- ترجمه جلد 67 و 68/ ترجمه موسوى همدانى/ ج‏1/ 10)

ابن بندار ... از ابن عباس كه رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمود هدایت نیكو قیافه و هیئت نیكو، معتدل بودن در روش و در زندگى یک چهل و پنجم از نبوت است. (از حالات و خصائل پیامبران است). (بحار الأنوار- ترجمه جلد 67 و 68/ ترجمه موسوى همدانى/ ج‏2 / 338)

بنابراین با توجه به این روایات باید نتیجه گرفت، از افرادی که چهره مناسب و زیبایی ندارند نمی توان انتظار کار خیر و نیک را داشت؟

منافق خوش صورت نیست

در میان روایات به مسئله زیبایی و خوش سیمایی به گونه ای اهمیت داده شده که افراد منافق را محروم از آن دانسته و روایت شده است، از ابن صهیب كه گوید شنیدم از حضرت صادق علیه السّلام فرمود: خداوند در منافق و در فاسق چهره خوب و تفقه و فهم و خوش خلقى را جمع نمی كند (آنها هیچ یک از این صفات را ندارند و اگر باشد همه اینها را ندارند).

عباد بن صهیب گوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم فرمود: خداوند براى منافق سیماى روشن، فهم و حسن خلق جمع نمى‏كند. (ایمان و كفر (ترجمه الإیمان و الكفر بحار الأنوار)/ ج‏2 / 262)

خوش صورت کیست؟

ظاهر مطالب و روایات حکایت از جایگاه و مقام زیبارویان نزد خداوند متعال داشته، بر این اساس خیر را می توان نزد افراد خوش سیما (خوشگل) یافت، علمای سنت روایت «كارهاى خوب را از زیبا رویان انتظار داشته باشید» را به دلیل تعارضات عقلانی، جعلی پنداشته و آن را رد می کنند اما رد و انکار این روایت جز از بد فهمی آن ناشی نمی شود. زیبایی فقط چشم و ابرو نیست، افرادی هستند که از چهره زیبایی برخوردار نبوده اما سیمایشان به گونه ای است که به دل می نشیند برای مثال می توان مرد بزرگ شیخ محمد حسین کمپانی (اصفهانی) اشاره کرد.

شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به کمپانی، عالم و حکیم دوره اخیر عالم تشیع است. در 2 محرم 1296 هـ ق در کاظمین دیده به جهان گشود. وی با حمایت پدر که از بازرگانان متدین بود، تحصیلات دینی خود را با جدیت شروع و ادامه داد.

اساتید او شیخ محمدحسن تویسرکانی، آقا سیدمحمد فشارکی اصفهانی و حاج آقا رضا همدانی هستند و بعداً از شاگردان آخوند خراسانی گردید. محضر تدریس او بسیار دقیق بود. او علاوه بر فقه و کلام در علوم تفسیر، حکمت، تاریخ، ادبیات و عرفان نیز مهارت داشت. وی چهره علی الظاهر زیبایی نداشت اما جذبه و کشش خاصی در چهره اش نهفته بود که بیننده را به آرامش خاصی دعوت می کرد و بر دل مخاطبانش می نشست و این گونه زیبا بودن زیباست.

زیبا رو کسی است که به دل نشیند

به دل نشستن نیز از فطرت و دل پاک بر می خیزد فردی که از روحی متعالی برخوردار بوده و روح و وجودش مطابق با فطرت پاک اولیه انسان است لاجرم با وجود چهره نه چندان زیبا نیز در دل افراد نفوذ کرده و قلبشان را تسخیر خواهد کرد. چرا که این گونه افراد با ربط و نسبتی که با خدای متعال دارند آرامش واقعی را از منبع اصلی و نامتناهی آن دریافت کرده و در اثر ارتباط با دیگران این آرامش را نیز به دیگران به ارمغان می دهند و این وجه و صورت است که زیباست.

زیبایی در این دنیا امری نسبی است فردی از نظرگاهی زیبا و از دیدگاهی دیگر زشت است چرا که در این بین سلایق است که متفاوت بوده و معیار زشت و زیبایی را رقم می زند. در این میان آن زیبایی حائز اهمیت است که از ثبات و برقراری برخوردار بوده و با کهولت سن و یا وقوع حادثه ‌ای خدشه دار نگردد و این زیبایی نمی تواند زیبایی صورت به معنای متداول امروز باشد چرا که این گونه زیبایی مهمان چند روزه دنیا بوده و بعد از آن رنگ و بویی نخواهد داشت.

اما زیبایی روح است که در چهره انسان متجلی شده و به صورت، زیبایی خدایی را هدیه می دهد. خلاصه کلام اینکه مرحوم حاج آقا دولابی در تعریف و وصف خوشگلی می فرمایند: خوشگل کسی است که گل و طینتش پاک باشد. با این رویکرد به زشتی و زیبایی می توان سوء برداشت از روایات مذکور را حل و فصل کرد و با معیار دیگری زشت و زیبا را تعیین نمود.

ایهاالناس جهان جای تن آسانی نیست                    مرد دانا، به جهان داشتن ارزانی نیست

خفتگان را چه خبر زمزمهء مرغ سحر؟                     حیوان را خبر از عالم انسانی نیست

داروی تربیت از پیر طریقت بستان                            کادمی را بتر از علت نادانی نیست

روی اگر چند پری چهره و زیبا باشد                          نتوان دید در آیینه که نورانی نیست

شب مردان خدا روز جهان افروزست                        روشنان را به حقیقت شب ظلمانی نیست

مریم پناهنده                   

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منابع:

1) الحیاة/ ترجمه احمد آرام/ ج‏6

2)بحار الأنوار- ترجمه جلد 67 و 68/ ترجمه موسوى همدانى/ ج‏1

3) بحار الأنوار- ترجمه جلد 67 و 68/ ترجمه موسوى همدانى/ ج‏2

4)ایمان و كفر (ترجمه الإیمان و الكفر بحار الأنوار)/  ج‏2

مطالب مرتبط:

ذکری برای زیبایی چهره وجود دارد؟

عواملی موثر در زیبایی چهره !

امان از حس خودنمایی!