داروهایی که ضد هم عمل میکنند
امروزه شیوع بیماریهای مزمن به حدی رسیده که کمتر فرد بزرگسال و سالمندی را میبینیم که هیچ دارویی مصرف نکند و یا تحت درمان خاصی نباشد. افراد با بالا رفتن سن، خود را در مقابل مشکلات سلامتی میبینند که هر کدام از آنها نیز درمان خاص خود را میطلبند. پس فرد مجبور است تمام این درمانها را به جان خود بخرد.
شاید تا به حال به این فکر نکرده باشید که مصرف چند نوع دارو که البته پزشک برایتان تجویز کرده، میتواند مشکلات و عوارض جدی به بار آورد. میخواهیم در اینجا به تاثیرات متقابل این داروها بر یکدیگر بپردازیم.
همه داروها تمایل دارند تنها بر روی درمان بیماری خاصی که برای آن توصیه شده اند تمرکز کنند و همه پزشکان هم سعی دارند دارویی که موثرتر و قوی تر است را برای درمان بیمار خود توصیه کنند.
اما در شرایطی که فرد به طور همزمان مبتلا به چند نوع بیماری است، لازم است چند نوع داروی مختلف را که خیلی وقتها مکانیسم کاملا متفاوتی دارند، با هم مصرف کند.
تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان میدهد مصرف برخی داروها میتواند بیماری دیگر فرد را تشدید کند؛ برای مثال در شرایطی که فرد هم به بیماری فشار خون بالا و هم بیماری ریوی مبتلاست، مصرف داروی کاهش دهنده فشار خون، بیماری ریوی را تشدید میکند.
در اینجا میخواهیم شایع ترین تداخلهای دارویی را برای شما شرح دهیم. خطر اینگونه تداخلها در افراد مبتلا به برخی بیماریهای مزمن، بیشتر است، مانند:
- دیابت
- بیماری شریان کرونر
- انسداد مزمن ریوی (COPD)
- دمانس
- بیماری قلبی
- استئو آرتریت
- افسردگی
همانطور که می دانید بیماریهای مزمنی مانند دیابت، فشار خون و بیماریهای قلبی از شایع ترین بیماریهای دنیای امروز اند. بنابراین تداخل های دارویی این بیماریها از مهم ترین ها خواهند بود که از قرار زیر هستند:
تغییر روش زندگی، برنامه غذایی و فعالیت بدنی قوی ترین و مهم ترین عواملی هستند که میتوانند ما را از مصرف برخی داروهای بی نیاز کنند.
فشار خون بالا
اگر شما علاوه بر فشار خون بالا، به بیماری انسداد مزمن ریوی یا همان COPD نیز مبتلا هستید، لازم است بدانید داروهای مصرفی برای درمان COPD مثل آلبوترول و کورتیکواستروئیدها (کورتون ها) میتوانند فشار خون را بالا ببرند.
همچنین در مبتلایان به فشار خون که به دلیل ابتلا به افسردگی، از داروهای ضدافسردگی مانند ونالافکسین و فلوکستین استفاده میکنند، فشار خون بالا خواهد رفت.
داروی سلکوسیب که معمولا برای درمان استئوآرتریت استفاده میشود، همچنین ممکن است فشار خون را افزایش دهد.
دیابتیها
کورتونهای مصرفی برای درمان COPD میتواند قند خون را افزایش داده و دیابت را بدتر کند.
در مبتلایان به بزرگی پروستات نیز مصرف داروهایی مانند فلومکس و یا آتنولول، با مخفی کردن علائم افت قند خون مانند لرزش باعث میشوند فرد دیابتی از افت قند خون خود مطلع نشود و این قطعا خطرناک خواهد بود.
مبتلایان به COPD
اگر این بیماران مبتلا به فشار خون بالا و یا آنژین صدری هم باشند، مصرف داروهای بتا بلوکر مانند پراپرانولول میتواند علائم ریوی را بدتر کند.
بیماری قلبی
داروهای درمان کننده COPD نظیر آلبوترول، ضد افسردگی های سه حلقه ای مانند ایمی پیرامین و داروهای مهار کننده COX-2 که برای درمان استئو آرتریت استفاده میشوند، میتوانند بیماری قلبی را تشدید کنند.
پوکی استخوان
کورتون هایی که برای درمان COPD استفاده میشوند، معمولا باعث کاهش تراکم استخوانی خواهند شد.
داروهایی مانند گلی بن گلامید که در دیابت استفاده میشوند و داروهای درمان کننده ریفلاکس معده مانند امپرازول، باعث تسریع کاهش توده استخوانی خواهند شد.
مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی
داروهای درمانی پوکی استخوان مانند آلندونات و داروهای درمانی آلزایمر میتوانند وضعیت فیبریلاسیون دهلیزی را در این بیماران بدتر کنند.
داروهایی مانند گلیبنگلامید که در دیابت استفاده میشوند و داروهای درمانکننده ریفلاکس معده مانند امپرازول، باعث تسریع کاهش توده استخوانی خواهند شد
ریفلاکس یا زخم معده
در این بیماران، مصرف داروهایی مانند وارفارین و یا کلوپیدوگرل که در بیماریهای قلبی توصیه میشود، همچنین ضدالتهابهای غیر استروئیدی مانند بروفن میتواند خونریزیها و زخم های گوارشی را بدتر کند.
بیس فسفاناتهای مصرفی در مبتلایان به پوکی استخوان همچنین میتواند برگشت اسید از معده به مری و سوزش سر دل را در این بیماران تشدید کند.
چطور میتوانیم این خطرات را کاهش دهیم؟
بدون شک هرچه داروهای کمتری مصرف کنیم، خطرات تهدیدکننده سلامتی مان هم کمتر خواهد بود. درباره کاهش داروهای مصرفی تان از پزشک خود سوال کنید.
خیلی وقتها دیده میشود که مصرف یک داروی خاص ده سال قبل به دلیل مبتلا شدن فرد به یک بیماری برای او توصیه شده است و با گذشت سالها اگرچه بیماری درمان شده و دیگر نیازی به خوردن آن دارو وجود ندارد، اما چون فرد تصور میکند که خوب بودنش وابسته به مصرف آن دارو است، نا آگاهانه به مصرف آن ادامه میدهد.
تغییر روش زندگی، برنامه غذایی و فعالیت بدنی قوی ترین و مهم ترین عواملی هستند که میتوانند ما را از مصرف برخی داروهای بی نیاز کنند.
بیماریهایی مثل دیابت، چربی خون و فشار خون به طور قابل توجهی از سبک زندگی فرد تاثیر میپذیرند و خیلی وقتها میتوان با داشتن برنامه غذایی صحیح و فعالیت بدنی مناسب از مصرف این داروها بی نیاز شد.
اطلاع و آگاهی پزشکان از تداخل های دارویی و عوارض آنها باعث شده در انتخاب دارو برای هر بیمار دقت بسیاری داشته باشند تا اینگونه تداخل های دارویی به حداقل کاهش یابد. بنابراین فراموش نکنید که هنگام مراجعه به پزشک، حتما لیست داروهای مصرفی خود را همراه داشته باشید تا پزشک بتواند بسته به داروهای مصرفی شما، بهترین درمان را انتخاب کند.
مطالب مرتبط: