تبیان، دستیار زندگی
بیرون از خانه بروید و تا جایی که برایتان مقدور است انواعی از گل و لای، لجن، شن، سنگریزه و سنگ جمع کنید. آن ها را در بطری بریزید تا لایه رسوبی ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چگونه لایه های رسوبی تشکیل می شوند؟

این پروژه نشان می دهد که رسوبات چگونه از گل و لای، لجن، شن، سنگریزه و سنگ و مواد دیگر به مرور زمان تشکیل می شود.

مسئله: چگونه لایه های رسوبی تشکیل می شوند؟

مواد لازم:

 یک بطری در پوش دار دو لیتری خالی

انواع مختلفی از گل، لجن، شن، سنگریزه و سنگ

آب

خط کش

دفتر و مداد

چگونه لایه های رسوبی تشکیل می شود؟

روش انجام آزمایش

از خانه خارج شوید و تا جایی که برایتان مقدور است انواعی از گل و لای، لجن، شن، سنگریزه و سنگ جمع کنید. آن ها را در بطری بریزید تا لایه رسوبی شما به وجود آید. در صورت امکان مقداری خاک رس و سنگریزه از نهر آب، مفداری شن از ساحل و مقداری خاک از باغچه به بطری اضافه کنید. اگر چیزهای دیگری به ذهنتان می رسد که می تواند در این پروژه موثر باشد، آن را نیز به مجموعه ی لایه رسوبی تان اضافه کنید.

وقتی که یک سوم بطری از مواد گفته شده در بالا پر شد، بطری را به خانه آورده و حجم باقی مانده ی بطری را با آب پر کنید و درب آن را محکم ببندید. حال بطری را آنقدر تکان دهید تا مواد داخل آن به خوبی با هم مخلوط شوند. اکنون بطری را در جایی که نور کافی دارد بگذارید و مراقب باشید که مواد داخل بطری به هم نخورد.

هر چند دقیقه یکبار به بطری نگاه کنید. توجه کنید که چه اتفاقی می افتد؟

آب چقدر شفاف و روشن است؟

چه چیزهایی در حال غرق شدن و پایین رفتن هستند؟

آیا همه چیز شناور است؟

آن چه می بینید را با لحظات قبل مقایسه کنید. بعد از 15 دقیقه همه چیز باید به خوبی ته نشین شده باشند. (اگر نشده باز هم صبر کنید تا همه ی مواد ته نشین شوند) با دقت به رسوباتی که در ته بطری ته نشین شده است نگاه کنید.

آیا مواد هنوز به صورت مخلوط با هم هستند مثل زمانی که در آب شناور بودند؟

یا به صورت لایه هایی جدا از هم روی هم ته نشین شده اند؟

چند لایه ی مشخص و واضح دارید؟

از ته بطری اولین لایه چه چیزی ته نشین شده است؟

لایه بعدی آن چیست؟

بالاترین لایه در بالای بطری کدام یک از موادی است که ریخته اید؟

لایه های پایینی چه تفاوتی هایی با لایه های بالایی دارند؟

چگونه لایه های رسوبی تشکیل می شود؟

در دفترتان تصویری از لایه های تشکیل شده را به صورت لایه به لایه بکشید. جلوی هر لایه ماده ی تشکیل دهنده ی آن را بنویسید. سنگریزه، شن، گل؟

با خط کش ضخامت هر لایه را اندازه بگیرید و با توجه به نتایج آن، لایه ها را در دفترتان ترسیم کنید.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان - تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی