تاثیر ریزگردهای عراق روی سلامت مردم
ریزگردها باعث بروز بیماریهایی از جمله قلبی-عروقی مثل ترومبوز، اختلالات انعقادی، انقباض شریانها، افزایش فشار خون، کاهش ضربان قلب و در نتیجه ایجاد سکتههای قلبی میشوند.
دکتر عبدالله ارجمند ، سرپرست مرکز اطلاعرسانی داروها و سموم دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به افزایش میزان ریزگردهای موجود در هوا بر اثر کاهش آبهای سطحی عراق، که به آلودگی هوا در کشورهای همسایه از جمله ایران منجر شده است، گفت:
«ریزگردهایی با سایز کمتر از 10 میکرون میتوانند به اعماق مجاری تنفسی نفوذ کنند و باعث مشکلاتی از جمله بیماریهای قلبی عروقی شوند.
ریزگردها باعث بروز بیماریهایی از جمله قلبی و عروقی مثل ترومبوز، اختلالات انعقادی، انقباض شریانها، افزایش فشار خون، کاهش ضربان قلب و در نتیجه سکتههای قلبی میشوند.
ریزگردها باعث بیماریهای مهم دیگری مثل آسم، برونشیت، بیماریهای انسدادی و سرطان ریه نیز میشود.
نوزادان، کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به آسم، بیماران قلبی و مادران باردار از جمله گروههای آسیبپذیر در برابر ریزگردهای عربی و گرد و غبار هستند، طوریکه این افراد ممکن است سالها آثار مخرب ریزگردها را تحمل کنند.
در صورتی که افراد مجبور باشند در این روزها در محیطهای باز فعالیت کنند، حتما از ماسک استفاده کنند.
باید توجه شود که ماسکهای معمولی مثل ماسک جراحی توانایی جلوگیری کامل از ورود ریزگردها را ندارند و افراد میتواند این ماسکها را دولایه کرده و یک دستمال مرطوب در میان آن قرار داده و استفاده کنند.
البته ماسکهایی همانند ماسکهای فیلتردار و ماسکهایی با ذرات نانو نقره نیز در مراکز درمانی بصورت محدود وجود دارند که توانایی جلوگیری از ورود ریزگردها به اعماق مجاری تنفسی را دارند.
مردم بهویژه سالمندان، کودکان و زنان باردار برای امور غیرضروری از منزل خارج نشوند و ورزشهای سنگین نیز انجام ندهند.
در نهایت عدم حضور در فضاهای باز در این روزها مهمترین توصیه است.»
کاظم ندافی ، رییس مرکز سلامت محیط و کار با اشاره به پدیده گردوغبار و اثرات آن بر سلامت، درباره چگونگی خود مراقبتی و کاهش اثرات ریزگردها بر سلامت افراد گفت:
«پدیده گرد و غبار، رویدادی طبیعی است و در بخش هایی از جهان که دارای مناطق خشک و بیابانی وسیع هستند، ایجاد می شود.
ذرات درشت گرد و غبار حداکثر می توانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند و ذرات ریز می توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجاری تنفسی و ریه نفوذ کنند.
بیشتر ذراتی که در پدیده گرد و غبار حضور دارند، از نوع درشت یا غیرقابل تنفس هستند و خطر جدی برای سلامت مردم ایجاد نمی کند، ولی ممکن است در افرادی که سابقه بیماری های تنفسی دارند مانند مبتلایان به آسم و آمفیزم مشکلاتی ایجاد کند.
متداول ترین نشانه هایی که طی پدیده گرد و غبار مشاهده می شود، تحریک چشم ها و راه های هوایی فوقانی است.
معمولا نوزادان، کودکان و نوجوانان، سالخوردگان، افراد مبتلا به بیماری های تنفسی مانند آسم و برونشیت و آمفیزم و بیماران قلبی در مقابل این پدیده آسبب پذیرترند.
قرار گرفتن این افراد در معرض گرد و غبار می تواند واکنش های حساسیتی و حملات آسم را تشدید کند، مشکلات تنفسی حادی را ایجاد کند، در ایجاد بیماری های قلبی و عروقی موثر باشد و در نهایت طول عمر را کاهش دهد.
توصیه می شود از فعالیت در خارج از منزل خودداری کنید، اگر باید در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حداقل ممکن کاهش دهید، از ورزش سنگین بویژه اگر دارای مشکلات تنفسی و آسم هستید، خودداری کنید، در خانه یا محیط های بسته بمانید و درها و پنجره ها را بسته نگه دارید و در صورت امکان، در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانید.
اگر دارای آسم هستید یا نشانه هایی مانند تنگی نفس، سرفه و خس خس کردن و درد قفسه سینه را مشاهده نمودید، برنامه درمانی خود را دنبال کنید و اگر نشانه ها برطرف نشد، با پزشک خود مشورت کنید.
در زمان بروز این پدیده میزان دید به سرعت کاهش می یابد، اگر در چنین شرایطی در جاده هستید، آهسته تر برانید و در صورت لزوم با توجه کامل به علایم راهنمایی و رانندگی تا برطرف شدن شرایط حاد، اتومبیل خود را در نقطه امنی متوقف کنید.
اگر اتومبیل شما دارای سیستم تهویه مطبوع است، آن را در وضعیت چرخش مجدد هوا قرار دهید تا گردوغبار ورودی به اتومبیل شما کاهش یابد.
برای جلوگیری از آلودگی مواد غذایی و آب آشامیدنی، استفاده از پوشش مناسب برای مواد غذایی آماده مصرف ضروریست و لازم است مواد غذایی قبل از نگهداری در یخچال، از ذرات و گرد و غبار زدوده شوند.
برای کاهش تماس با گرد و غبار در محیط زندگی، نظافت روزانه توصیه می شود.
ماسک های کاغذی معمولی و دستمال نمی توانند جلوی ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی را بگیرند، بنابراین استفاده از آن ها توصیه نمی شود.
ماسک های ویژه ای با عنوان «پی 1» و «پی 2» برای این شرایط تا حدی مناسب است.
این ماسک ها، آلاینده های گازی هوا مانند مونوکسیدکربن را نمی گیرد. همچنین تنفس با استفاده از ماسک از حالت معمولی دشوارتر است، بنابراین افراد دارای سابقه بیماری قلبی عروقی و تنفسی باید در این باره با پزشک خود مشورت کنند.
استفاده از این ماسک ها برای افراد سالمی که ناچار باید در زمان بروز پدیده گرد و غبار در بیرون بمانند، قابل توصیه است.»
دکتر احسان جمشیدیان، دستیار قلب و عروق درباره اثرات سوءریزگردها بر سلامت قلب گفت:
«ریزگردها به جهت ایجاد تنگی نفس و تشدید مشکلات زمینهای تنفسی، موجب افت سطح اکسی ژن خون شده و به همین دلیل، قلب برای جبران این مشکل مجبور است حجم بالایی از فعالیت را داشته باشد که این مسئله موجب کاهش خونرسانی میشود.
ریزگردها در افراد مسن که زمینه بیماریهای قلبی و عروقی دارند میتواند موجب بروز علائم قلبی و عروقی از قبیل درد قفسهسینه همراه با تعریق سرد یا تهوع و تنگی نفس شود.
مطالعات نشان میدهد که انواع آلودگی هوا میتواند موجب زخمی شدن پلاکهای آترو اسکروتیک (چربی داخل عروقی) و انقباض عروق کرونر شود.
توصیه میشود افرادی که بیماریهای قلبی و عروقی، نارسایی قلبی، آنژین پایدار قلبی و علاوه برآن سابقه بیماریهای عروقی-کرونری قلب دارند تا حد امکان از تردد غیرضروری در روزهایی که غبار و آلودگی هوا زیاد است خودداری کرده و در صورت بروز علائم به اورژانس یا مراکز درمانی مراجعه کنند.»
دکتر اردا کیانی، فوقتخصص ریه نیز در این باره گفت:
«ریزگردها حداقل شامل سه دسته هستند؛ دسته اول ریزگردهایی که ناشی از گرد و غبار هستند. دسته دوم، ریزگردهایی که سولفور هستند و منجر به باران اسیدی میشوند. دسته سوم هم ریزگردهایی که ناشی از احتراق سوختهای فسیلی هستند.
ریزگردهایی که اخیرا با آن مواجه هستیم ناشی از غبار و خاک است که به علت عبور توفانهایی در مناطق کویری و کشورهای همسایه مثل عراق به وجود آمده است.
عوارض این ریزگردها بهصورت شدت گرفتن بیماریهای ریوی از جمله آسم و بیماریهای مزمن انسدادی ریه است.
در طولانی مدت انواع ریزگردها میتواند منجر به کاهش عملکرد و انسداد مزمن ریه شوند. تنگی نفس فعالیتی، نخستین علامتی است که فرد با آن مواجه میشود.
با توجه به اینکه ریزگردها، گردههایی تا 10 میکرومتر را نیز به همراه میآورد و این امر میتواند منجر به علائم تحریک راههای هوایی شود، بنابراین، استفاده از ماسک ضروری است.
در صورتی که امکان استفاده از ماسکهای مخصوص ماسک n90 فراهم نبود، میتوان از ماسک معمولی استفاده کرد، اما افرادی که بیماریهای ریوی دارند، باید از ماسکهای n90 که توانایی فیلتر کردن ذرات ریز را دارند، استفاده کنند.
تمیزکردن فیلتر کولر اتومبیلها و پوشال کولر منازل نیز ضروری است.
توصیه میشود که افراد بالای 65 سال و کودکان در هنگام انتشار ریزگردها از منزل خارج نشوند.»
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
ایسنا
وزارت بهداشت
همشهری
مطالب مرتبط:
گردوغبار، حملات تنفسی در پی دارد