حاشیه های دردسر ساز
با افزایش رو به رشد شبکه های اجتماعی و تنوعی که در این شبکه ها وجود دارد هر روز به تعداد کاربران این شبکه ها افزوده می شود. کاربرانی که دانسته یا ندانسته عضو این شبکه ها می شوند. هستند کسانی که اگر به تلفن همراهشان نگاه کنید تمام نرم افزارهای ارتباطی را روی گوشی خود نصب کرده اند بدون اینکه از کارکرد هر کدام به درستی مطلع باشند. گاهی انتشار بعضی اخبار از طریق شبکه های اجتماعی با سرعت و تنوع بیشتری نسبت به رسانه های رسمی پراکنده می شود.
با مرور زمان بخصوص در چند ماه گذشته این شبکه ها با افزایش چشمگیر خود به محلی برای ارسال انواع جوک ها، اخباری که منبع و صحت آنها مشخص نیست، حاشیه سازی های مختلف، زیر سۆال بردن برخی مسایل دینی و مذهبی و ... تبدیل شده است.
فقط کافی است اتفاقی کوچک در گوشه ای رخ دهد (فارغ از خوب و بد آن) تا انواع پیام های نوشتاری، صوتی و تصویری در این شبکه ها میان کاربران رد و بدل شود.
اگر این نرم افزارها را هم در گروه رسانه هایی قرار دهیم که امروزه در اطلاع رسانی مۆثر هستند پس لازم است کاربران این شبکه ها هم تا حدی از آگاهی برخوردار باشند تا هر پیام و خبری را بدون در نظر گرفتن صحت و درستی برای سایر دوستان و آشنایشان مخابره نکنند.
رسانه های رسمی مانند خبرگزاری ها و مطبوعات هم که منبع اصلی اخبار هستند گاهی این نکته را فراموش می کنند که هر خبر و پیامی قابلیت اطلاع رسانی را ندارد.
خبرگزاری ها و مطبوعات به عنوان رسانه هایی که اطلاعات آنها در اختیار عموم قرار می گیرد باید این نکته را درنظر بگیرند که علاوه بر رسالت خبررسانی و فرهنگ سازی که در حوزه کاری خود دارند نباید با درج اخبار و اطلاعاتی که هنوز از صحت آن مطمئن نیستند و با بیان آن موجی از شایعات و ... را روانه یک موضوع می کنند به حاشیه ها دامن بزنند.
به عنوان مثال اتفاقی که خیلی اوقات در مورد برنامه های تلویزیون می اقتد و یک برنامه را از همان ابتدا به حاشیه میبرد. این حاشیه ها اغلب بدون درنظر گرفتن نقاط قوت و ضعف برنامه مورد نظر صورت میگرد و همین حاشیه سازی در نوع نگاه مخاطب به آن برنامه تأثیر می گذارد.
شایعه و نقد مغرضانه که از طریق رسانه ها منعکس می شود گاهی تا جایی پیش می رود که به ضرر یک برنامه تمام می شود.
خیلی دور نرویم، درهمین ایام ماه مبارک رمضان با شروع برنامه های مناسبتی تلویزیون، انواع حاشیه سازی ها و نقدهای بی اساس بود که روانه برنامه های ماه رمضان شد. و چندین برابر در شبکه های اجتماعی بین کاربران این شبکه ها رد وبدل شد بدون آنکه ارسال کنندگان این مطالب تأثیری این کار را در نظر بگیرند.
قطعا نقدهای زیادی به این کارها وارد است که با بیان منصفانه و از راه درست میتوان هم به بهتر شدن کارها کمک کرد و هم اینکه جلو حاشیه رفتن های بی مورد را گرفت.
به طور مثال در همان ابتدای ماه رمضان سریال هفت سنگ بود که در همان قسمت اول انتقادهای زیادی نسبت به کپی بودن آن از یک سریال آمریکایی مطرح شد و سایت ها و مطبوعات در دامن زدن به این موضوع نقش زیادی داشتند و از همان ابتدا این سریال را وارد حاشیه کردند و همین باعث شد هر بیننده ای ادامه این سریال را با این فکر دنبال کند که کاری کپی شده است و بیشتر به دنبال شباهت های هفت سنگ با کار کپی شده بگردد.
و یا ماه عسل که با پایان هر قسمت از آن با موجی از پیام ها ی نقد و تعریف و تمجید گرفته تا پیام هایی با هدف تخریب و زیر سۆال بردن برنامه همراه بود که در شبکه های اجتماعی پخش شد و رسانه ها هم در بعضی مواقع به این حواشی دامن زدند.
حضور در شبکه های اجتماعی و سایر رسانه ها چه در زمانی که یک کاربر ساده ی رسانه باشیم و چه زمانی که فعالیت رسانه ای حرفه ی اصلی مان باشد نباید ما را از این نکته غافل کند که تنها به اشترا ک گذاشتن اطلاعات و تصاویرِ در اختیارمان هدف نیست، بدون اینکه از صحت و درستی آن مطلع باشیم.
کاربرانی که به عنوان یک سرگرمی یا علاقه شخصی و یا هر دلیل دیگری با رسانه ها در ارتباط هستند نباید فراموش کنند که جمله یا خبری که تنها به عنوان یک پیام سرگرمی به دوستی ارسال میکنند می تواند نتایجی را به دنبال داشته باشد که به ضرر فرد یا گروهی تمام شود.
همچنین فعالین رسانه به عنوان کسانی که برای اطلاع رسانی و بالا بردن سطح آگاهی مخاطب در زمینه های مختلف فعالیت می کنند باید این نکته را هراز چندگاهی به خود یادآوری کنند که اغلب اطلاعات و دانسته های مخاطبان از مطالب آنها شکل می گیرد و همه مخاطبان به دنبال این نیستند که بعد از خواندن یک خبر آن را دنبال کنند تا از صحت و درستی آن مطلع شوند بلکه خوراک فکری خود را از رسانه ها می گیرند پس صحت و درستی یک خبر بدون غرض بهترین راه برای اطلاع رسانی است.
فراموش نکنیم ارسال و انتشار یک پیام هر اندازه هم که برای ما جذابیت داشته باشد بدون درنظر گرفتن صحت و درستی آن حواشی ای را به دنبال دارد.
زهرا فرآورده
بخش ارتباطات تبیان
