تبیان، دستیار زندگی
هدف گذاری یکی از اقدام های مهم و ضروری هر فرد در زندگیش است. هر انسانی بدون هدف به پوچی می رسد و امید و نشاط کافی برای زندگی ندارد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روش های هدف گذاری و تقویت اراده

هدف گذاری یکی از اقدام های مهم و ضروری هر فرد در زندگیش است. هر انسانی بدون هدف به پوچی می رسد و امید و نشاط کافی برای زندگی ندارد. اما برای این که اهدافی را مشخص کنیم باید ابتدا خود و علائق خود را بشناسیم. پس از آن هدف را مشخص نماییم و سپس مسیر و پیش نیاز های رسیدن را تعیین کنیم و اهداف بلند مدت را به پله های کوتاه تر تبدیل کنیم.

تنظیم: گل محمدی - مرکز مشاوره

هدف گذاری

پرسش: لطفا من را با روش های هدف گذاری و تقویت اراده در زندگی آشنا کنید.

هدف گذاری یکی از اقدام های مهم و ضروری هر فرد در زندگیش است. هر انسانی بدون هدف به پوچی می رسد و امید و نشاط کافی برای زندگی ندارد. اما برای این که اهدافی را مشخص کنیم باید ابتدا خود و علائق خود را بشناسیم. پس از آن هدف را مشخص نماییم و سپس مسیر و پیش نیازهای رسیدن را تعیین کنیم و اهداف بلند مدت را به پله های کوتاه تر تبدیل کنیم.

پیش نیازها شامل اهداف کوتاه مدت است این اهداف باید شرایط زیر را داشته باشد:

هدفتان را به صورت دقیق و قابل اندازه گیری مطرح کنید و برای بیان هدف، آن را به گونه ای به زبان آورید که گویی اتفاق افتاده است و نکته مهم این که برای رسیدن به آن، زمان مشخصی را تعیین کنید. و انگیزه خو درا برای رسیدن به آن مشخص کنید.

هدف را با توجه به توانایی ها و امکانات در نظر بگیرید رویا پردازی و تخیلات را کنار بگذارید و واقع بین باشید.

در رسیدن به هدف جدیت داشته باشید و سعی کنید هزینه های مادی و معنوی آن را بپردازید. هدفی را انتخاب کنید که مورد تایید باشد. اهداف خود را همراه با زمان تعیین شده مکتوب کنید.

هدف را با توجه به توانایی ها و امکانات در نظر بگیرید رویا پردازی و تخیلات را کنار بگذارید و واقع بین باشید.

مکتوب کردن فواید زیر را دارد: امکان کنترل برنامه ها، کاهش فشار بر حافظه، ایجاد انگیزش درونی، تمرکز، امکان بررسی کارهایی که انجام نشده اند، پیش بینی حوادث غیر مترقبه، ایجاد بایگانی از فعالیتهایی که انجام شده یا باید انجام شود، تشخیص اولویت اهداف از طریق مقایسه آنها.

اما در مورد تقویت اراده:

شخص با اراده كسی است كه وقتی درباره كاری، به خوبی تأمل كرد و آن را نافع دانست، تصمیم به انجام آن می‏ گیرد و با فعالیت و ثبات قدم، آن را به اجرا در می ‏آورد و در مقابل، فرد سست اراده ، با كمترین مشكلی، از انجام دادن كار، دلسرد شده، دست از تلاش بر می ‏دارد. شخص با اراده، كسی است كه دارای هدفی معقول است و تا موقعی كه به آن نرسیده، از تعقیب آن باز نمی‏ایستد و مشكلات و موانع روانی یا مادی، به اراده و عزم او لطمه نمی ‏زند و از پیشرفتش، جلوگیری نمی‏ كند.

راهكارهای تقویت اراده

الف) تعیین هدف یا اهداف: انسان باید ابتدا هدف و یا اهداف خود را در زندگی و یا كاری كه می‏ خواهد انجام دهد، به طور دقیق و مشخص، ترسیم كند. طبیعی است كه این هدف، باید شفاف، معقول، قابل دست‌یابی، بدون افراط و تفریط، مطابق توان و استعداد خود و واقع‌بینانه باشد نه بلندپروازانه و خارج از توانایی‌‏ های شخص. در غیر این صورت، وقتی با مشكلات و موانع سختی رو‌به‌رو شود، ناامید و دلسرد شده، از ادامه كار، منصرف می‏‏ شود و خود را ناتوان و بی ‌‏اراده می‏بینید.

ب) شناخت توانایی ‌‏ها و استعدادها: همه ما در وجود خود، از استعدادهایی برخورداریم. كافیست این نیروها را بشناسیم و برای رسیدن به هدف، آنها را به كار گیریم.

ج) برنامه‌‏ ریزی: باید برای تمام كارها و فعالیت‌‏ های شبانه ‌روزی، برنامه‌‌ای مدون و منظّم داشته باشید. بدین منظور از جدولی استفاده كنید كه در ستون افقی آن، ساعات شبانه‌ روز و در ستون عمودی، ایام هفته را یادداشت و تمام كارهای روزانه - خواب، استراحت، ورزش، مطالعه - را در آن درج كنید و هر فعالیتی را در زمان خاص خود، در جدول بنویسید و هیچ زمانی را بدون كار، خالی نگذارید. هر روز صبح با نگاهی به آن برنامه، به اجرای دقیق آن بپردازید و شب ‏ها، قبل از خواب، آن را محاسبه و ارزیابی كنید. شایسته است همچون یک محاسبه‌‏گر جدی و قاطع ، فعالیت‏های روزانه و میزان موفقیت خود در انجام دادن آن ها را بررسی كنید و در صورت موفقیت، خود را تشویق و در صورت تخلّف و سهل ‌‏انگاری در اجرا، خود را تنبیه كنید.

د) اصل تلقین یا خودگویی‏های مثبت: گفتن، باور داشتن است. وقتی می‏گوییم من آدم شكست خورده‌ای هستم، بی‌استعدادم و عوض شدنی نیستم، درواقع، حكم محكومیت خود را صادر می ‏كنیم.  سعی كنید دستورات خوبی به خودتان بدهید. شما با خودتان چه می‏گویید؟ فرهنگ ذهن و زبان شما، مثبت است و نیروزا و یا منفی است و نیروبر؟ تنها زمانی یك مسأله یا یك مشكل غیر قابل حل می ‌شود كه فكر كنید غیر قابل حل است. با ایمان داشتن به امكان وجود راه‌ حلی برای مشكلات، راه‌ حل ها را جذب می‌ كنید. به خودتان حتی اجازه صحبت یا فكر درباره ناممكن بودن راه‌ حل ها را دهید.

آجر‏های بنای هستی‌ مان را، طرز تفكرمان می‏ سازد و اگر بخواهیم در دنیای ‌مان اتفاق زیبایی بیفتد، گام اول، تغییر در نگاه و بینش ماست. با تغییر نگاه، ایده‌آل‏ ها و اهداف زندگی‌ مان به درستی شكل می ‏گیرند و آن گاه گام دوم، یعنی تلاش مستمر و انتخاب‏ های عالی و فرداساز، در دنیای ما رخ خواهد داد . «إن الله لایتغیر ما بقوم حتی یتغیروا ما بأنفسهم.»

ه) تدریجی بودن تقویت اراده: برای به دست آوردن اراده‏ای قوی و محكم، باید به تدریجی بودن آن و نیاز آن به تمرین، توجه داشت. گمان نكنید می ‏توانید به طور دفعی و بدون تلاشی درخور، به آن دست یابید. بنابراین، به راهكارهای عملی زیر توجه كرده، به آنها پای ‏بند باشید: ورزش کنید، در صورت امكان، چند دقیقه قبل از اذان صبح از خواب بیدار شده، نماز شب بخوانید و اگر در آن وقت بیدار نشدید، قضای آن را به جا آورید. مقید باشید هر روز تعداد آیات معینی از قرآن را تلاوت كنید (حداقل 30 تا 50 آیه) و در صورت تمایل، در هفته‌‏ های بعد، بر میزان آن بیفزایید. هر روز چند کار ارادی برای خود در نظر بگیرید و انجام دهید البته مراقب باشید انتخاب کارها از روی واقع بینی باشد و از تصمیم گیری های بلند پروازانه خودداری کنید و سعی نمائید درجه مشکلی کارها رو بتدریج افزایش دهید تا با توانائی های شما همخوانی داشته باشد.

هرگز در كارها، ناامید نشوید و با حالتی تهاجمی، برای پی‌گیری و به انجام رساندن كارهای ناقص و ناموفق، تلاش كنید. كارهایی را كه به عهده می‏گیرید، ناتمام رها نكنید و آن ها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب، ادامه دهید و از پراكنده كاری و آشفتگی در كارها كه موجب به هم ریختگی نظام فكری می ‏شود، بپرهیزید و به فعالیت‏های خود، تمركز و انسجام ببخشید. از کمال طلبی بپرهیزید و هر ناکامی را تجربه ای برای کسب موفقیت های بعدی بدانید و نه شکست. به جای مقصر دانستن بخت و اقبال، موانع را بررسی ‌كنید. همواره بر خداوند، توكل كرده و در همه امور، از او استمداد جویید.


منبع: پرسش و پاسخهای عمومی مرکز مشاوره
مشاور پاسخگو: کهتری
جهت دریافت مشاوره از بخش مشاوره روانشناسی اینجا کلیک کنید.