تبیان، دستیار زندگی
آیا باورتان می شود صهیونیست ها به صورت رسمی در ایران فعالیت کنند آنهم با تشکیلات و سازمان؟ رخنه صهیونیست ها در ایران چگونه بوده و چه جایگاهی داشتند، این از خواندنی ترین نقاط تاریخ معاصر ایران است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

صهیونیست های ایران نشین!


آیا باورتان می شود صهیونیست ها به صورت رسمی در ایران  فعالیت کنند آنهم با تشکیلات و سازمان؟  رخنه صهیونیست ها در ایران چگونه بوده و  چه جایگاهی داشتند،  این از خواندنی ترین نقاط تاریخ معاصر ایران است

در زمینه چگونگی حضور صهیونیست ها، جایگاه و فعالیت های آنان در ایران کتاب و مقالاتی به رشته تحریر در آمده است که یکی از این مرقومات کتاب "سازمان های یهودی - صهیونیستی در ایران"  می باشد که به کوشش موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی بعه چاپ رسیده است.

این مجموعه حاصل تلاشی چندساله و مستمر برای بازخوانی برخی رویدادهای ناگفته تاریخ معاصر ایران است.

این اثر بدون هر گونه پیشداوری درباره رویدادها، حول محور اسناد و گزارش‌های «سازمان اطلاعات و امنیت كشور» (ساواك) در دوره پهلوی، تحقیق و تدوین شده است.

سازمانهای یهودی و صهیونیستی در ایران

اسناد و گزارش‌های طبقه‌بندی شده ساواك درباره كانون‌ها، انجمن‌ها و سازمان‌های یهودی و صهیونیستی، بخش گزینش شده از انبوه اطلاعات موجود در این باره است كه مطابق مقتضیات زمان، انتخاب و پس از موضوع‌بندی، به شرحی كه در فهرست كتاب مشاهده می‌شود، تنظیم گردیده و به نگارش درآمده است.

آشناسازی جامعه اسلامی، به ویژه نسل جوان و بالاخص پژوهشگران و دانش‌پژوهان با رویدادهای پنهان كه در منابع مطالعاتی و تحقیقاتی آشكار، ذكری از آنها به میان نیامده است،‌ نه تنها اذهان را نسبت به حوادث و جریان‌های پس پرده، حساس و كنجكاو می‌كند، بلكه می‌تواند دیدگاه‌ها و نگرش‌ها را نسبت به بسیاری از قضایای تاریخی در حوزه مباحث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اطلاعاتی تغییر دهد.

تكاپوی اسرارآمیز سازمان‌ها و شبكه‌های یهودی و صهیونیستی، مثل «آلیانس»، در ایران قدمتی طولانی دارد؛ اما عصر اوج و فرود آنها در دوران سلطنت پهلوی بوده است.

این مجموعه كه صرفاً درباره سازمان‌ها، انجمن‌ها و دسته‌های یهودی و صهیونیستی دوره پهلوی نگارش یافته، عمدتاً به همكاری و همگرایی مجامع و محافل یاد شده با برنامه‌ها، فعالیت‌ها و اهداف صهیونیستی در ایران، به ویژه حول موضوع انتقال یهود به فلسطین اشغالی و جمع‌آوری اعانه برای رژیم صهیونیستی، اشاره دارد؛ هر چند تكاپوی بی‌وقفه برخی تشكل‌های فعال، مثل «آژانس یهود»، منحصر به امر تحریك و انتقال یهود به فلسطین اشغالی و جمع‌آوری كمك‌های مالی برای خزانه رژیم صهیونیستی نبود، بلكه مأموریت‌های چندجانبه فرهنگی ـ تبلیغی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و اطلاعاتی در دستور برنامه‌های آنان قرار داشت. بنابراین مباحث مطروحه درباره تشكل‌های مورد نظر به اختصار بسنده شده است. در حالی كه انبوه اطلاعات و مدارك موجود قابلیت آن را دارند كه درباره هر یك از سازمان‌ها و گروه‌های مورد اشاره، كتابی مستقل و مفصل تهیه و تدوین شود. به بیان دیگر، عناوین و مباحث گوناگون مجموعه حاضر، هر كدام به نوبه خود دستمایه‌ای برای مطالعات و تحقیقات گسترده در موضوع مورد نظر است.

به كارگیری مكرر عبارات یهود و تكرار اسامی سازمان‌های و انجمن‌های یهودی، به معنی یكسان‌نگری همه یهودیان و كانون‌های یهودی در ایران نیست؛ زیرا برخی از انها مبرا از همگرایی و همكاری مرموز با تشكلها و شبكه‌های صهیونی و اسرائیلی فعال در ایران هستند. این موضوع از طریق غور و بررسی مدارك و اسناد، به آسانی قابل جستجو و تشخیص است. بررسی روابط همه جانبه اسرائیل و سلطنت پهلوی و ابعاد نفوذ و حضور گسترده و عمیق نمایندگان، مأموران، كارشناسان و ایادی صهیونی و اسرائیلی در عرصه‌های گوناگون اطلاعاتی ـ امنیتی، سیاسی،‌ اقتصادی،‌ نظامی، علمی ـ فرهنگی و برنامه‌ریزی، از مباحث بسیار حساس تاریخ پنهان دوره پهلوی است كه جز از طریق جستجو و بازخوانی اسناد و گزارش‌های طبقه‌بندی شده آن دوران مقدور و میسور نیست. این مهم، خارج از قلمرو فصول و قالب محتوایی كتاب حاضر و نیازمند پژوهشی مستقل و جداگانه است.

میزان آگاهی و حساسیت مردم مسلمان ایران در دوره پهلوی، نسبت به تكاپوی مرموز سازمان‌ها و گروه‌های صهیونیستی و مأموران و ایادی آنها در این سرزمین، از موضوعات بسیار جذاب، پر اهمیت و خواندنی تاریخ معاصر است كه اسناد و مدارك به جا مانده از آن دوران، در حد قابل قبول، قابلیت بازگویی، تشریح و تحلیل آن را دارند. این موضوع نیز خارج از حوزه مباحث مجموعه حاضر، به عنوان یك اثر خواندنی، جداگانه قابل عرضه و انتشار است

میزان آگاهی و حساسیت مردم مسلمان ایران در دوره پهلوی، نسبت به تكاپوی مرموز سازمان‌ها و گروه‌های صهیونیستی و مأموران و ایادی آنها در این سرزمین، از موضوعات بسیار جذاب، پر اهمیت و خواندنی تاریخ معاصر است كه اسناد و مدارك به جا مانده از آن دوران، در حد قابل قبول، قابلیت بازگویی، تشریح و تحلیل آن را دارند. این موضوع نیز خارج از حوزه مباحث مجموعه حاضر، به عنوان یك اثر خواندنی، جداگانه قابل عرضه و انتشار است.

در مجموعه «سازمان‌های یهودی و صهیونیستی در ایران»، به منظور رعایت امانت در بهره‌گیری اسناد، حتی‌المقدور سعی شده، اسامی و عبارات مندرج در گزارش‌ها و سندها بدون هیچ‌گونه تغییر، عیناً‌ همانگونه كه هست، عرضه و انتشار یابد. بنابراین نه تنها نشر و ساختار نوشتاری گزارش‌ها و سندها، بلكه اسامی اشخاص نیز در بسیاری موارد، هماهنگ، منطبق و یك دست نیست. برای مثال؛ «مئیر عزری»، به اشكال گوناگون، از جمله؛ مه‌یر عزری، مائیرعزری، مایر عزری، معیر عزری و ... نوشته شده است. مع‌الوصف برای رفع برخی كاستی‌ها و نواقص،‌ تعدادی از اسامی كه به طور مكرر و فراوان در سندها از آنها یاد شده، مشمول قاعده استثنا گردیده و ناگزیر یك دست شده‌اند.

بازتاب کتاب در یک روزنامه عرب زبان

روزنامه عرب زبان «الزمان» چاپ انگلستان با اشاره به نكات برجسته كتاب «سازمانهای یهودی و صهیونیستی در ایران» به معرفی این كتاب پرداخته است.

در قسمتی هایی از  این مقاله می‌خوانیم:

صهیونیست

اخیراً مۆسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی ایران در مورد سازمان‌ها و مۆسسه‌های یهودی و صهیونیستی در ایران كتاب مهمی منتشر ساخت. خواننده عرب امكان دارد برای اولین بار با دیدن عنوان این كتاب وحشت كند. ولی این كتاب به دوره حكومت شاه كه هم پیمان راهبردی اسرائیل در منطقه خاورمیانه و حمایتگر مۆسسه‌ های صهیونیستی در درون ایران بود، تعلق دارد.

به نظر می‌رسد كه مۆسسه یاد شده با وزارتخانه‌ها و مۆسسات دولتی روابطی داشته باشد كه از طریق آن توانسته به اسناد محرمانه در مورد یهودیان ایران دست یابد، اسنادی كه فقط در آرشیوهای سازمان اطلاعاتی شاه (ساواك) وجود دارد. كتاب‌هایی درباره یهودیان و مۆسسه‌ها و نقش آنها در تاریخ معاصر ایران كه به زبان فارسی نوشته شده باشند بسیار كم هستند چه رسد به این كه این كتاب‌ها به زبان عربی باشند. بنابراین، من به مۆسسات انتشاراتی پیشنهاد می‌دهم كه این كتاب را به زبان عربی ترجمه و منتشر كنند. من در اینجا سعی می‌كنم كه به این كتاب نظری افكنده و در پایان آن وضعیت یهودیان ایران را پس از انقلاب كه كتاب به ‌آن اشاره‌ای نكرده است مورد بررسی قرار دهم.

كتاب با استناد به اسناد و مدارك ساواك، زمینه‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی كه صهیونیست ها در دوره شاه در ‌آن فعال بودند را مطرح می‌سازد. كتاب مزبور از پی‌آمدهای منفی آن روابط بر ملت ایران و ملت‌های همسایه عرب پرده بر می‌دارد و میان برخی از یهودیان و جمعیت‌ها و مراكز آنها و میان برخی دیگر از یهودیان كه در خدمت صهیونیست‌ها و اسرائیل بودند تفاوت قایل می‌شود. كتاب مزبور هم چنین از نقشی كه مۆسسات امنیتی اسرائیل همانند موساد با همكاری ساواك در سركوب جنبش‌های آزادیبخش ایران اعم از اسلامی و چپ‌گرا و ملی ایفا كردند نیز پرده بر می‌دارد.

همچنین در بخش هایی از این مقاله به بخش هایی از کتاب اشاره داشته از جمله:

كتاب، در مورد تعداد یهودیان و مراكز جغرافیایی محل سكونت آنها در ایران و همین‌طور نقش ثروتمندان و سرمایه‌داران یهود در اقتصاد ایران و مهم‌تر از هر چیز دیگر در مورد مهاجرت آنها به فلسطین از زمان پدید آمدن دولت اسرائیل در سال 1948 سخن می‌گوید.

كتاب یادآور می‌شود كه «یهودیان ایران همانند سایر مردم در زمینه‌های مختلف فعالیت دارند ولی ویژگی بیشتر یهودیان توجه ویژه آنها به فرآوری شراب و فروش آن و تجارت كالاهای قدیمی و داروسازی و خرید و فروش جواهرات و صرافی و قاچاق و تولید هروئین و فروش آن و سمساری و خرید و فروش زمین و ایجاد بازار سیاه و خرید و فروش پارچه است.»

كتاب به نقل از گزارش‌ های سازمان اطلاعاتی پادشاهی سابق (ساواك) وضعیت اقتصادی و مالی یهودیان ایران را در اوایل دهه شصت میلادی بررسی كرده است: «وضعیت اقتصادی و مالی یهودیان ایران بسیار بهتر از وضعیت مسلمانان و دیگر طبقات است (...) بیشتر سرمایه‌داران اصلی در ایران یهودی هستند. گفته می‌شود كه اگر سرمایه‌داران یهود دارایی‌های خود را از بانك بازرگانی و دیگر بانك‌ها بیرون كشند دولت با بحران سختی رو به رو خواهد شد.» كتاب یادآور می‌شود كه «یهودیان ایران همانند سایر مردم در زمینه‌های مختلف فعالیت دارند ولی ویژگی بیشتر یهودیان توجه ویژه آنها به فرآوری شراب و فروش آن و تجارت كالاهای قدیمی و داروسازی و خرید و فروش جواهرات و صرافی و قاچاق و تولید هروئین و فروش آن و سمساری و خرید و فروش زمین و ایجاد بازار سیاه و خرید و فروش پارچه است.» (گزارش ماهانه ساواك تحت عنوان: امور مذهبی ویژه یهود تاریخ ـ 6/3/1963).

كتاب، تعداد یهودیان ایران را در آستانه انقلاب ایران یعنی در سال 1978، حدود 67 هزار نفر برآورد كرده و می‌گوید: «یهودیان در دوره ناصرالدین شاه قاجار (نیمه دوم قرن نوزدهم) سیزده هزار نفر و در دوره رضا پهلوی (نیمه اول قرن بیستم) بیست هزار نفر بودند.در ادامه ‌آمده است كه طی دوره دهه پنجاه حدود پنجاه هزار نفر از یهودیان ایران به اسرائیل مهاجرت كردند. تحلیلگران این انتظار را دارند كه طی دهه‌های شصت و هفتاد قرن جاری حدود 60 تا 70 هزار نفر یهودی به اسرائیل مهاجرت كنند.»

كتاب بارها از دخالت‌های سفارت اسرائیل در امور داخلی ایران و خصوصاً در امور یهودیان یاد می‌كند.

فراوری : رضوانی

بخش تاریخ ایران و جهان تبیان


منابع : موسسه مطالعات و پزوهش های سیاسی/ روزنامه عربی زبان (الزمان)

مطالب مرتبط:

عزیمت یهودیان از طریق تهران به فلسطین 

 زمان ورود بهائیان به ایران

كابینه دولت یا لژ فراماسونری؟!