تبیان، دستیار زندگی
دندانپزشکان و متخصصان بیماری های دهان و دندان می گویند ترشح بزاق در دهان از نظر حفظ سلامت عمومی بدن و جلوگیری از بروز بیماری ها نقش بسیار مهمی ایفا می کند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خشکی دهان را جدی بگیرید


دندانپزشکان و متخصصان بیماری های دهان و دندان می گویند ترشح بزاق در دهان از نظر حفظ سلامت عمومی بدن و جلوگیری از بروز بیماری ها نقش بسیار مهمی ایفا می کند. بنابراین در صورت کاهش ترشح بزاق حتما باید به فکر درمان و برطرف کردن مشکل باشیم و با مراجعه به متخصصان، احتمال بروز عوارض بعدی را کاهش دهیم.


خشکی دهان

بعضی اتفاقات و واکنش‌های طبیعی‌ بدن، اینقدر برای ما عادی می‌شود که اصلا به آنها فکر هم نمی‌کنیم و بودن و نبودنشان چندان فرقی به حال‌مان نمی‌کند. البته فقط تا وقتی که همه چیز به روال عادی طی شود و مشکلی پیش نیاید، ولی به محض این که کوچک ترین تغییری در وضع ایجاد شود، متوجه اهمیت موضوع می شویم و تازه به ارزش آن پی می بریم.

بعضی از واکنش های طبیعی و غیرارادی بدن مانند ترشح بزاق همین شرایط را دارد و تا وقتی به شیوه معمول ادامه پیدا می کند، کسی متوجه ارزش و اهمیتش نمی شود، اما وای به روزی که دیگر بزاق ترشح نشود یا ترشحش کاهش یابد.

علل کاهش دهنده ترشح بزاق

فکر می کنید ترشح بزاق تاثیری در حفظ سلامت عمومی بدن ندارد و اگر ترشح آن کاهش یابد، مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند؟

اگر چنین فکر می کنید باید بدانید دندانپزشکان و متخصصان بیماری های دهان و دندان نظر دیگری دارند و می گویند ترشح بزاق در دهان از نظر حفظ سلامت عمومی بدن و جلوگیری از بروز بیماری ها نقش بسیار مهمی ایفا می کند.

بنابراین در صورت کاهش ترشح بزاق حتما باید به فکر درمان و برطرف کردن مشکل باشیم و با مراجعه به متخصصان، احتمال بروز عوارض بعدی را کاهش دهیم.

افزایش سن و مصرف داروهایی مانند داروهای فشار خون و داروهای آرامبخش از جمله عواملی است که می تواند موجب کاهش ترشح بزاق و در نتیجه خشکی دهان شود

دکتر مجید صنعت خانی، دندانپزشک نیز با تائید این مطلب می گوید: کاهش ترشح بزاق که به علل متفاوتی اتفاق می افتد، احتمال بروز بیماری ها و مشکلات دهان و دندان را افزایش می دهد و در نتیجه لازم است در صورت مواجهه با این مشکل به متخصص مراجعه کنید.

در واقع خشکی دهان زمانی اتفاق می افتد که بزاق به مقدار کافی و طبیعی ترشح نداشته باشد.

به گفته این دندانپزشک، معمولا با افزایش سن، ترشح بزاق کاهش پیدا می کند و در نتیجه فرد با خشکی دهان روبرو می شود.

از طرف دیگر، مصرف داروها هم در سنین بالا بیشتر می شود و در نتیجه ترشح بزاق به دلیل مصرف آنها کاهش می یابد.

بنابراین افزایش سن و همین طور مصرف داروهایی مانند داروهای فشار خون و داروهای آرامبخش از جمله عواملی است که می تواند موجب کاهش ترشح بزاق و در نتیجه خشکی دهان شود.

گاهی نیز شرایط خاص روحی و روانی مانند استرس ها و افسردگی می تواند ترشح بزاق را کم کند و در نتیجه در این مواقع با خشکی دهان رو به رو می شویم.

علاوه بر این موارد، به گفته این دندانپزشک انجام رادیوتراپی های ناحیه سر و گردن نیز موجب کم کار شدن یا از کارافتادگی غدد بزاقی می شود و همین مشکلات را در پی دارد.

افزایش بزاق دهان

عوارض ناشی از خشکی دهان

وقتی درباره فواید ترشح بزاق صحبت می شود و بااهمیت آن آشنا می شویم، این پرسش پیش می آید که اگر ترشح بزاق کاهش یابد چه مشکلاتی در انتظار فرد خواهد بود؟

دکتر صنعت خانی در پاسخ به این پرسش چنین توضیح می دهد: کاهش ترشح بزاق به بروز عوارض متعددی در حفره دهانی منجر خواهد شد. بنابراین هرچه ترشح بزاق کمتر شود، احتمال روبه رو شدن با عوارضی مانند پوسیدگی های دندانی نیز افزایش می یابد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه می دهد: با توجه به این که بزاق نقش موثری در پیشگیری از بروز پوسیدگی های دندانی دارد، کاهش ترشح آن موجب افزایش این عارضه خواهد شد و به همین دلیل کسانی که با مشکل خشکی دهان روبه رو هستند، باید بیشتر به این موضوع توجه داشته باشند.

وی یادآور می شود: افزایش احتمال بروز عفونت های مختلف مانند عفونت های قارچی و باکتریایی در حفره دهان هم از دیگر عوارضی است که در اثر خشکی دهان اتفاق می افتد.

همچنین کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند نیز در صورت خشکی دهان، بیشتر احتمال دارد زیر دندان مصنوعی شان دچار عفونت قارچی شوند.

در کنار اینها، در اثر خشکی دهان و کاهش ترشح بزاق، لغزندگی و اصطکاک مخاط روی هم نیز می تواند خطرآفرین شود که دکتر صنعت خانی درباره آن توضیح می دهد: زمانی که بزاق به اندازه کافی ترشح می شود، از نظر لغزندگی مخاط هم شرایط خوبی وجود دارد، اما وقتی خشکی دهان اتفاق می افتد، مشکلاتی در انتظار بیمار خواهد بود که مهم ترین عارضه آن، نازک شدگی مخاط یا آتروفی آن است.

در چنین شرایطی، مخاط خیلی زودتر و ساده تر آسیب می بیند و زخمی می شود؛ درست مانند برف پاک کن ماشینی که بدون آب و در حالت خشک روی شیشه کشیده شود و می تواند شیشه را زخمی کند.

جویدن آدامس های بدون قند هم در صورتی که غدد بزاقی تخریب نشده و از کار نیفتاده باشد، می تواند به ترشح بزاق کمک کند

خشکی دهان را جدی بگیرید

با این توضیحات مشخص می شود کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان مشکل مهمی است که نباید آن را نادیده گرفت و نسبت به آن بی توجه بود.

دکتر صنعت خانی نیز با بیان این مطلب می گوید: در صورتی که ترشح بزاق کاهش یابد، حتما باید آن را به شیوه های دیگر جبران کرد تا عارضه ای برای فرد ایجاد نکند.

به گفته این دندانپزشک، افرادی که به دلیل عدم توانایی غدد بزاقی با این وضع روبه رو می شوند، باید از جایگزین شونده های بزاق استفاده کنند یا آب بیشتری بنوشند.

در صورتی که علت کاهش دهنده ترشح بزاق قابل تغییر باشد و بتوان آن را کنترل کرد نیز باید بلافاصله آن را تغییر داد. به عنوان نمونه باید بتوانیم افسردگی یا حالات روحی روانی خاصی را که به بروز این وضعیت منجر می شود مدیریت کنیم تا احتمال روبه رو شدن با این عوارض کاهش یابد.

وی می افزاید: استفاده از محرک های بزاقی مثل آب نبات های ترش یا قره قروت هم می تواند در بهبود شرایط موثر باشد.

جویدن آدامس های بدون قند هم در صورتی که غدد بزاقی تخریب نشده و از کار نیفتاده باشد، می تواند به ترشح بزاق کمک کند.

با این حال، گاهی با این کارها هم نمی توانیم ترشح بزاق را افزایش دهیم که در این شرایط ناچاریم از جایگزین های بزاقی یا بزاق مصنوعی برای بیمار استفاده کنیم.

دکتر صنعت خانی در نهایت توصیه می کند افرادی که دچار خشکی دهان و کاهش ترشح بزاق شده اند، هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنند و معاینات دوره ای شان را هم با فواصل زمانی کوتاهتری انجام دهند تا احتمال بروز مشکلات دندان و لثه به حداقل برسد.

همچنین در طول روز نیز باید به مقدار کافی آب بنوشند و سعی کنند عوامل کاهش دهنده ترشح بزاق را در صورتی که می توانند برطرف کنند.

بخش سلامت تبیان


منبع : جام جم - نیلوفر اسعدی بیگی

مطالب مرتبط:

پیامدهای خشكی دهان

خشکی دهان هم یک بیماری است

علت خشکی دهان چیست

با خشکی گلو چه کنیم؟

خشکی دهان باعث پوسیدگی دندان می‌شود

اسرار مشکلات دهان پیدا شد

10 علت خشکی لب ها

بوی بد دهان علامت بیماری است

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.