حکم حمام کردن در حال روزه

در این مقاله به چند سوال در رابطه با روزه پاسخ خواهیم گفت:

حمام رفتن در حال روزه اشکالی ندارد، اما اگر آب به قدری گرم باشد که موجب ضعف بدن شود، از مکروهات روزه به شمار می‌آید.) امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 925، م 1657(

همه احکام و دستورات اسلام در جهت رشد و تعالی انسان تشریع شده و در صورت عمل به آنها نفع و فایده اش نصیب خود انسان خواهد شد. گرچه همه این احکام یک مجموعه است و در صورتی به نتیجه کامل می رسد که به تمام دستورات عمل شود. در نتیجه نماز بدون روزه، یا روزه بدون نماز هیچ کدام به تنهایی نتیجه مطلوب خود را نخواهند داشت. اما از آن جا که هر کدام از این اعمال عبادت مستقل هستند که به تنهایی نیز آثار و نتایجی دارند (البته نه در حد کمال). بنابراین نخواندن نماز موجب بطلان روزه نخواهد شد، بلکه از ارزش واقعی آن می کاهد.

لازم به یاد آوری است که مبطلات روزه عبارتند از: 1. خوردن و آشامیدن، 2. جماع، 3. استمناء، (انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید)، 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر (علیهم السلام)، 5. رساندن غبار غلیظ به حلق، 6. فرو بردن تمام سر در آب، 7. باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح، 8. اماله کردن با چیزهاى روان، 9. قى کردن. )توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 891 ، م 1572(

اکثر مراجع معظم تقلید غسل ارتماسی را برای روزه دار در ماه رمضان جایز ندانسته و در صورت ارتکاب عمدی آن، روزه و غسل وی را باطل می دانند. بله اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسئله انجام داد روزه و غسل او صحیح است. (توضیح المسائل (محشى - امام خمینى)، ج‌1، ص 219؛ (آیة الله سیستانى: فرو بردن تمام سر در آب روزه را باطل نمى‌کند ولى کراهت شدید دارد. توضیح المسائل (محشى - امام خمینى)، ج‌1، ص 905)؛ (آیة الله شبیری: اگر بدون عذر غسل ارتماسى کند بنا بر احتیاط واجب غسل او باطل مى‌باشد. توضیح المسائل (محشى - امام خمینى)، ج‌1، ص 220)؛ (نظر آیة الله مکارم شیرازی احتیاط واجب در عدم جواز است.)

بنابراین، یا باید غسل ترتیبی انجام داد یا در صورت داشتن عذر تیمم بدل از غسل کرد.

اگر خِلط وارد فضاى دهان نشود، فرو بردن آن موجب بطلان روزه نیست و این امر در روزه مستحبی و واجب فرقی نمی‌کند. (فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج ‌1، ص 146،بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج ‌2، ص 344، س 2799)

اکثر مراجع تقلید می‌گویند، با داشتن روزه قضا نذر روزه صحیح نیست و نذر محقق نمی‌شود و عمل به آن لازم نیست مگر آن که قصد داشته باشد روزه نذری را بعد از روزه قضا بجا آورد، اما برخی از مراجع نذر روزه را با داشتن روزه قضا، جایز می‌دانند.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

با داشتن روزه قضا نذر روزه صحیح نیست و نذر محقق نمی‌شود و عمل به آن لازم نیست مگر آن که قصد داشته باشید روزه نذری را بعد از روزه قضا بجا آورید.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

در فرض سوال، نذر اشکال دارد.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

مانعی ندارد.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی(مد ظله العالی):

صحیح نیست.

(توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئیست انجام گرفته است.)

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان

منابع:

سایت اسلام کوئیست

امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1

فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج ‌1

بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج ‌2